..

 

επιστροφή στην αρχική σελίδα
στην αρχική σελίδα

 

 

 

ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΑΣ

δείτε μας
στο Google

ξενάγηση

η ιστορία
του σχολείου

οι εκπαιδευτικοί

οι τάξεις

εκδηλώσεις
δραστηριότητες

 

 

  Η ιστορία του σχολείου


1938 - 2020 (και συνεχίζουμε...)

(Κάποιες φωτογραφίες δεν εμφανίζονται λόγω τεχνικού προβλήματος. Με την πρώτη ευκαιρία θα το διορθώσουμε...)
 

 

(Εάν έχετε παλιές φωτογραφίες που έχουν σχέση με το 12ο
και θέλετε να μας τις δανείσετε για να τις σκανάρουμε και να τις δημοσιεύσουμε...
...Μετά χαράς!)

 

 

























































































































































































































































































































 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 



ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

ΚΛΙΚ σε κάθε εικόνα,
για να την βλέπετε
σε μεγέθυνση
















 

 




 

Αν σας αφήνει παντελώς αδιάφορους η ιστορία
του σχολείου μας και θέλετε να ρίξετε μόνο μια ματιά,
απλώς και μόνο επειδή βρεθήκατε στην σελίδα μας,
πατήστε εδώ:
 

  Η ιστορία μας, με μια κουβέντα
 
 
Αν θέλετε να μάθετε
την ιστορία του σχολείου μας,
αλλά δεν έχετε όρεξη για πολλά-πολλά:
 
   Η ιστορία μας, με δυο λόγια
 
 
Αν σας ενδιαφέρει η ιστορία του σχολείου μας,
αλλά δεν θέλετε να φάτε
και όλη την μέρα σας διαβάζοντας:
 
   Η ιστορία μας, περιληπτικά
 
 


Αν σας αρέσει να διαβάζετε παλιές ιστορίες,
αν θέλετε να μάθετε
τις κτηριακές περιπέτειες του σχολείου μας,
αν θέλετε να μάθετε
τι μαθήματα διάβαζε ο μπαμπάς σας ή η γιαγιά σας,
πώς δύο απλές αίθουσες διδασκαλίας
μετατρέπονταν σε μία ενιαία αίθουσα εκδηλώσεων,
τι σημαίνει "πίνακας επί ακρίβαντος",
τι είναι το Διαβολόρεμα,
τι ακριβώς επάγγελμα έκανε ο "καρραγωγεύς",
αν θέλετε να δείτε φωτογραφίες του παλιού καιρού,
και πολλά άλλα,

τότε ασφαλώς θα πατήσετε εδώ:
 


  
Η ιστορία μας (πλήρης έκδοση)
 
 
 

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΑΣ με μια κουβέντα

Έτος έναρξης λειτουργίας
1938

Διευθύνσεις στις οποίες στεγαστήκαμε
1938 - '60: Μπουσίου 26 (με ενοίκιο)
1960 - '77: Νικήτα 5-7 (με ενοίκιο)
1977 - σήμερα: Κοργιαλενίου 2 (ιδιόκτητο διδακτήριο)

Ωράριο λειτουργίας
Αρχή -1962: πρωινό ωράριο
1962-'63 έως 1998-'99: 2 βάρδιες (πρωί -απόγευμα)
1999-'00 έως σήμερα (2020): πρωινό ωράριο

Δυναμικότητα
Στην αρχή (1937-'38): Τέσσερις τάξεις, ένα τμήμα, 61 παιδιά
Στα πάνω μας (1976-'77): Έξι τάξεις, δεκαέξι τμήματα, 664 παιδιά
Στα κάτω μας (Ιούνιος 2014): Έξι τάξεις, έξι τμήματα, 133 παιδιά
2014-'15 (μετά την συγχώνευση με το συστεγαζόμενο 115ο): 21 τμήματα, 376 παιδιά.

Η κατάσταση σήμερα (2019-2020)
Μετά από τις καταργήσεις δύο συστεγαζόμενων δημοτικών (124ο, 115ο) και ενός συστεγαζόμενου νηπιαγωγείου (136ο), το 12ο βρίσκεται πάλι μόνο του στο διδακτήριο της οδού Κοργιαλενίου, έχοντας για παρέα δύο νηπιαγωγεία, το 42ο και το 57ο.

 

 

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΑΣ με δυο λόγια

Το σχολείο μας ξεκινά την λειτουργία του τον Μάρτιο του 1938, ως μονοθέσιο, σε μια μικρή μονοκατοικία στην οδό Μπουσίου 26, στους Αμπελοκήπους.

Το 1960, έχοντας φτάσει τα τρία τμήματα και τους 180 μαθητές, μετακομίζει σε μεγαλύτερη μονοκατοικία, στην οδό Θωμά Νικήτα 5.

Από το σχ. έτος 1962-'63 (εξαιτίας των πολλών παιδιών και των λίγων διαθέσιμων αιθουσών) κάποια τμήματα αρχίζουν να κάνουν μάθημα πρωί - απόγευμα.
Το σχ. έτος 1968-'69, μετά από διπλασιασμό των αιθουσών (ο ιδιοκτήτης παραχωρεί και τον επάνω όροφο του κτηρίου), το σχολείο ξαναγυρίζει προσωρινά στο πρωινό ωράριο, μέχρι το 1971 οπότε, λόγω της αύξησης των μαθητών, κάποια τμήματα ξαναγυρνούν σε βάρδιες.
Από το σχ. έτος 1972-'73 όμως, που τα τμήματα έχουν γίνει 12 μια που οι μαθητές συνεχίζουν να αυξάνονται, οι αίθουσες για μια ακόμη φορά δεν επαρκούν και από τότε το διπλό ωράριο ισχύει για όλες τις τάξεις.

Η περιοχή μας στο μεταξύ, από την δεκαετία του '60 και μετά, αναπτύσσεται διαρκώς: Ήδη το 1977 στο σχολείο φοιτούν 650 παιδιά! Ευτυχώς εκείνη την χρονιά μετακομίζουμε στο καινούριο μας (και τωρινό) διδακτήριο, αυτό της οδού Κοργιαλενίου 2. Όχι μόνοι μας όμως: Μαζί μας έρχονται και δύο νεοϊδρυθέντα δημοτικά σχολεία (115ο και 124ο), δύο νηπιαγωγεία (42ο και 57ο) και ένα μέρος του Μεικτού Γυμνασίου Ερυθρού (μετέπειτα 57ου Γυμνασίου Αθηνών). Αποτέλεσμα: Έτσι, παρά το καινούριο μας κτήριο, το "στριμωξίδι" συνεχίζεται, και μαζί με αυτό και οι βάρδιες...

Το 1988 ιδρύεται (και συστεγάζεται μαζί με τα υπόλοιπα έξι (!) σχολεία και τρίτο νηπιαγωγείο, το 136ο, το οποίο όμως έχει λίγα χρόνια ζωής αφού θα καταργηθεί το 2001.

Από την δεκαετία του 1990 αρχίζει η μετοίκιση των κατοίκων του κέντρου προς τα προάστια, έτσι ο αριθμός των μαθητών μειώνεται. Αυτό, σε συνδυασμό με το γεγονός πως το 1999 αποχωρεί το Γυμνάσιο για το δικό του νεόκτιστο διδακτήριο, έχει ως αποτέλεσμα να αποκτήσουμε αρκετές ελεύθερες αίθουσες και να αρχίσουμε από το 1999-2000 να λειτουργούμε μόνο πρωί.

Η μείωση των μαθητών φέρνει και την κατάργηση του 124ου Δημοτικού, το 2010. Στον χώρο μένουν πια δύο δημοτικά και δύο νηπιαγωγεία.
Η κρίση και τα μνημόνια οδηγούν στην κατάργηση και του 115ου Δημοτικού, το 2014.
Στο συγκρότημα της Κοργιαλενίου, σήμερα (2019-2020), συστεγάζονται ένα Δημοτικό (12ο) και δύο νηπιαγωγεία.

 

 

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΑΣ περιληπτικά

Κατ' αρχάς λίγα λόγια για την ονομασία μας:
Στην αρχή το σχολείο μας ιδρύθηκε ως 40 Δημ. Σχολείο Β΄ Περιφέρειας Αθηνών (Ο συνοικισμός Ελληνορώσων ήταν αρκετά μακριά από το κέντρο τότε, για να ανήκει στην Α΄ Περιφέρεια). Τον Ιούλιο του 1940, μετά από κάποιες αλλαγές στην διοικητική διαίρεση της Αθήνας, μετονομάστηκε σε 12ο Δημ. Σχολείο της Α΄ Περιφέρειας Αθηνών.
Βέβαια μέχρι τότε υπήρχε ήδη 12ο Δ. Σχ. Α΄ Περιφέρειας Αθηνών (στο Παγκράτι), όμως αυτό με την σειρά του  μετονομάστηκε σε 4ο Δ. Σχ. Α΄ Περιφέρειας Αθηνών.

Στις 18 Μαρτίου 1938 το σχολείο νοικιάζει μία μονοκατοικία στην οδό Μπουσίου 26, στον συνοικισμό Ελληνορώσων, με μία αίθουσα διδασκαλίας και ένα γραφείο, και αρχίζει την λειτουργία του.
Ξεκινά με τέσσερις τάξεις (Α΄, Β΄, Γ΄, Δ΄) και 61 μαθητές.
Πρώτη δασκάλα (και ταυτόχρονα διευθύντρια αφού το σχολείο ξεκινά ως μονοθέσιο): η Αμαρυλλίς Παπασταυρίδου. Η κυρία Αμαρυλλίς... Τριάντα ολόκληρα χρόνια στο σχολείο, δεκατέσσερα από τα οποία μόνη της, απόλυτη κυρία του χώρου!
(Τώρα, πώς κατάφερνε να κουμαντάρει τόσα παιδιά μόνη της, μόνο η ίδια το ήξερε...)

Ο Πόλεμος του '40 και η Κατοχή διαλύουν την χώρα και την Εκπαίδευση, και αυτό φαίνεται και στα μαθητολόγια: κακογραμμένα, ελλιπώς συμπληρωμένα, με πολλά κενά, κι ένα σωρό άλλα στοιχεία που μας λένε πολλά για εκείνη την περίοδο.
Το σχολείο μας πληρώνει τον δικό του φόρο αίματος στους φασίστες:
Το σχολικό έτος 1941-'42 χάνουμε έναν μαθητή μας. Κυριολεκτικά...
"Εφονεύθη υπό Ιταλών
"(*) γράφει στο Μαθητολόγιο...
Άλλα δύο παιδάκια "απεβίωσαν" εκείνη αλλά και την προηγούμενη χρονιά. Πείνα, κακουχίες, αρρώστιες... Δεν θέλει και πολύ...

Καθώς περνούν τα χρόνια, οι μαθητές πληθαίνουν διαρκώς και η μικρή μονοκατοικία της Μπουσίου αρχίζει να φαίνεται ακόμα πιο μικρή.
Τουλάχιστον όμως το σχολείο γίνεται διθέσιο (το 1952) και τα παιδιά μοιράζονται σε δύο δασκάλες πλέον!

Το 1960 βρίσκεται μια διώροφη μονοκατοικία στην Θωμά Νικήτα 5. Το σχολείο νοικιάζει το ισόγειο (με τρεις αίθουσες, γραφείο και μία αποθήκη) για πέντε χρόνια και μετακομίζει εκεί.
Τα επόμενα δύο χρόνια περνάνε με άνεση.
(Με άνεση από πλευράς χώρου, γιατί αν σκεφτούμε τα οικονομικά του σχολείου, άσ' τα να πάνε...
Ενδεικτικά αναφέρουμε πως σε Πρακτικό του Νοεμβρίου τού 1961 αναφέρεται πως το σχολείο δεν έχει οικονομικούς πόρους, διότι συντηρείται με την προαιρετική εισφορά των μαθητών, γι' αυτό και ο Σύλλογος Διδασκόντων αποφάσισε κάθε μαθητής που θα έρχεται να παίρνει τον έλεγχό του να πληρώνει "εθελοντικά" από 10 δραχμές!
Ακούγεται παράλογο αυτό - και είναι, την στιγμή που το κράτος ξοδεύει τα επόμενα δύο χρόνια 150.000.000 δραχμές, εξωφρενικά μεγάλο ποσό για την εποχή, για δύο μόνο γάμους: της κόρης και του γιου τού βασιλιά!
Τα σχόλια δικά σας...)

Το σχ. έτος 1962-1963 τα τμήματα έχουν ήδη γίνει πέντε. Οι διαθέσιμες αίθουσες είναι, όπως είπαμε, τρεις. Λογική συνέπεια: αποχαιρετούμε το πρωινό ωράριο και αρχίζουμε την λειτουργία μας σε δύο βάρδιες, πρωί - απόγευμα. (Για να απελευθερωθούμε εντελώς από τις βάρδιες θα πρέπει να περάσουν 37 χρόνια και να έρθει το 1999!)

Τα χρόνια περνούν και το σχολείο μεγαλώνει διαρκώς. Οι Αμπελόκηποι, μαζί και η περιοχή των Ελληνορώσων, αναπτύσσονται ταχύτατα. Εγκαθίστανται διαρκώς καινούριοι κάτοικοι, με τα παιδιά τους. Από 2 τμήματα το 1959, φτάνουμε τα επτά τμήματα το 1967. Εκείνο το έτος στριμώχνονται 330 παιδιά σε τέσσερις αίθουσες, πρωί - απόγευμα.
Τότε νοικιάζεται και ο δεύτερος όροφος της μονοκατοικίας που χρησιμοποιούμε, αλλά το πρόβλημα λύνεται μόνο για λίγα χρόνια.
Δέκα χρόνια αργότερα (το 1977) τα παιδιά έχουν φτάσει τα 650!

Στο μεταξύ, από το 1965 έχουν αρχίσει οι προσπάθειες να βρεθεί στην περιοχή οικόπεδο κατάλληλο για ανέγερση σχολείου. Ο Ο.Σ.Κ. (Οργανισμός Σχολικών Κτηρίων) το 1969 αγοράζει τον χώρο που στεγαζόμαστε τώρα (Κοργιαλενίου 2) και μπαίνουν μπροστά οι διαδικασίες για την ανοικοδόμηση του καινούριου διδακτηρίου.
Το 1975 υπογράφεται η οικοδομική άδεια, το 1976 αρχίζει να κτίζεται και το 1977 το καινούριο διδακτήριο παραδίδεται στον Ο.Σ.Κ.
Δεν προλαβαίνουμε να το χαρούμε, βέβαια, αφού μαζί μ' εμάς, είδαν καινούριο κτήριο και ήρθαν άλλα πέντε σχολεία: Δύο Δημοτικά (115ο και 124ο), δύο Νηπιαγωγεία (42ο και 57ο) και κάποια τμήματα από το Μεικτό Γυμνάσιο του Ερυθρού, το μετέπειτα 57ο Γυμνάσιο! Και όλοι ήθελαν τις αίθουσές τους!
15 αίθουσες εμείς, 7 αίθουσες το 115ο, 6 αίθουσες το 124ο, από 1 αίθουσα τα δύο Νηπιαγωγεία, 8 αίθουσες το Γυμνάσιο: Σύνολον: 38 αίθουσες. Το σχολείο είχε όλες κι όλες 19 αίθουσες.
Να πώς συνεχίζονται, χωρίς να το καταλάβεις, οι βάρδιες...

Η έλλειψη χώρου γίνεται κάθε χρόνο όλο και πιο ασφυκτική. Τα παιδιά πληθαίνουν διαρκώς κι εμείς ψάχνουμε στο κτήριο οτιδήποτε υπάρχει σε δωμάτιο για να το χρησιμοποιήσουμε ως αίθουσα διδασκαλίας.

Αυτά μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του '90. Από τότε αρχίζει μία πτωτική πορεία του αριθμού των μαθητών,  αφού οι Αμπελοκηπιώτες, με την βοήθεια των τραπεζών και των στεγαστικών τους δανείων, αρχίζουν να μετοικίζουν στα βόρεια και ανατολικά προάστια. Λίγο αργότερα, το 1999, το Γυμνάσιο αρχίζει να χρησιμοποιεί αποκλειστικά το δικό του κτήριο (αφού και σ' αυτό έχουν μειωθεί οι μαθητές και έχει ανάγκη πλέον από λιγότερες αίθουσες από ό,τι παλιά).
Αυτό σημαίνει πως έχουμε πια αρκετές αίθουσες για να εργαστούμε -επιτέλους- σε μία βάρδια.
Έτσι, από το σχ. έτος 1999-2000 λειτουργούμε μόνο πρωί!

Το 2009 περνάμε στην "hi-tech" εποχή μας, αφού έχουμε την χαρά να είμαστε το πρώτο δημόσιο δημοτικό σχολείο της Αθήνας που αποκτά σε τρεις αίθουσές του διαδραστικούς ηλεκτρονικούς πίνακες αφής και υπολογιστές με γρήγορη σύνδεση στο διαδίκτυο. Την ίδια πρωτιά, βέβαια, απολαμβάνουν και τα δύο συστεγαζόμενα δημοτικά.
Συνολικά στο Συγκρότημα δημιουργούνται επτά τέτοιες αίθουσες που υποστηρίζουν τις νέες τεχνολογίες. Η εποχή της πληροφορικής ανατέλλει στο σχολείο μας!

Εμείς μπορεί να γίναμε κομπιουτεράδες, οι μαθητές όμως μειώνονται συνεχώς. Η κρίση που μας επιβάλλεται και η φτώχεια που την συνοδεύει αναγκάζει αρκετούς να φεύγουν από τους Αμπελοκήπους, τώρα πια όμως για μέρη με μικρότερο κόστος ζωής...
Το 2010 καταργείται το 124ο δημοτικό, το οποίο ενσωματώνεται στο 115ο.

Στις αρχές της δεκαετίας του 2010 το 12ο έχει μείνει με 135 περίπου παιδιά και κάθε χρόνο λειτουργεί με 6 έως 8 τμήματα. Οι εποχές με τα ακραία νούμερα των 500 και 600 παιδιών φαίνεται να έχουν περάσει ανεπιστρεπτί...

Τον Ιούνιο του 2014 συγχωνευόμαστε με το 115ο Δημοτικό (απορροφώντας τα 240 παιδιά του) και συνεχίζουμε ως ένα "τεράστιο" 12ο Δημοτικό με 376 μαθητές.

Το σχ. έτος 2019-'20 στο σχολικό συγκρότημα λειτουργεί πλέον ένα μόνο δημοτικό (το 12ο), με πάνω από 350 παιδιά, και δύο Νηπιαγωγεία (το 42ο και το 57ο).

 

 

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΑΣ (πλήρης έκδοση - εμπλουτισμένη με φωτογραφίες)

(Πατήστε πάνω σε οποιαδήποτε εικόνα, για να την δείτε σε μεγάλο μέγεθος.)
(Πατήστε πάνω στους αριθμούς, μέσα στις παρενθέσεις, για να διαβάσετε σχόλια και -επί πλέον- ενδιαφέρουσες πληροφορίες.)


Περιεχόμενα
(Πατήστε πάνω σε κάθε τίτλο, για να μεταφερθείτε απ' ευθείας στο αντίστοιχο κεφάλαιο,
ή καθήστε [ναι! "καθήστε"! όχι "καθίστε"!] αναπαυτικά και απολαύστε την βουτιά στο παρελθόν μας.)
Α. ΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ
Β. Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ Η ΝΑΖΙΣΤΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ
Γ. ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ
Δ. ΤΟΝ ΚΑΙΡΟ ΤΗΣ ΧΟΥΝΤΑΣ
Ε. ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗ
ΣΤ. ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΜΝΗΜΟΝΙΟΥ
ΕΠΙΜΕΤΡΟ

 

Α. ΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ 

Κάπου προς την δύση του 1937 ιδρύεται το 40ο Δ. Σχ. Β΄ Περιφέρειας Αθηνών.
Τι μας νοιάζει, θα μου πείτε, το 40ο δημοτικό!  Εμείς για το 12ο ήρθαμε να μάθουμε!
Κι όμως, μας νοιάζει! Αυτό ήταν το πρώτο όνομα του σχολείου μας και με αυτό πορεύτηκε μέχρι τον Ιούλιο του 1940, οπότε και μετονομάστηκε σε 12ο (1)

Με λίγα λόγια, το σχολείο μας ιδρύεται στα τέλη του 1937 ως 40ο Δημ. Β΄ Περιφέρειας Αθηνών και από τον Ιούλιο του 1940 μετονομάζεται σε 12ο Δημ. Α΄ Περιφέρειας Αθηνών.

Το πρώτο κτήριο στο οποίο εγκαθίσταται είναι μία ισόγεια μονοκατοικία στην οδό Μπουσίου 26.  (2)
 



Σήμερα έχει γίνει πολυκατοικία (Αλίμονο! Πώς ήταν δυνατόν να παραμείνει μικρό σπιτάκι; Στην Ελλάδα βρισκόμαστε...)
 


 

Στις 24/1/1938 υπογράφεται το συμβόλαιο με τον ιδιοκτήτη του σπιτιού, τον Ηλία Γεωργίου Δάρμο, για πέντε χρόνια.
Ενοίκιο: 1350 δραχμές τον μήνα.

Μετά τις απαραίτητες μετατροπές από τον ιδιοκτήτη, το κτήριο διαθέτει τρεις κύριους χώρους:
1 αίθουσα διδασκαλίας (40 τ.μ.) -όχι ιδιαίτερα φωτεινή- που "βλέπει" προς την οδό Μπουσίου,
1 μικρό δωμάτιο ως γραφείο δασκάλου, και
1 αποθήκη.

Η αυλή του -κλασική αυλή μονοκατοικίας- είναι πολύ μικρή και βρίσκεται στο πίσω μέρος του σπιτιού.
Το 1938, βέβαια, δεν υπάρχει ο πανικός για τους κινδύνους που διατρέχουν τα παιδιά αν δεν είναι σε περιφραγμένο ασφαλή χώρο. Η περιοχή, με πολλά χωράφια και χωρίς αυτοκίνητα, μοιάζει περισσότερο με χωριό παρά με πόλη. Έτσι οι μαθητές στα διαλείμματα βγαίνουν  στην μπροστά πλευρά του σχολείου, στον δρόμο, με τις αλάνες και τα οικόπεδα με χορτάρι και χώμα. 

24-1-1938: Το ενοικιαστήριο συμβόλαιο μεταξύ του Υπ. Οικονομικών και του Ηλία Δάρμου



Το σχολείο εγκαθίσταται στην Μπουσίου, μάλλον στις 18/3/1938. 

Στο ξεκίνημά του, παίρνει παιδιά από το 39ο Δ. Σχολείο της Β΄ Περιφέρειας Αθηνών (που προφανώς θα βρισκόταν σε κοντινή περιοχή).
Η πρώτη ημερομηνία λειτουργίας του είναι η 28η Μαρτίου 1938 (η πρώτη ημερομηνία εγγραφής παιδιού στο σχολείο).
Ξεκινά ως μονοθέσιο, με 4 τάξεις (Α΄, Β΄, Γ΄, Δ΄) και με 61 μαθητές. (Για την ιστορία, προήχθησαν μόνον οι 46! Δύσκολα τα γράμματα τότε...) (3)

Πρώτο παιδί που γράφεται στο σχολείο (ας την αναφέρουμε, τιμής ένεκεν!) είναι η μαθήτρια Αστιφείδου Στυλιανή του Κωνσταντίνου (Δ΄ τάξη), από τα Λειβάδια της Χίου. Έτος γεννήσεως: 1927...

Παρακάτω, οι πρώτοι μαθητές του σχολείου...

 

Πρώτη δασκάλα (και ταυτόχρονα διευθύντρια, μια που το σχολείο ήταν μονοθέσιο) είναι η Αμαρυλλίς Παπασταυρίδου. Η κυρία Αμαρυλλίς... 

Τα 2 πρώτα χρόνια η κ. Αμαρυλλίς δεν γράφει διευθύνσεις στα μαθητολόγια. Δεν έχει νόημα: παντού γύρω από το σχολείο είναι χωράφια και άκτιστα οικόπεδα. Γράφει απλώς: Ελληνορώσσων (4), Αναπήρων, Διαβολόρεμα, (5), κλπ.  
Σιγά-σιγά, όταν θα αρχίσει να κτίζεται η περιοχή, θα αρχίσουν να εμφανίζονται και τα ονόματα των δρόμων. (6) 

Ενδιαφέρον έχουν τα επαγγέλματα των γονέων των μαθητών, που δίνουν μια εικόνα της κοινωνικής και οικονομικής κατάστασης του πληθυσμού της περιοχής, όπως αυτή διαμορφώνεται και εξελίσσεται μέσα στα χρόνια.
Έτσι, λοιπόν, πολλοί από τους μπαμπάδες των μαθητών μας (οι μαμάδες εκείνα τα χρόνια σχεδόν αποκλειστικά ασχολούνται με τα οικιακά) μέχρι την δεκαετία του '50 απασχολούνται σε επαγγέλματα που σήμερα είναι σχεδόν άγνωστα στους μικρότερους... Ανάμεσα στα άλλα λοιπόν βλέπουμε να εργάζονται ως καρραγωγείς, αμμοκονιαστές, ανθρακοπώλες, ομβρελοποιοί, θυρωροί, κλπ. (Για περισσότερα επαγγέλματα και την σημασία του καθενός, δείτε την σημείωση (7).)

Ενδιαφέρον επίσης, έχουν τα διαφορετικά δημοσιοϋπαλληλικά ήθη και οι διαφορετικές συνθήκες εργασίας των υπαλλήλων σε σχέση με σήμερα.
* Βλέπουμε, για παράδειγμα, πως οι δάσκαλοι, όταν ορκίζονταν, αν δεν υπήρχε διαθέσιμος εύκολα στην περιοχή επιθεωρητής, ορκίζονταν στο Ειρηνοδικείο!
Βλέπουμε επίσης πως όταν ο δάσκαλος παίρνει άδεια εκείνη την εποχή, πρέπει να στέλνει γραπτή αναφορά στον επιθεωρητή, και όταν φεύγει αλλά και όταν γυρνά στο σχολείο. Ο επιθεωρητής έχει δηλαδή τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο για όλα: άδειες, μεταθέσεις, εκπαιδευτικά και διοικητικά θέματα, τα πάντα.
* Ο διευθυντής του σχολείου είναι υποχρεωμένος να παραμένει στον τόπο του σχολείου ακόμα και τις περιόδους των διακοπών, αν υπάρχει κάποιος σοβαρός λόγος, που κρίνει η Υπηρεσία.
* Το πιο ακραίο που βλέπουμε είναι πως μία γυναίκα που παίρνει άδεια κυήσεως βγαίνει σε διαθεσιμότητα για όσον καιρό διαρκεί η άδεια και πληρώνεται με τις μισές αποδοχές...

Ενδιαφέρον έχει ακόμα και η ονομασία του υπουργείου που είναι υπεύθυνο για την Παιδεία εκείνη την εποχή (και τουλάχιστον μέχρι το 1949): "Υπουργείο Θρησκευμάτων και Εθνικής Παιδείας" (η λέξη "θρήσκευμα" μπαίνει πρώτη στον τίτλο, φυσικά).
Το 1951 το συναντάμε ως "Υπουργείο Παιδείας", σκέτα, ενώ από το 1953 ως Υπουργείο Εθνικής Παιδείας.
(Τα επόμενα χρόνια μπήκε ξανά και το "Θρησκευμάτων" στον τίτλο.)

Και μια που το ρίξαμε στις αναδρομές, βλέπουμε σε κάποια έγγραφα να γράφουν την ημερομηνία ως 931 ή 940 αντί για 1931 ή 1940 (σου λέει, το 1000 εννοείται, δεν μπορεί κάποιος να νομίσει πως μιλάμε για τα χρόνια του Βυζαντίου, οπότε δεν γράφουμε το 1 για λόγους συντομίας)!


«40ο Δημ. Σχολείον Ελ. Ρώσσον Αθηνών 1939»
(λίγο ανορθόγραφος ήταν ο φωτογράφος ["Ρώσσων" έπρεπε να γράψει], αλλά δεν πειράζει!)
Η πρώτη σωζόμενη αναμνηστική φωτογραφία του 12ου Δημοτικού
(που, όπως είπαμε, ακόμη ονομάζεται 40ο)

 

 

Β. Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ Η ΝΑΖΙΣΤΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ 

Σεπτέμβριος 1939: Αρχίζει ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος.
Τον Απρίλιο του 1941 οι Γερμανοί ναζί κατακτούν την πατρίδα μας. Με την βοήθεια των ηττημένων Ιταλών και των εξωνημένων Ελλήνων και με την καταπάτηση κάθε διεθνούς συνθήκης λεηλατούν άγρια και καταστρέφουν την Ελλάδα και τους Έλληνες.
Μία περίοδος φρίκης ξεκινά...

Η κατάσταση αυτή δεν θα μπορούσε παρά να έχει άμεσο αντίκτυπο στην εκπαίδευση.
Το πρώτο πράγμα που φαίνεται (από τα μαθητολόγια) είναι μια μεγάλη διαρροή μαθητών.
(Τα τρία πρώτα χρόνια του πολέμου [1940, 1941, 1942], για παράδειγμα, διακόπτουν την φοίτηση περίπου 40 μαθητές τον χρόνο - σχεδόν το 20% του συνόλου των μαθητών του σχολείου, κάθε έτος.)
Το 1941-'42 υπάρχει μια εκτίναξη του αριθμού των ορφανών (14% των μαθητών), των αναπήρων (17% των γονέων) και των άεργων πατεράδων (32% των γονέων). Με άλλα λόγια, εκείνο το σχολικό έτος παραπάνω από τα μισά παιδιά είναι ορφανά, είτε έχουν ανάπηρους ή άεργους γονείς...
(Οι άεργοι γονείς, σταδιακά μετά το τέλος του πολέμου μειώνονται αρκετά. Αντίθετα, οι ανάπηροι γονείς, όπως και τα ορφανά, διατηρούνται σε σχετικά ψηλά ποσοστά μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του '60, όπως βλέπουμε και στον παρακάτω πίνακα.)

ΣΧΟΛΙΚΑ
ΕΤΗ

εγγεγραμμένοι μαθητές

ΟΡΦΑΝΑ
παιδιά

ποσοστό
%

ΑΝΑΠΗΡΟΙ
γονείς

ποσοστό
%

ΑΕΡΓΟΙ
γονείς

ποσοστό
%

1937-1938

61

4

6

8

13

2

3

1938-1939

112

9

8

7

6

3

2,5

1939-1940

147

11

7,5

14

9,5

2

1,5

1940-1941

208

14

6,5

35

17

2

1

1941-1942

208

29

14

35

17

66

32

1942-1943

192

19

10

40

21

29

15

1943-1944

207

21

10

31

15

63

30

1944-1945

228

34

15

28

13

23

10

1945-1946

217

30

14

30

14

18

8

1946-1947

212

27

13

20

9,5

8

4

1947-1948

194

31

16

18

9

5

2,5

1948-1949

189

23

12

18

9,5

7

3,5

1949-1950

172

14

8

18

10,5

5

3

1950-1951

177

11

6

14

8

4

2

1951-1952

182

11

6

15

8

3

1,5

1952-1953

180

9

5

13

7

4

2

1953-1954

172

8

4,5

14

8

3

1,5

1954-1955

177

10

5,5

9

5

2

1

1955-1956

181

10

5,5

9

5

2

1

1956-1957

183

14

7,5

8

4

1

0,5

1957-1958

174

8

4,5

9

5

 

 0

1958-1959

171

8

4,5

6

3,5

 

 0

1959-1960

155

6

4

4

2,5

 

 0

(Πηγή: Μαθητολόγια 12ου Δημ. Σχολείου, περιόδου 1937 - 1960)
 

Διαβάζοντας κάποιος τα μαθητολόγια και τα έγγραφα του σχολείου στην διάρκεια της Κατοχής παίρνει μια αντιπροσωπευτική εικόνα της διάλυσης της χώρας αλλά και της εκπαίδευσης εκείνη την περίοδο.

Οι άδειες σελίδες, οι μισοσυμπληρωμένοι στατιστικοί πίνακες, ο ακανόνιστος ρυθμός εγγραφών, τα σβησίματα και οι μουντζούρες στα μαθητολόγια δίνουν τις δικές τους μαρτυρίες στο δράμα της εκπαίδευσης που ρημάζεται και της χώρας που καταστρέφεται από τους Ιταλούς και Γερμανούς φασίστες και τους Έλληνες συνεργάτες τους:
Ενώ μέχρι το 1940 τα βιβλία είναι κανονικά συμπληρωμένα (οι εγγραφές των μαθητών σταματούν μέσα στο φθινόπωρο και τα βιβλία κλείνουν φυσιολογικά στο τέλος κάθε σχολικής χρονιάς), από το 1941 μέχρι και το 1945 υπάρχει μία χαώδης κατάσταση: τα Μητρώα είναι προχειρογραμμένα, με μουντζούρες και διορθώσεις, ελλιπώς συμπληρωμένα και με αρκετές κενές σελίδες ενδιάμεσα από τις εγγραφές. Τα Μαθητολόγια ανοίγουν (για εγγραφές) και κλείνουν σε άσχετες ημερομηνίες, ακανόνιστα και συχνά, λες και η δασκάλα προσπαθεί να ανασυγκροτεί κάθε φορά το σχολείο...

(Η ίδια εικόνα παρουσιάζεται και στα μαθητολόγια του "πρώτου" 12ου Δημοτικού [αυτού που, όπως είπαμε παραπάνω, το 1940 μετονομάστηκε σε 4ο Αθηνών], τα οποία επίσης υπάρχουν στο αρχείο του σχολείου μας.)

Παρακάτω προσπαθούμε με κάποια παράθεση στοιχείων από τα επίσημα σχολικά έγγραφα εκείνων των χρόνων (1940-1945) να σας μεταφέρουμε, όσο είναι δυνατόν, την κατάσταση της ανωμαλίας στην οποίαν έριξαν την χώρα μας ο Πόλεμος και η Κατοχή από τους ναζί...

Το Μαθητολόγιο (φθινόπωρο 1940), αφού έχουν εγγραφεί 105 παιδιά, κλείνει τις εγγραφές του στις 21/9/1940.
Πιο κάτω ανοίγει ξανά, συνεχίζοντας με την ίδια αρίθμηση, και ξανακλείνει στις 30/9/1940.
Μετά από έναν μήνα οι εγγραφές ξαναρχίζουν, με την ίδια αρίθμηση.
Πρώτη εγγραφή: 30/10/1940. Επόμενη εγγραφή: 8/6/1941.
Ενδιάμεσα υπάρχει κενό.
Το εκκωφαντικό κενό του πολέμου που κρατάει τα σχολεία κλειστά...
Το ίδιο κενό στις εγγραφές υπάρχει και στο Β.Π.Σ. (Βιβλίο Πιστοποιητικών Σπουδής).
Οι υπόλοιπες εγγραφές γίνονται μέχρι τις 15/10/1941.
Το βιβλίο κλείνει στις 15/12/1941.
Το σχολικό έτος 1940-'41 βαστά μόνο τρεις μήνες... Βαθμολογία μπαίνει από το γ΄ δίμηνο και μετά.

Το επόμενο σχολικό έτος (1941-'42) βαστά ακόμη λιγότερο: 20 μόλις ημέρες! Οι εγγραφές ξεκινούν στις 24/3/1942 και το σχολείο λειτουργεί για λίγες ημέρες στο τέλος της χρονιάς. Ίσα για να δώσουν οι μαθητές εξετάσεις (στα μαθήματα τα οποία υποτίθεται διδάχθηκαν στα σπίτια τους), προκειμένου να προαχθούν στην επόμενη τάξη...
Το Μαθητολόγιο κλείνει στις 10/9/1942. Κάνει τρεις εγγραφές και ξανακλείνει στις 12/9/1942.
Συνεχίζει με την ίδια αρίθμηση κάνοντας εγγραφές μέχρι τις 17/12/1942 και ξανακλείνει στις 21/12/1942.

Το 1942-'43 και το 1943-'44 η κατάσταση παραμένει απελπιστική. Στο Μαθητολόγιο δεν υπάρχει καν βαθμολογία, παρά μόνον συγκεντρωτικοί βαθμοί στο τέλος και γραπτές εξετάσεις σε κάποια μαθήματα, για τις μεγάλες τάξεις. Κάποια παιδιά έχουν τελική βαθμολογία σε όλα τα μαθήματα, κάποια άλλα έχουν σε μερικά μαθήματα μόνο.
Για το 1942-'43, εγγραφές γίνονται από 8/1/1943 έως 2/4/1943.
Το επόμενο κλείσιμο του Μαθητολογίου είναι στις 10/4/1945.
Το 1943-'44 η Α΄ και η Β΄ φαίνεται να μην κάνουν μαθήματα.

Το 1944 και το 1945 τα παιδιά κάνουν κάποια μόνο από τα μαθήματα και μόνο για μερικά διαστήματα.
Μάλιστα, στα Μαθητολόγια ούτε τα σχολικά έτη δεν γράφονται κανονικά: "Σχολικό έτος 1944, σχολικό έτος 1945".
Ούτε αυτά τα δύο χρόνια η βαθμολογία είναι συμπληρωμένη για όλα τα παιδιά και για όλα τα δίμηνα...

Τον Φεβρουάριο του 1945 έγιναν κατατακτήριες εξετάσεις (από Α΄ σε Β΄ τάξη και από Β΄ σε Γ΄ τάξη) κατόπιν υπεύθυνων δηλώσεων των γονέων ότι τα παιδιά τους "εδιδάχθησαν κατ' οίκον".

Από το 1946 και μετά (παρ' όλο που ξεκινά ο εμφύλιος...) τα μαθητολόγια είναι συμπληρωμένα κανονικά. Η ανωμαλία των προηγούμενων χρόνων δείχνει, όσον αφορά στα σχολεία, να σταματά...
 

Όπως όλη η Ελλάδα, έτσι και το σχολείο μας πληρώνει τον δικό του φόρο αίματος στους Ιταλογερμανούς φασίστες.

Η καρτέλα του μαθητή της Πέμπτης τάξης (σχ. έτος 1940-'41), ψυχρό χαρτί, σίγουρα δεν μπορεί να εκφράσει την φρίκη της κ. Αμαρυλλίδος την ώρα που την συμπληρώνει:
"Αγγελής Βασίλειος του Γεωργίου, ορφανός. ... Εφονεύθη υπό Ιταλών."

Άλλα δυο παιδάκια μας πεθαίνουν εκείνη την χρονιά και την επόμενη. Από πείνα; Από αρρώστια; Τι σημασία έχει;... Καταγράφονται κι αυτά στις παράπλευρες απώλειες...

Έτσι κι αλλιώς η "Ελληνική Πολιτεία" τότε έχει άλλες οικονομικές προτεραιότητες, όπως το να χρηματοδοτεί τον ναζιστικό στρατό κατοχής.

Αν σας φάνηκε πολύ ακραίο αυτό που διαβάσατε και νομίζετε πως δεν το καταλάβατε καλά, να το γράψουμε με απλά λόγια: η Ελλάδα υποχρεώνεται (και δέχεται, με τους δοσίλογους πρωθυπουργούς της εκείνης της περιόδου) να δίνει χρήματα στους ναζί κατακτητές για να συντηρούν τον στρατό τους εναντίον των Ελλήνων!
Αν σας φαίνεται παρανοϊκό αυτό, έχετε απόλυτο δίκιο! Το "Δίκαιο του πολέμου" (οι κανόνες που πρέπει να τηρούν οι "πολιτισμένοι" λαοί όταν πολεμούν) αναφέρει πως ένας κατακτητής έχει όλο το δικαίωμα να παίρνει χρήματα και προϊόντα από την χώρα που κατέκτησε, προκειμένου να συντηρεί τον στρατό του για να συνεχίζει να έχει κατακτημένη την χώρα! Τόσο απλά, τόσο παρανοϊκά...
Έρχονται για παράδειγμα οι Ναζί (όπως το έκαναν στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο) και υποδουλώνουν την πατρίδα σου, και μπροστά στον "κίνδυνο" να μην έχουν να τραφούν και να αναγκαστούν να γυρίσουν στην πατρίδα τους (δηλαδή να σε αφήσουν ελεύθερον), εσύ υποχρεώνεσαι να τους ταΐζεις, ώστε να έχουν δύναμη να συνεχίσουν να σε κρατούν υποδουλωμένον...

Αυτό είναι ένα από τα άρθρα που αποτελούν το "Δίκαιο του Πολέμου".
Η ανθρώπινη αρρώστια σε όλο της το "μεγαλείο"...
 

Όσον αφορά τον (ναι! "αφορά τον"!) όρο "Ελληνική Πολιτεία" που χρησιμοποιήσαμε, αυτός ήταν ο επίσημος τίτλος της κατεχόμενης από τους Ιταλούς και Γερμανούς φασίστες Ελλάδας, από τον Απρίλιο του 1941 μέχρι τον Οκτώβριο του 1945, όπως φαίνεται και από τα έγγραφα της εποχής...

1944: Στην αυλή, δίπλα και πάνω στην μάντρα του σχολείου
(Όχι! τότε δεν ακούγονταν υστερικές κραυγές δασκάλων και γονιών,
όταν τα παιδιά ανέβαιναν πάνω σε μια μάντρα!)
Στο κέντρο, η κ. Αμαρυλλίς.
(Ο άντρας και η γυναίκα δεξιά της, είναι μάλλον υπεύθυνοι των συσσιτίων.)

 

Σχ. Έτος 1945-1946: Η πρώτη φωτογραφία μετά τον πόλεμο,
με την κ. Αμαρυλλίδα ανάμεσα σε μερικά από τα πάνω από 200 παιδιά του σχολείου

 

1946: Η (ακόμη μοναδική δασκάλα) κ. Αμαρυλλίς με μερικά από τα παιδιά του 12ου. (Ο άντρας και η γυναίκα δεξιά της είναι οι υπεύθυνοι για τα συσσίτια.)
Το σχόλιο στην πίσω όψη (του παιδιού που έχει κυκλώσει το κεφάλι του;)
γράφει: "Έφτασε ο καιρός που ωρίμασαν οι ελιές"...

 

 

Γ. ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ

Οι πληγές που έχουν αφήσει ο πόλεμος και η ναζιστική κατοχή είναι πολλές. Πολλές είναι και οι αρρώστιες. Η φτώχεια, οι κακουχίες και οι άσχημες συνθήκες ζωής για ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού δημιουργούν ευνοϊκό κλίμα για την ανάπτυξη ασθενειών. Έτσι, από την δεκαετία του '40, και για αρκετά χρόνια μετά (κυρίως τις δεκαετίες '40, '50, '60), βλέπουμε να γίνονται τακτικοί ιατρικοί έλεγχοι και εμβολιασμοί στα παιδιά, ιδιαίτερα για λοιμώδη νοσήματα. Οι εμβολιασμοί στους οποίους επέμεναν ήταν για τύφο, διφθερίτιδα, ψώρα και τράχωμα (τράχυμα, όπως το έλεγαν τότε - μία μόλυνση του ματιού που οδηγεί σε τύφλωση). Επέμεναν επίσης και στον δαμαλισμό (εμβολιασμό εναντίον της ευλογιάς με τον ζωντανό ιό της ευλογιάς της αγελάδας, γι' αυτό και το όνομα αυτό: δαμάλα=αγελάδα).
Από τα έγγραφα του σχολείου βλέπουμε πως εκτός από τους εμβολιασμούς, κάθε μερικούς μήνες γίνονται επιθεωρήσεις για την υγιεινή και καθαριότητα των σχολείων από σχολιάτρους και επιθεωρητές.

Βιβλίον Επιθεωρήσεως
(1947, 1948)

 

Από τα χρόνια της Κατοχής και μετά, λειτουργούν μαθητικά συσσίτια στα σχολεία.
Το συσσίτιο διατίθεται σε όλα τα παιδιά και περιλαμβάνει γάλα με κακάο και πιθανόν φρούτα που προσφέρονται στο σχολείο (δεν έχουμε αναφορά για κάτι άλλο, χωρίς αυτό να αποκλείει την διάθεση και άλλων φαγητών).
Μοιράζονται, επίσης, δέματα τα οποία μεταξύ άλλων περιέχουν και βούτυρο (βασική πηγή πρόσληψης λίπους, απαραίτητου εκείνα τα χρόνια, αφού έλειπε από όλους...)
Στο σχολείο μας, για την διανομή του ορίζονται υπεύθυνοι, εκτός από την διευθύντρια κ. Αμαρυλλίδα, και κάποιοι γονείς ως εκπρόσωποι των γονέων των μαθητών του σχολείου (ακόμη δεν υπάρχουν οι θεσμοθετημένοι σύλλογοι γονέων).

Για να πάρετε μία ιδέα για την πείνα που επικρατούσε εκείνη την εποχή σε πολύ μεγάλα  κομμάτια του πληθυσμού (και για να το θυμάστε την επόμενη φορά που θα πετάξετε φαγητό στα σκουπίδια...) διαβάστε ένα απόσπασμα από επιστολή ενός δασκάλου σε κάποιο μεγάλο χωριό της Πελοποννήσου προς τον Διευθυντή της Σχολικής Υγιεινής στο Υπουργείο Παιδείας:

Σκίτσο από την εφημ.
"Ριζοσπάστης" (1-11-1944).
Η μάνα με το παιδί, σκελετωμένοι,
κοιτάζουν τα βαρέλια με τα λάδια
που πουλάει ο καλοθρεμμένος
μαυραγορίτης: 1 λίρα οι 3 οκάδες...


«20 Μαρτίου 1930
Αγαπητέ μου, χαρακτηριστική εικόνα της τροφής που τρώνε τα Ελληνόπουλα του δημοτικού σχολείου που διευθύνω σας δίδει το εξής περιστατικό.
Μόλις έφθασα εδώ τον Οκτώβριο και ανέλαβα το σχολείο, μου έκανε εντύπωση ότι λίγη ώρα προ του μεσημεριού, όλα τα παιδιά σχεδόν ζητούσαν άδεια και έβγαιναν στην αυλή του σχολείου μαζί με το καλαθάκι ή το μανδήλι τους που είχε την μεσημεριανή τροφή τους. Γνωρίζετε πως το σχολείο μου είναι στο μέσον δύο χωριών και, επειδή η απόστασις είναι μισή ώρα περίπου από κάθε χωριό, οι μαθητές μένουν όλη την ημέρα και τρώγουν στο σχολείο το μεσημέρι, γι’ αυτό φέρουν το φαγητό των από το σπίτι των. Εδοκίμασα λοιπόν την μεγαλύτερη έκπληξιν όταν βρήκα την αιτία της εξόδου των παιδιών. Αναγκάζονται μισή ώρα πριν να μουσκεύουν το ψωμί τους στο νερό μέσα εις το τενεκεδάκι που εχρησίμευε για ποτήρι. Γι’ αυτό έβγαιναν και πήγαιναν στην βρύσι. Εξήτασα το περιεχόμενο του καλαθιού ή μαντηλιού μέσα εις το οποίον είχαν την τροφήν των και τι νομίζετε ανεκάλυψα! Το φαγί των ήταν ένα κομμάτι ψωμί σκληρό μαύρο που μόνον με τσεκούρι κόβεται. Για προσφάγι είχαν ένα κομμάτι ρέγγα ή μάλλον τα λείψανα αυτής, ή λίγο τυρί και τίποτε άλλο. Σας στέλλω, επίτηδες ένα κομμάτι ψωμί δια να μη με νομίσετε υπερβολικό. Τώρα, πώς θα τραφούν αυτά τα παιδιά, πώς θα μεγαλώσουν και πώς θα αντιμετωπίσουν τα μολυσματικά νοσήματα που τα επαπειλούν ή την λερναία ύδρα που λέγεται ελονοσία, αγνοώ!...»

(Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό του Ερυθρού Σταυρού Νεότητος, Μάιος 1930. Εμείς το είδαμε εδώ!)

Στο "Βιβλίον Επιθεωρήσεως" παραπάνω υπάρχει αναφορά για έλεγχο του σχολικού συσσιτίου (στις 7-2-1948).
 



 

 








 

Σε Βιβλίο Καταγραφής Υλικού (εικόνα αριστερά) υπάρχει αναφορά για παλιό Βιβλίο Μαθητικών Συσσιτίων από 1952 έως 1959.
Ταυτόχρονα, σε κάποιες φωτογραφίες πιο πάνω βλέπουμε, εκτός από την κ. Αμαρυλλίδα, έναν άντρα και μια γυναίκα που είναι οι υπεύθυνοι των συσσιτίων εκείνη την εποχή (όπως μάθαμε από τις κόρες της κ. Αμαρυλλίδος οι οποίες μας έδωσαν την φωτογραφία).
Αυτές οι αναφορές μαρτυρούν την ύπαρξη μαθητικών συσσιτίων στο σχολείο μας τουλάχιστον μέχρι το 1959.

Το έγγραφο δεξιά (εβδομαδιαίο πρόγραμμα μαθητικών συσσιτίων 1963-'64) δεν είναι δικό μας: είναι από το Δημ. Σχολείο Χώμορης Ναυπακτίας. Το παραθέτουμε, όμως, ως ιστορικό τεκμήριο μιας περασμένης εποχής (που κάποιοι, δυστυχώς, μοιάζει πως προσπαθούν να επαναφέρουν...).

 


Πρόγραμμα μαθητικών συσσιτίων
(
πηγή: Κεραμίδι Βάλτου)

Δείτε φωτογραφίες από σχολεία σε διάφορα μέρη της Ελλάδας,
για να πάρετε μια εικόνα από την μεταπολεμική εποχή (δεκαετία 1950).
ΚΛΙΚ ΕΔΩ!

 

Στο μεταξύ η γειτονιά μας αναπτύσσεται οικιστικά. Χρόνο με τον χρόνο, όλο και περισσότεροι άνθρωποι έρχονται να μείνουν εδώ, πράγμα που οδηγεί στην αύξηση του αριθμού των μαθητών του σχολείου.

Μέχρι το 1952 τα παιδιά έχουν φτάσει τα 160.
160 παιδιά με μία και μοναδική δασκάλα! Πώς να τα κατάφερνε άραγε η κ. Αμαρυλλίς;...

Πώς να τα κατάφερνε; Μα φυσικά ...εργαζόμενη όλη την ημέρα, όπως μας πληροφόρησαν οι κόρες της, η κ. Ιωάννα και η κ. Μαρία! Τα μισά παιδιά τα έκανε μάθημα το πρωί, τα άλλα μισά το απόγευμα...

Το 1952 το σχολείο γίνεται 2/θέσιο. Δεύτερη δασκάλα μάς έρχεται η κ. Μαρία Πάσχου. Οι δύο δασκάλες μοιράζονται τα παιδιά. Επιτέλους η κ. Αμαρυλλίς αρχίζει να εργάζεται με πιο ανθρώπινους ρυθμούς...
      (*Κατά μία προφορική διήγηση, η δεύτερη δασκάλα ίσως ήρθε γύρω στο 1949. Από τα έγγραφα, όμως, του σχολείου μας φαίνεται πως ήρθε το σχ. έτος 1952-1953, όταν το 12ο έγινε διθέσιο, με δύο τμήματα.)
Όπως φαίνεται από τα αρχεία μας, εκείνον τον χρόνο έχει ήδη κατασκευαστεί μία ακόμη αίθουσα στην αυλή, στην οποίαν στεγάζεται το δεύτερο τμήμα.


1952: Η πολυπόθητη δεύτερη δασκάλα ήρθε!
Αριστερά: Αμαρυλλίς Παπασταυρίδου (διευθύντρια), Δεξιά: Μαρία Πάσχου

 

Παρεμπιπτόντως, από τα στατιστικά δελτία της εποχής βλέπουμε πως το σχολικό έτος αρχίζει 21 Σεπτεμβρίου και τελειώνει 25 Ιουνίου. (Γιατί 25 Ιουνίου; θα το μάθετε πιο κάτω!)
Αν είστε ανυπόμονοι, μπορείτε να πάτε στην σημείωση Νο 13)

 


Σχ. Έτος 1953-1954: Η κ. Μαρία με την τάξη της
(53 παιδιά είναι μόνο αυτά που φαίνονται. Ούτε που χωράνε στο κάδρο...)

 


1954, Απόκριες. Η κ. Αμαρυλλίς με την κ. Πάσχου.

 


1954: Κάποια παιδιά του σχολείου, δίπλα στον εξωτερικό τοίχο του σχολείου
(με την κληματαριά από πίσω...)

 


1955: Γιορτή για την 25η Μαρτίου. Με κάποιες επεμβάσεις η σχολική αίθουσα
έχει διαμορφωθεί σε θεατρική σκηνή, για τις ανάγκες της επετείου.

 


1956: Αναμνηστική φωτογραφία έξω από το σχολείο

 


1956: Αναμνηστική φωτογραφία έξω από το σχολείο

 


1956: Γιορτή για την 25η Μαρτίου

 


1956: Γιορτή για την 25η Μαρτίου

 


Σχ. Έτος 1956-1957: Η κ. Αμαρυλλίς (δεξιά), με μια γυμνάστρια (δεν διόριζαν γυμναστές τότε,
κάποιες φορές πλήρωναν οι γονείς για να έρχονται για κάποιες ώρες).

 


Σχ. Έτος 1956-1957: Σε κάποια εκδήλωση (για το τέλος της χρονιάς;).
Η κ. Αμαρυλλίς. Δεξιά της η κόρη της Μαρία.

 


Σχ. Έτος 1956-1957: Σε κάποια εκδήλωση (για το τέλος της χρονιάς;). Η κ. Μαρία.

 

Από το σχ. έτος 1958-1959 και μέχρι το τέλος της δεκαετίας του '60 (τουλάχιστον σ' αυτό το χρονικό διάστημα αναφέρονται τα έγγραφα που έχουμε στα χέρια μας - μπορεί να δραστηριοποιούνταν για περισσότερα χρόνια) λειτουργούν στο σχολείο μας ομάδες του Ερυθρού Σταυρού Νεότητας. Για την λειτουργία και την καθοδήγησή τους υπεύθυνος ορίζεται ένας δάσκαλος κάθε χρόνο.
Το γεγονός πως το σχολείο μας γειτονεύει με το νοσοκομείο του Ερυθρού Σταυρού προφανώς είναι συμπτωματικό για την λειτουργία των ομάδων. Ο Ερυθρός Σταυρός ήδη από τις αρχές της λειτουργίας του είχε ιδρύσει σχολικές ομάδες νεότητας που σκοπό είχαν να καλλιεργήσουν ανάμεσα στα παιδιά τις αξίες του εθελοντισμού και του αλτρουισμού και για την πραγμάτωση αυτών των ιδανικών οι υπηρεσίες του συνεργάζονταν με τα σχολεία όλης της χώρας. (Στην περίοδο της χούντας οι δικτάτορες προσπάθησαν και τις πήραν υπό τον έλεγχό τους, έτσι αυτό που κατάφεραν ήταν να τις εκφυλίσουν.)

Στον χώρο του σχολείου τα χρόνια εκείνα φαίνεται πως λειτουργεί και Νυκτερινή Σχολή (όπως αναφέρεται σε κάποιο έγγραφο), αλλά δεν γνωρίζουμε άλλες λεπτομέρειες.
 

Το 1959 το σχολείο γίνεται 3/θέσιο, με τρία τμήματα. Έρχεται και τρίτος δάσκαλος, ο Απόστολος Γκαράνης, με σκοπό να καταλάβει την θέση του διευθυντή.

Η κ. Αμαρυλλίς, μη έχουσα ούτως ή άλλως την δυνατότητα να πράξει διαφορετικά, παραδίδει την διεύθυνση του σχολείου στον νεοφερθέντα Γκαράνη και συνεχίζει την προσφορά της ως απλή δασκάλα πλέον...
Φανταζόμαστε πως θα παρέδωσε την θέση του διευθυντή με αρκετή πικρία, όχι τόσο για την "εξουσία" που έχασε, όσο για την αχαριστία του κράτους που έδειξε να υποβαθμίζει την αξία της ως διευθύντριας (αξία που απέκτησε με την ικανότητά της να διευθύνει ολομόναχη ένα σχολείο για 22 ολόκληρα χρόνια, και χρόνια τόσο δύσκολα όπως ήταν οι δεκαετίες του 1940 και του 1950).

Ο καινούριος διευθυντής αναλαμβάνει καθήκοντα αρχές Φεβρουαρίου 1960. Μία από τις πρώτες του ενέργειες είναι να στείλει επιστολή στον επιθεωρητή (με το κλασικό επίσημο ύφος της εποχής: "Λαμβάνω την τιμήν να αναφέρω Υμίν..." κλπ.) για το κτηριακό πρόβλημα.
Του επισημαίνει την ακαταλληλότητα πλέον του κτηρίου της οδού Μπουσίου (μια μονοκατοικία με μία μικρή αυλή και τρεις αίθουσες -δύο εκ των οποίων μέσα στην αυλή- η οποία φιλοξενεί περίπου 150 παιδιά και 3 τμήματα).

Τελικά βρίσκεται μία άλλη νεόκτιστη διώροφη μονοκατοικία στην γωνία Νικήτα 5 και Κοργιαλενίου, στην περιοχή των εφοριακών. (8).
Ο ιδιοκτήτης της, ο Ιωάννης Κατραμάδος, την έχει ανεγείρει εξαρχής για να την νοικιάσει ως διδακτήριο.
Οι φωτογραφίες του κτηρίου με τις μεγάλες τζαμαρίες το επιβεβαιώνουν.

 (4-2-1960) Επιστολή
προς τον επιθεωρητή

Το κτήριο όμως έχει ένα βασικό μειονέκτημα: λόγω της υψομετρικής διαφοράς ανάμεσα στις πλευρές του οικοπέδου, οι αίθουσες στην μία πλευρά τους είναι ημιυπόγειες, άρα όχι και τόσο κατάλληλες για διδακτική χρήση. Επειδή, όμως, στην Ελλάδα (τουλάχιστον εκείνης της εποχής) όλα είναι δυνατόν να γίνουν με τις κατάλληλες ενέργειες και τις κατάλληλες γνωριμίες, αλλά και επειδή το ζήτημα της μεταστέγασης του σχολείου είναι φλέγον, ο ιδιοκτήτης πετυχαίνει να υποβαθμιστεί το γεγονός των ημιυπόγειων αιθουσών, προκειμένου να εγκριθεί η παραχώρηση του κτηρίου για σχολική χρήση.


Έτσι, την 1η Ιουνίου 1960 ενοικιάζεται το ισόγειο τμήμα της μονοκατοικίας για τις ανάγκες του σχολείου, προς 3.500 δραχμές τον μήνα.
Το κτήριο αποτελείται από τρεις αίθουσες, ένα τέταρτο δωμάτιο που θα μπορούσε να γίνει γραφείο και μία αποθήκη. (9)
Ο πάνω όροφος, δεν είναι πλήρως κτισμένος και δεν ενοικιάζεται. Παραμένει κλειστός για μελλοντική χρήση από τον ιδιοκτήτη.
Δεν χρειάζεται, άλλωστε: με τρία τμήματα μόνο που έχει το σχολείο, το ισόγειο είναι αρκετό!

Το καινούριο διδακτήριο είναι πέτρινο, σοβατισμένο και με μεγάλη (σε σχέση με τον τότε αριθμό των παιδιών) χωμάτινη αυλή: 270 τ.μ.

1-6-1960
Μισθωτήριο της οδού Νικήτα



1960: Η πρώτη φωτογραφία στο καινούριο κτήριο.
Η κ. Αμαρυλλίς στο κέντρο, ο νεοφερμένος Απ. Γκαράνης αριστερά.


Ο διευθυντής απαιτεί να μπει γαρμπίλι (χαλίκι) στην αυλή, "ίνα μη εις εναντίαν περίπτωσιν αντιμετωπίζωμεν λασπώδες της αυλής έδαφος". Έτσι η αυλή μας αναβαθμίζεται και γίνεται χαλικόστρωτη!


Στο μεταξύ ο επιθεωρητής στέλνει επιστολή στον Ηλία Δάρμο (ιδιοκτήτη του προηγούμενου διδακτηρίου) όπου στην αρχή "απολογείται" που απέρριψαν το κτήριό του ως μικρό και ακατάλληλο, αλλά στο τέλος φαίνεται να μετανιώνει για το απολογιστικό του ύφος και γίνεται πιο "απότομος" λέγοντάς του μέσες-άκρες πως εν πάση περιπτώσει, ακόμα κι αν το καινούριο κτήριο δεν είναι το ιδεώδες διδακτήριο, τουλάχιστον είναι ασύγκριτα καλύτερο από το δικό του!

Στις 13/9/1960 το σχολείο μεταφέρεται επίσημα στο καινούριο κτήριο: Υπογράφεται το πρωτόκολλο παράδοσης του παλιού κτηρίου της Μπουσίου και το πρωτόκολλο παραλαβής του καινούριου κτηρίου της Νικήτα.

21-9-1960:
Επιστολή του επιθεωρητή προς τον Ηλία Δάρμο
 

1961, Απόκριες: Αναμνηστική φωτογραφία με κάποια από τα παιδιά.
Από αριστερά: Πάσχου, Γκαράνης, Αμαρυλλίς.



Η περιοχή του παλιού σχολείου στην οδό Νικήτα, σήμερα:
 

Στην θέση της πολυκατοικίας αριστερά βρισκόταν η μονοκατοικία του Κατραμάδου(Νικήτα 5-7).

 

Το πάρκο μπροστά από το παλιό σχολείο, ήταν η αλάνα όπου γίνονταν κάποιες από τις εκδηλώσεις του.

 

Στην άλλη άκρη του πεζοδρόμου (στο βάθος) βρίσκεται το σημερινό διδακτήριο (Κοργιαλενίου 2).


 


Φ.Ε.Κ. 215/3-11-61 (τ. Α΄)

Από τον Νοέμβριο του 1961, με το Φ.Ε.Κ. 215/3-11-61 (τ. Α΄), η Α΄ Περιφέρεια αλλάζει και γίνεται Ζ΄ (7η) Περιφέρεια (σήμερα λέγεται 7ο Δημοτικό Διαμέρισμα) και το επίσημο όνομα του σχολείου επίσης αλλάζει σε "12ο Δ. Σχολείο Ζ΄ Περιφέρειας Αθηνών".

(Προσέχουμε το χαρτί της εγκυκλίου: είναι ένα φτηνό χαρτί και τραχύ στην αφή [αυτό δεν το βλέπετε εσείς, αλλά εμείς που το πιάνουμε στα χέρια μας!], σε αντίθεση με τα λευκασμένα και λεία σημερινά χαρτιά, και επίσης κομμένο στα δύο, ώστε σε περιπτώσεις σύντομων εγκυκλίων να γράφονται δύο εγκύκλιοι σε ένα φύλλο.
Αυτής της μορφής τα έγγραφα υπάρχουν από την αρχή της δημιουργίας του σχολείου μας μέχρι το 1966 [27-6-'66 το τελευταίο έγγραφο που έχουμε]. Οι λόγοι, φυσικά, καθαρά οικονομικοί. [Εδώ που τα λέμε, πέρα από την άσχημη οικονομική κατάσταση του κράτους, φανταζόμαστε θα έπαιζε ρόλο και η γενικότερη αντίληψη των ανθρώπων τότε για τις έννοιες της οικονομίας και της σπατάλης.]
Εν πάση περιπτώσει, από την εποχή της χούντας, δεν γνωρίζουμε αν από σύμπτωση ή επιλογή, αυτή η τακτική σταματά.)



1962, Γιορτή για την 25η Μαρτίου. Από αριστερά: Πάσχου, Γκαράνης, Αμαρυλλίς
 

Με την εγκατάσταση του 12ου στο καινούριο σχολείο, ο αριθμός των μαθητών εκτινάσσεται στα ύψη: οι μαθητές, από 150 το 1961, ανέρχονται την επόμενη χρονιά στους 180, για να φτάσουν τους 320 το 1966. Πιθανόν, εκτός από την οικιστική ανάπτυξη της γειτονιάς να έπαιξε ρόλο και το γεγονός πως ίσως αρκετά παιδιά προκειμένου να αποφύγουν τις ασφυκτικές συνθήκες του παλιού σχολείου, πιο πριν θα πήγαιναν σε άλλα σχολεία της ευρύτερης περιοχής.

Αυτό φυσικά οδηγεί σε αύξηση του αριθμού των τμημάτων (πέντε τμήματα το σχ. έτος 1962-'63) και στην αναπόφευκτη λειτουργία σε βάρδιες, αφού οι αίθουσες είναι μόνον τρεις: Τα 3 τμήματα στην μία βάρδια, τα 2 στην άλλη. "Αι τάξεις εργάζονται εκ περιτροπής πρωί-απόγευμα και η μία εις την αίθουσαν της άλλης" αναφέρεται χαρακτηριστικά σε Πρακτικό του σχολείου τον Οκτώβριο του 1962.

Τουλάχιστον, όμως, τα παιδιά πηγαίνουν σε καινούριο και πιο άνετο σχολείο!


Σχ. έτος 1962-1963, στο προαύλιο: η κ. Αμαρυλλίς αριστερά, 
ο κ. Γκαράνης κέντρο, η κ. Μαρία με κάποιον άλλο δάσκαλο (Σώκος (;) το όνομά του) δεξιά.
(Παρατηρώντας τις αφισούλες στα τζάμια, σκεφτόμαστε πως η Ελλάδα πρέπει να ήταν
το μοναδικό κράτος στον κόσμο που, ενώ ο ανώτατος άρχων της ήταν ο βασιλιάς,
κυκλοφορούσαν αφίσες για την βασίλισσα! (την διαβόητη Φρειδερίκη...)
 

Η αλματώδης αύξηση του αριθμού των μαθητών και οι πιέσεις από τον διευθυντή αναγκάζουν το Υπουργείο να αρχίσει να ψάχνει, προκειμένου να βρει οικόπεδο για μόνιμη σχολική στέγη.

 

Ήδη από το 1965 ο Ο.Σ.Κ. (Οργανισμός Σχολικών Κτηρίων) με έγγραφό του προς τον Οικοδομικό Συνεταιρισμό των "Ελληνο-Ρώσων" ενημερώνει για απαλλοτρίωση ενός μεγάλου οικοπέδου (Κοργιαλενίου - Δασίου - Αστραπόγιαννου - Θ. Νικήτα) προκειμένου να κτιστούν δύο Δημοτικά (το 11ο και το 12ο).

(Σήμερα στον χώρο αυτό, εκτός από τις πολυκατοικίες που έχουν κτιστεί, βρίσκονται το σχολείο μας, το 57ο Γυμνάσιο - Λύκειο και ένα πάρκο του Δήμου.)

28-1-1965:
Επιστολή Ο.Σ.Κ. προς τον οικοδομικό Ελληνορώσων
 

 

Στο μεταξύ όσο το το κράτος ψάχνει, το σχολείο προσπαθεί να βολευτεί όπως μπορεί.
Όχι τόσο από πλευράς χώρου (απ' αυτό  βολεύονται προς το παρόν) όσο από οικονομικής πλευράς:
Σε Πρακτικό του Νοεμβρίου του 1961 διαβάζουμε πως ο Σύλλογος Διδασκόντων αποφασίζει οι μαθητές, κατά την απονομή των ελέγχων, να προσφέρουν "προαιρετικώς" από 10 δραχμές ο καθένας, για να καλύψει το σχολείο τα διάφορα έξοδά του, "...επειδή το σχολικόν ταμείον στερείται πόρων, διότι συντηρείται με την προαιρετικήν εισφοράν των μαθητών"...

Με απλά λόγια το σχολείο (και όχι μόνο το δικό μας προφανώς) συντηρείται από τις προαιρετικές-υποχρεωτικές εισφορές των μαθητών!

Πρακτικό Νοεμβρίου 1961
για εισφορά μαθητών

Δεν θα μπορούσε να γίνει και διαφορετικά: Το κράτος εκείνον τον καιρό είναι πάμφτωχο και μάλιστα διενεργεί εράνους ανάμεσα στους Έλληνες!

Όχι όμως για τους λόγους που μπορεί να σκεφτεί κάποιος (όπως το να βοηθηθεί η διαλυμένη από τους πολέμους οικονομία και η καθημαγμένη από τις φρικαλεότητες των Γερμανών χώρα).
Όχι! Το κράτος δίνει όλα του τα χρήματα (και επειδή δεν του φτάνουν παίρνει και από τον λαό με εράνους που διενεργεί) για να θρέψει την βασιλική οικογένεια και να προικίσει τα παιδιά της! (10)

9.000.000 δραχμές παίρνει η πριγκίπισσα προίκα για τον γάμο της!
Η βασίλισσα εκείνη την εποχή το 'χε συνήθειο να προικίζει άπορες κοπέλες με ένα χιλιάρικο (1000 δρχ.) την κάθε μία. Τα 9.000.000 δρχ. επομένως που δίνει προίκα στην κόρη της Σοφία, ισοδυναμούν με 9.000 χιλιάρικα.
Με άλλα λόγια, στο μυαλό της βασίλισσας μία πριγκίπισσα ισοδυναμεί με 9.000 φτωχές κοπέλες!...

Όπως και να  'χει το θέμα, τα τεράστια ποσά για την βασιλοκόρη και τους βασιλικούς γάμους ξεσηκώνουν αντιδράσεις από τον λαό, που βγαίνει στους δρόμους φωνάζοντας "Προίκα στην Παιδεία και όχι στην Σοφία"!
Βασιλικοί γάμοι, λοιπόν, που κοστίζουν εκατομμύρια δραχμές και από την άλλη σχολεία που ζητιανεύουν από τους μαθητές δεκάρικα προκειμένου να λειτουργήσουν...

(Κλείνουμε την βασιλική παρένθεση και ξαναγυρίζουμε στα δικά μας ...)


Σχ. έτος 1963-1964
Από αριστερά: Μαρία Πάσχου, Απόστολος Γκαράνης, Αμαρυλλίς Παπασταυρίδου



Σχ. Έτος 1963-1964: Από αριστερά: κ. Αμαρυλλίς, κ. Αποστόλης, κ. Μαρία
 

Μια που το κράτος δεν έχει να προσφέρει χρήματα, προωθεί τις ομάδες εθελοντικής βοήθειας. Από το 1965 και μετά, όπως φαίνεται στα βιβλία μας, εμφανίζονται οι σχολικές ομάδες Ερυθρού Σταυρού Νεότητος. Για την λειτουργία και την καθοδήγησή τους υπεύθυνος ορίζεται ένας δάσκαλος κάθε χρόνο.

Βρισκόμαστε ήδη στο 1966. Το συμβόλαιο μίσθωσης της Νικήτα έχει λήξει από το 1965 και ο Κατραμάδος (ο ιδιοκτήτης) κάνει αγωγή στο σχολείο για να του αδειάσει τον χώρο. Ο διευθυντής προσπαθεί να πείσει το υπουργείο να παρατείνει την μίσθωση, το υπουργείο απαντά με δημοπρασίες για να βρεθεί άλλο κτήριο, τα χρονικά περιθώρια στενεύουν και η διαδικασία έξωσης προχωρά: μέχρι τις 27/4/1967 το 12ο πρέπει να έχει φύγει από την οδό Νικήτα. Το κράτος συνεχίζει να εξαντλεί τον χρόνο στην γραφειοκρατία.
 Ο διευθυντής (Σπύρος Μιχόπουλος) στέλνει αγχωμένος επιστολή στο υπουργείο Παιδείας και, αφού τους τονίζει το ανώφελο των δημοπρασιών ("ουδέν άλλον διαθέσιμον κτήριον υπάρχει στην περιοχή"), τους παρακαλεί να δώσουν κάτι παραπάνω στον Κατραμάδο για να συνεχιστεί η μίσθωση. Τέλος πάντων να κάνουν κάτι, οτιδήποτε "...ίνα μην βρεθεί το σχολείον εν υπαίθρω". Με απλά λόγια, για να μην τους πετάξει στον δρόμο!

Ευτυχώς, μιαν ανάσα πριν την τελική ημερομηνία, στις 11/4/1967, η υπόθεση παίρνει παράταση και γλυτώνουμε την έξωση!

 

 

Δ. ΤΟΝ ΚΑΙΡΟ ΤΗΣ ΧΟΥΝΤΑΣ


Δέκα μέρες αργότερα μια ομάδα συνταγματαρχών, με αρχηγό τον Γεώργιο Παπαδόπουλο, επιβάλλει δικτατορία. Ο δικτάτορας, μεταξύ αυταρχικότητας και παράνοιας, παρομοιάζει τον εαυτό του με γιατρό και την Ελλάδα με ασθενή που προκειμένου να την σώσει από την αρρώστια την έβαλε στον γύψο, για να μην προχωρήσει η μόλυνση και πεθάνει!

(Μακριά από εμάς οι παραλληλισμοί, αλλά και τα χρόνια "των μνημονίων" τα ίδια ακούμε από πολλές πλευρές: για χώρα βαρέως ασθενή, για επώδυνα φάρμακα που πρέπει να της δώσουν, κλπ. ...)

Στον γύψο, λοιπόν, η Ελλάδα για τα επόμενα επτά χρόνια...

Η πρώτη "ενδιαφέρουσα" μαρτυρία που βρέθηκε στα αρχεία μας, ενδεικτική της νοοτροπίας και της ιδεολογίας των χουντικών, μας έρχεται αργότερα - το 1969. Αλλά γι' αυτό, παρακάτω, όταν έρθει η ώρα!

Προς το παρόν βρισκόμαστε στον Μάιο του 1967, οπότε και απ' ό,τι διαβάζουμε, έχει κτιστεί μία τέταρτη αίθουσα κάπου στην αυλή. Το σχολείο έχει ήδη 350 περίπου παιδιά και επτά τμήματα. Επειδή, με τις τέσσερις αίθουσες, δεν υπάρχει χώρος για πάνω από οκτώ τμήματα, ο διευθυντής ζητά έγκαιρα από το Υπουργείο χρήματα για να νοικιάσουν και τον πάνω όροφο. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, " Εάν η Υπηρεσία δεχθεί, θα έχει λυθεί οριστικά και συνολικά το πρόβλημα της στέγασης του σχολείου". (Αν του έλεγε κάποιος πως περίπου σε 10 χρόνια το σχολείο θα είχε πάνω από 1000 μαθητές, σιγά να μην τον πίστευε!)

Ο Κατραμάδος αρχίζει να καλοβλέπει μια συμφωνία (με σαφώς μεγαλύτερο ενοίκιο) για ολόκληρη την μονοκατοικία του, γι' αυτό αλλάζει λίγο τις απαιτήσεις του. Τον Σεπτέμβριο του 1967 πληροφορούμαστε πως δεν θα συνεχίσει την διαδικασία έξωσης, αν το σχολείο νοικιάσει και τους δύο ορόφους της μονοκατοικίας (με 15.000 δραχμές όμως τον μήνα ενοίκιο).

Ελλείψει άλλου κτηρίου και με μία απόφαση έξωσης να κρέμεται από πάνω, το υπουργείο Οικονομικών αποφασίζει να συνεχίσει την μίσθωση -ολόκληρου τώρα- του κτηρίου του Κατραμάδου, καταφέρνοντας να "ρίξει" το ενοίκιο στις 14.000 δρχ. τον μήνα. Ο Κατραμάδος από την πλευρά του αναλαμβάνει την υποχρέωση μέσα σε 4 μήνες να ολοκληρώσει τον β΄ όροφο και κάποιες άλλες εκκρεμότητες. Αυτά όλα τον Οκτώβριο του 1967.


Έναν μήνα μετά, στις 29 Νοεμβρίου, υπογράφεται το καινούριο συμβόλαιο μίσθωσης της οδού Νικήτα. Το σχολείο πλέον στεγάζεται σε μια μεγάλη διώροφη μονοκατοικία 290 τ.μ. ( όλο το οικόπεδο ήταν 600 τ.μ.) στην οποίαν διαμορφώνονται 8 αίθουσες διδασκαλίας (4 στο ισόγειο και 4 στον πρώτο όροφο).

(Μία αίθουσα δεν πρέπει να ήταν ιδιαίτερα κατάλληλη, αφού δεν υπήρχε η δυνατότητα να τοποθετηθεί σταθερός πίνακας σε κάποιον τοίχο της και αναγκαστικά είχε εφοδιαστεί με φορητό πίνακα με τρίποδο: " Οκτώ πίνακες", όπως έγραφαν στα στατιστικά δελτία της εποχής, "επτά εντοιχισμένοι και εις επί ακρίβαντος".)   (11)

29-11-1967: Ανανέωση συμβολαίου οδού Νικήτα

Η αυλή, αν και μεγάλη, δεν παρείχε αρκετό χώρο για υπαίθριες εκδηλώσεις. Έτσι, για παράδειγμα, οι "γυμναστικές επιδείξεις" (οι αθλητικές εκδηλώσεις στο τέλος κάθε σχολικού έτους, για τους νεότερους) γίνονταν, όπως θυμούνται οι πιο παλιοί, σε ένα άδειο οικόπεδο απέναντι από το σχολείο (που σήμερα έχει διαμορφωθεί σε πάρκο).


Ο χειμώνας του 1967-'68 ήταν βαρύς, οι βροχές πολλές και οι εργασίες παράδοσης του δευτέρου ορόφου δεν έχουν τελειώσει. Στις 28 Μαρτίου 1968 ο Κατραμάδος παίρνει παράταση ενάμιση μήνα και το 12ο συνεχίζει την λειτουργία σε βάρδιες.

Τον Μάιο, επιτέλους, είναι έτοιμος και ο πάνω όροφος. Στις 13 του μήνα παραλαμβάνεται επίσημα ολόκληρο το κτήριο.
Το σχολείο, μετά από επτά χρόνια διπλοβάρδιας, ξαναγυρνά σε πρωινό ωράριο.

Παράλληλα, οι ενέργειες για να στεγαστεί το 12ο σε ιδιόκτητο κτήριο συνεχίζονται.

Η κρατική επιτροπή που συστήνεται για την εύρεση διδακτηρίου για το 12ο κρίνει πως το οικόπεδο που είχαν βρει (του οικοδομικού συνεταιρισμού των Ελληνορώσων, μεταξύ Κοργιαλενίου-Δασίου-Αστραπόγιαννου-Νικήτα) είναι το πλέον κατάλληλο για ανέγερση διδακτηρίου.
 

 

Εναλλακτικά προτείνει κι ένα άλλο οικόπεδο, μεταξύ Μεσογείων, Ρούσου, Κούπα, Καζάνη
(εκεί που στεγάζεται σήμερα το Υπουργείο Ανάπτυξης).
 

 
(Ευτυχώς, στο τέλος επιλέχθηκε τμήμα του πρώτου οικοπέδου, αλλιώς τώρα θα βγαίναμε από το σχολείο κάθε μεσημέρι μπαρουτοκαπνισμένοι από τα καυσαέρια της Μεσογείων...) (12)

Στο μεταξύ, από το 1967 έχει πάρει σύνταξη και έχει αποχωρήσει η κ. Αμαρυλλίς: η δασκάλα που συνέδεσε περισσότερο από κάθε άλλον το όνομά της με το 12ο δημοτικό, αφού ήταν η πρώτη του (και μοναδική για 15 χρόνια) δασκάλα και διευθύντριά του, και εργάστηκε εδώ για τριάντα ολόκληρα χρόνια! Μια ολόκληρη ζωή...

 

Και μερικές φωτογραφίες από τότε...

1967-'68: Ενθύμιον Δευτέρας τάξης. Δεξιά η δασκάλα, κ. Κωστούλα Γαρδίκα

 

Περίπου το 1968: Ο γαλατάς της γειτονιάς γυρνάει ακόμα στα σπίτια, πουλώντας το γάλα...
Οι περισσότεροι δρόμοι είναι ακόμα με χώμα. Τα κοκόρια και οι κότες ακούγονται ακόμα σε αρκετά σπίτια.
Πού και πού συναντάς και κάποιο σπίτι με κατσικούλες (για να 'χουν φρέσκο γάλα τα παιδιά...).
Ανάμεσα στα χωράφια και τα σπίτια υπάρχουν και επιχειρήσεις της εποχής: καρβουνιάρικα, μαρμαράδικα, κλπ.

   

 

Χειμώνας 1968: Η αλάνα στην οποίαν οι άνθρωποι παίζουν χιονοπόλεμο
είναι το οικόπεδο πάνω στο οποίο θα κτισθεί το (σημερινό) κτήριο του σχολείου μας.
Πίσω από τους ανθρώπους (μπροστά από το σπίτι) ανεβαίνει η οδός Βολανάκη.
 

 

Άνοιξη 1969: Απόκριες στο σχολείο της οδού Νικήτα

 

Ιούνιος 1969: Από την γιορτή λήξης στην οδό Νικήτα.
Η μικρή Πόππη απαγγέλλει... (13)
Δύο βάθρα, από αυτά πάνω στα οποία έβαζαν την έδρα,
και η θεατρική σκηνή είναι έτοιμη...
 

 

Εκείνα τα χρόνια αρκετοί άνθρωποι, που είχαν εγκαταλείψει το σχολείο λόγω πολέμου, κατοχής, εμφυλίου ή απλά λόγω φτώχειας, ξαναγυρνούν στα δημοτικά για να πάρουν ένα απολυτήριο, προκειμένου να βρουν ευκολότερα κάποια δουλειά.
Για να το πάρουν όμως χρειάζεται να δώσουν εξετάσεις σε κάποια βασικά μαθήματα (όπως, για παράδειγμα, την Έκθεση, την Καλλιγραφία, την Ζωγραφική, ή την Αγωγή του Πολίτου)...

1-7-1968: Εξέταση στην Έκθεση

3-7-1968: Εξέταση στην Καλλιγραφία

21-12-1968: Εξέταση στην Ζωγραφική

17-4-1970: Εξέταση
στην Αγωγή του Πολίτου

 

Και μια που το 'φερε η κουβέντα, ας δούμε και μερικά γραπτά μικρών μαθητών από το μακρινό 1970 (για την ακρίβεια ενός μαθητή: του Βασίλη Μαυρομμάτη, γιου του Γιώργου Μαυρομμάτη, ο οποίος στα 87 του έγραψε και μας έδωσε την έκθεση –την δημοσιεύσαμε στο αφιέρωμα για την κ. Αμαρυλλίδα– για την πρώτη του δασκάλα... ).

"Γάτα, μη τα χηνάκια..."
Ορθογραφία, 7-11-1970

 

 

"Να τος ο παπάς, ο καλός παπάς μας..." , Αντιγραφή, 12-11-1970

Αριθμητική, 22-12-1970

 

"Το σημερινό χιόνι", Έκθεση, 3-2-1972

   

Ας ξαναγυρίσουμε όμως στα κτηριακά μας...

Βρισκόμαστε στην αρχή του σχολικού έτους 1968-'69. Το σχολείο ήδη λειτουργεί σε πρωινό ωράριο. Τώρα όμως, ενώ υπάρχει διαθέσιμη αίθουσα, δεν υπάρχει δάσκαλος! Το αποτέλεσμα είναι πως η Πρώτη τάξη ξεκινά με 71 παιδιά (κόλαση, για όσους γνωρίζουν...). Ευτυχώς σε λίγο καιρό έρχεται ο πολυπόθητος δάσκαλος και η τάξη χωρίζεται. Έτσι είμαστε πλήρεις και τακτοποιημένοι: σχολείο με 8 τμήματα και 8 αίθουσες!

Παράλληλα, έχουμε και εξελίξεις στο ζήτημα του κτηριακού:
Από το Υπουργείο Παιδείας, το προηγούμενο διάστημα, είχαν δεσμεύσει και χαρακτηρίσει ως χώρο σχολείων το μεγάλο οικόπεδο των Ελληνορώσων.  Μαθαίνοντας όμως τα χρήματα που το Υπουργείο Οικονομικών είχε διαθέσιμα στο πορτοφόλι του για την Εκπαίδευση, αλλάζουν γνώμη, αποφασίζουν να αγοράσουν ένα μόνο κομμάτι και αποχαρακτηρίζουν το υπόλοιπο.

Η αγορά του οικοπέδου, που είναι αυτό στο οποίο στεγαζόμαστε σήμερα, έγινε στις 24 Σεπτεμβρίου 1969 (το οικόπεδο μέσα στο κόκκινο πλαίσιο).

 
(Λίγα χρόνια αργότερα θα αγοραστεί και άλλο ένα τμήμα από το μεγάλο εκείνο οικόπεδο, για να στεγαστεί το 57ο Γυμνάσιο, απέναντι.)

Μπήκαμε πια στην τελική ευθεία για το δικό μας διδακτήριο!

 

Είναι Σεπτέμβριος 1969 και δεν ξεχνάμε, βέβαια, ότι βρισκόμαστε, δυόμισι χρόνια ήδη, στον γύψο και μέσα σε βαθιά χούντα!
Όλα βρίσκονται κάτω από τον ασφυκτικό έλεγχο των χουντικών, οι οποίοι έχουν επιβάλει τα δικά τους ήθη στην δημόσια διοίκηση, τα οποία στηρίζονται στην τρομοκρατία και την τιμωρία κάθε αντίθετης άποψης. Στις θέσεις ευθύνης προσπαθούν να τοποθετούν ανθρώπους δικούς τους ή, έστω, πειθήνιους και υπάκουους υπαλλήλους...

Ταυτόχρονα, προσπαθούν να ελέγχουν, να κατευθύνουν και να χειραγωγούν τους πολίτες με κάθε τρόπο.
Τα σχολεία είναι από τις λίγες υπηρεσίες που έχουν την δυνατότητα να συγκεντρώνουν εύκολα κόσμο. Αρκεί απλώς ένα χαρτί που θα ενημερώνει για συγκέντρωση γονέων και ομιλία από τον δάσκαλο. Κάτι ο σεβασμός προς το σχολείο, κάτι ο φόβος μην "κακοχαρακτηριστούν" και έχουν συνέπειες αν δεν πάνε, οι περισσότεροι γονείς θα ανταποκριθούν σε ένα κάλεσμα του δασκάλου ή του διευθυντή.
Αυτό το γνωρίζει η χούντα, γι' αυτό και καλεί τα σχολεία, μέσω των διευθυντών, να οργανώνουν ομιλίες "εθνικού" (δηλαδή χουντικού...) περιεχομένου για γονείς και κηδεμόνες.

Από την αρχή λοιπόν του σχολικού έτους 1969-'70, εντοπίζουμε ένα Πρακτικό (Νο 1/20-9-1969) με το οποίο ο διευθυντής απαιτεί από τους δασκάλους να πραγματοποιούν επίσημες απογευματινές ομιλίες προς τους γονείς, στις οποίες πρέπει να αναλαμβάνουν να αναπτύσσουν θέματα όχι μόνο παιδαγωγικά, αλλά και εθνικού χαρακτήρα.

Μέσα στο κλίμα της εποχής (του αυταρχισμού, της υπακοής και των απαγορεύσεων) βρίσκονταν και οι κανόνες λειτουργίας των σχολείων, που θύμιζαν περισσότερο κανονισμούς σωφρονιστικών ιδρυμάτων... Οι εφημερεύοντες, λοιπόν, σύμφωνα με το Πρακτικό ανάθεσης αρμοδιοτήτων, ήταν υπεύθυνοι "δια την ευταξίαν των μαθητών και την αποφυγήν εκτρόπων και ανωμαλιών εν τω σχολείω "!

Στο μεταξύ, εμείς μπορεί να γλυτώσαμε την έξωση, το 10ο Δημοτικό όμως όχι! Στις 14 Απριλίου 1970 έρχεται στο κτήριό μας (στην οδό Νικήτα) ως "εξωσθέν" για να το φιλοξενήσουμε προσωρινά. (14)

Ο Κατραμάδος αντιδρά (περίπου λέγοντας "εγώ για 400 παιδιά νοίκιασα το κτήριο, όχι για 800!"), αλλά στο τέλος δέχεται την συστέγαση μέχρι το τέλος του σχολικού έτους (τον Ιούνιο του 1970).
Όλοι μαζί, λοιπόν, στην οδό Νικήτα!

(Η τηλεπικοινωνιακή πληροφορία της ιστορίας μας:
Αν βρείτε σε κανένα παλιό τηλεφωνικό μπλοκάκι τού παππού ή της γιαγιάς κάποιο τηλέφωνο "666742" δίπλα από το λήμμα "12ο Δημοτικό", είναι ο πρώτος μας τηλεφωνικός αριθμός.
Το σχολικό έτος 1971-'72 μάς το αλλάζουν σε 779881.
Επειδή όμως οι κάτοχοι τηλεφωνικών συσκευών έχουν πια πληθύνει αρκετά, γι' αυτό ο ΟΤΕ, στα μέσα του 1972 μετατρέπει όλους τους εξαψήφιους τηλεφωνικούς αριθμούς σε επταψήφιους.
Έτσι, το επόμενο σχολικό έτος (1972-'73) μπαίνει ένα "εφτάρι" μπροστά, οπότε ο αριθμός μας γίνεται 7779881.)

Το 1971 όμως δεν είναι σημαντικό λόγω της αλλαγής του τηλεφωνικού μας αριθμού: Εκείνη την χρονιά είναι η επέτειος των 150 χρόνων από την Επανάσταση του 1821 και η χούντα έχει αποφασίσει να  την γιορτάσει με κάθε επισημότητα (με τον διαστρεβλωμένο εθνικιστικό τρόπο που γιόρταζε τα πάντα, βεβαίως) και να την συνδέσει, όσο περισσότερο μπορεί, με την άλλη "Επανάσταση", όπως την έλεγε, της 21ης Απριλίου 1967.
Μία από τις συνέπειες του εθνικού παροξυσμού, τον οποίον προσπαθεί διαρκώς να επιβάλλει, είναι και η παρακάτω απόφαση: Για όλο το σχ. έτος 1970-'71 κάθε εβδομάδα, στο τρίτο διάλειμμα μίας ημέρας από τις έξι (που διαλέγει το κάθε σχολείο) οι μαθητές όλων των βαθμίδων υποχρεώνονται να το περνούν χορεύοντας ελληνικούς δημοτικούς χορούς.
(Αυτό εξηγεί εν μέρει την απέχθεια για τα δημοτικά τραγούδια που είχαν για πολλά χρόνια μετά την μεταπολίτευση πολλοί από όσους ήταν μαθητές στην περίοδο της χούντας...)

Για να είναι σίγουρη πως οι εορτασμοί θα γίνουν όπως τους θέλει, η χούντα από την αρχή κιόλας καταφεύγει στην πιο εύκολη και γνωστή της μέθοδο: τις απειλές!

Έτσι, σύμφωνα με εγκύκλιο της 16ης Δεκεμβρίου 1970 απειλεί τους δασκάλους πως σε περίπτωση που εντοπισθούν καθυστερήσεις στην εφαρμογή του εορταστικού προγράμματος που έχει στείλει στα σχολεία, αφ' ενός θα επιβληθούν οι ανάλογες κυρώσεις, αφ' ετέρου αυτό θα έχει επιπτώσεις στην αξιολόγησή τους: "Οιαδήποτε καθυστέρησις πέραν της τασσομένης προθεσμίας ... θέλει επισύρει καθ' υμών ... σχετικάς κυρώσεις και θα έχει επιπτώσεις επί της ποιοτικής υμών καταστάσεως."!

Στο ίδιο πνεύμα είναι και άλλη εγκύκλιος (23/12/1970) προς τους διευθυντές, για υποχρεωτική παρακολούθηση ομιλίας (6 το απόγευμα. Κυριακάτικα...)  για την 150ετηρίδα της Επανάστασης του 1821: "Παραγγέλλομεν όπως προσέλθητε μετά του υφ' υμάς διδακτικού προσωπικού προς παρακολούθησιν της ομιλίας". (Δεν παρακαλούν! Ούτε κάν ζητούν: Παραγγέλλουν!)

Όταν φτάνει δε ο καιρός των επίσημων εκδηλώσεων και της παρέλασης, με άλλη εγκύκλιο (της 5ης Μαρτίου 1971) αφ' ενός υπενθυμίζεται στους δασκάλους πως "...τυχόν αποχή από τας επισήμους δοξολογίας συνιστά πειθαρχικόν αδίκημα", αφ' ετέρου απειλούνται αυτοί με άσχημη αξιολόγηση από τους επιθεωρητές αν δεν βγει καλή η παρέλαση: "...εκ της επιτυχίας τής παρελάσεως δύναταί τις να συναγάγει ορισμένα συμπεράσματα περί της εν εκάστω Σχολείω συντελουμένης εργασίας".
Για όσους έχουν απορία τι σημαίνει επιτυχημένη παρέλαση, οι οδηγίες που ακολουθούν είναι σαφέστατες: " Η στοίχησις των μαθητών κατά τριάδας ή τετράδας και εις βάθος πρέπει να είναι σταθερά, τηρουμένων, κατά την βάδισιν, αμεταβλήτων τόσον των τεμνομένων καθέτως ευθειών γραμμών, όσον και των κανονικών αποστάσεων των μαθητών υπό αλλήλων"! Με απλά λόγια: Σαν να παρελαύνουν ορθογώνια παραλληλόγραμμα...
Τόσο απλά! Τόσο φασιστικά!...

Εγκύκλιος 16ης/12/1970

Εγκύκλιος 23ης/12/1970

Εγκύκλιος 5ης /3/1971


Το ίδιο σχολικό έτος (1970-'71) φαίνεται πως μπαίνουμε δυναμικά στον αστερισμό της τεχνολογίας: Αποκτούμε το πρώτο μας ραδιομαγνητόφωνο! Εννοείται πως το προσέχουμε σαν τα μάτια μας και μάλιστα σε κάποιο Πρακτικό ορίζουμε και έναν δάσκαλο "ως υπεύθυνον δια την επιμελητείαν και την χρήσιν του"!

Εκείνη την χρονιά (1971) αποβάλλεται η "σκληρή", η ακραία δηλαδή, καθαρεύουσα από τις τέσσερις πρώτες τάξεις του δημοτικού και αντικαθίσταται από την απλή, δηλαδή πάλι καθαρεύουσα αλλά απαλλαγμένη από τους "ακραίους" αρχαΐζοντες τύπους.

Όσον αφορά το κτηριακό (είπαμε και πιο πάνω: "το", όχι "στο"!), δεν έχουμε προλάβει να χαρούμε το πρωινό ωράριο και ξαναγυρίζουμε στην διπλοβάρδια: τα παιδιά έχουν φτάσει τα 450, τα τμήματα έχουν γίνει 11 και οι αίθουσες ξανάγιναν λιγότερες από όσες χρειαζόμαστε. Έτσι μερικά τμήματα έρχονται ένα απόγευμα την εβδομάδα, μερικά δύο απογεύματα. Υπάρχουν βέβαια και οι τυχεροί (του τμήματος του διευθυντή, βέβαια!) που κάνουν μόνο πρωί!

Μπορεί οι βάρδιες να δημιουργούν γκρίνιες, όμως πρέπει να ρίξουμε αλλού την προσοχή μας, αφού στο μεταξύ πλησιάζει ο καιρός για την 5η επέτειο της χούντας (της Εθνοσωτηρίου Επαναστάσεως, όπως την έλεγαν οι χουντικοί και οι ομοϊδεάτες τους).
Το πουλί της χούντας θα γίνει 5 ετών (15) και οι δάσκαλοι πρέπει να το γιορτάσουν όπως αρμόζει στην περίπτωση.
Κι αν δεν είναι σίγουροι πώς αρμόζει, έρχεται εγκύκλιος στις 17/4/1972 να τους το θυμίσει!

"Παρακαλούμεν υμάς όπως εορτάσητε την 5ην επέτειον της εθνοσωτηρίου Επαναστάσεως μετά της μεγίστης δυνατής λαμπρότητος..." κλπ.
Και ποια είναι η μέγιστη δυνατή λαμπρότητα;
Η απάντηση στην συνέχεια της εγκυκλίου:
Οι εορταστικές εκδηλώσεις του σχολείου "θα συνίστανται εις ομιλίας διδασκάλων προς τους μαθητάς και τους γονείς αυτών, εις απαγγελίας, εις σκετς πατριωτικού περιεχομένου, εις παρελάσεις, εις σημαιοστολισμόν των διδακτηρίων..." κλπ.
Οι εορταστικές εκδηλώσεις εκτός σχολείου (από τον Δήμο) έχουν την δική τους "βαρύτητα": "...εις τας εκδηλώσεις ταύτας θα συμμετάσχητε άπαντες, θα συνεργασθείτε δε μετά των δημοτικών αρχών και των λοιπών παραγόντων, ιερέων, διοικητών στρατιωτικών μονάδων, διοικητών αστυνομικών τμημάτων κ.λ.π. δια την επιτυχή οργάνωσιν και τον προγραμματισμόν των." κλπ.
(Όλοι μαζί: αστυνομία, εκκλησία, εκπαίδευση, για την προπαγάνδα της χούντας!)

17-4-1962: Εγκύκλιος
για την 21ης Απριλίου

Σε γενικές γραμμές, όσον αφορά στις εκδηλώσεις και τις γιορτές, η χούντα έχει ένα μόνιμο άγχος: τρέμει στην περίπτωση να οργανώσει μία εκδήλωση και αυτή να στεφθεί από αποτυχία! Οπότε διαλέγει την πιο σίγουρη λύση: "επιστρατεύει" τους δημοσίους υπαλλήλους (που τους έχει του χεριού της, υπό την απειλή τιμωριών και διώξεων) είτε ως θεατές είτε ως διοργανωτές.
Σε ομιλίες πιο σημαντικές (π.χ. "...επί τη επετείω της συντριβής των κομμουνιστοσυμμοριτών εις Γράμμον-Βίτσι...") τους επιστρατεύουν όλους: "...καλούνται να παραστούν οι κ.κ. Προϊστάμενοι των Υπηρεσιών, των Διευθύνσεων, ...μεθ' απάντων των υπ' αυτούς υπαλλήλων. ... Η συμμετοχή στην ως άνω εκδήλωση είναι υποχρεωτική".

Σε άλλες ομιλίες, πάλι, πιο "δευτεροκλασάτες" (όπως π.χ. "Η Επανάσταση του 1878 στην Μακεδονία") τούς αρκεί ο διευθυντής με έναν δάσκαλο (όποιον προλάβει αυτός να πάρει!): "...άπαντες οι κ.κ. Διευθυντές των Γυμνασίων καί των Δημοτικών Σχολείων μεθ' ενός των υφισταμένων των."!

30-8-1972: Εγκύκλιος για παρακολούθηση
ομιλίας για Γράμμο-Βίτσι


 

14-2-1973: Εγκύκλιος για παρακολούθηση ομιλίας
για την επανάσταση του 1878 στην Μακεδονία


 

Εγκυκλίους οι χουντικοί δεν στέλνουν μόνο για ομιλίες αλλά και για πιο απλά καθημερινά ζητήματα, όπως για παράδειγμα για να διευκρινίσουν πως κάποια πράγματα δεν είναι δυνατόν να τα μοιράζονται με τους κοινούς θνητούς.
Διαβάζουμε, λοιπόν, σε εγκύκλιο της 24ης Απριλίου 1973 (τρεις ημέρες μετά την "επέτειο", κι όλας!) που βγάζει ο γενικός γραμματέας, πως από τα δύο ασανσέρ που υπάρχουν στο υπουργείο Παιδείας το ένα είναι αποκλειστικά για χρήση από τον εαυτό του, τον υπουργό και τους υφυπουργούς!
(16)

24-4-1973:
"Αποκλειστική χρήση ανελκυστήρα"
 

 

Τον Νοέμβρη του 1973 γίνεται η εξέγερση του Πολυτεχνείου. Ο Παπαδόπουλος ανατρέπεται από έναν άλλον δικτάτορα, τον Ιωαννίδη, ο οποίος τοποθετεί ως πρόεδρο της "Δημοκρατίας" τον Φαίδωνα Γκιζίκη. Εκείνος, βλέποντας την οργή του λαού που ετοιμάζεται να ξεσπάσει, επιχειρεί να δείξει ένα πρόσωπο πιο "σεμνό". Δεν έχει βέβαια και την μεγαλομανία του Παπαδόπουλου...
Έτσι στέλνει εγκύκλιο με την οποίαν ανακοινώνει πως δεν επιθυμεί να κρεμάνε την εικόνα του στους τοίχους των δημοσίων υπηρεσιών.
Τονίζει ακόμα  ακόμα πως δεν θέλει να τον προσφωνούν "Αυτού Εξοχότητα"!

31-12-1973:
Εγκύκλιοι της χούντας


Ας γυρίσουμε όμως στα κτηριακά μας!

Το σχ. έτος 1972-'73 δημιουργείται (και συστεγάζεται μ' εμάς) και το πρώτο νηπιαγωγείο του συγκροτήματος. (17)
Με 12 τμήματα Δημοτικού και ένα Νηπιαγωγείου οι συνθήκες διαβίωσης αρχίζουν να γίνονται ασφυκτικές, Ο διευθυντής (Κωνσταντίνος Ψάρρης) ψάχνει αίθουσα ή αίθουσες για μίσθωση.
(Για την ιστορία, οι κάτοικοι της περιοχής που εξυπηρετεί το σχολείο φτάνουν τότε τους δέκα χιλιάδες και οι μαθητές μας τους πεντακόσιους.)

Η μερική διπλοβάρδια συνεχίζεται μέχρι το 1973-'74, οπότε και ολόκληρο το σχολείο περνά σε διπλό ωράριο, τρεις ημέρες πρωί, τρεις ημέρες απόγευμα.
(Αυτή την φορά η διπλοβάρδια θα μας κάνει παρέα για 26 χρόνια, μέχρι το 1999-'00, που μας θα μας αποχαιρετήσει, υποθέτουμε οριστικά!)

Στο μεταξύ, τον Μάιο του 1973 λήγει το συμβόλαιο μίσθωσης της οδού Νικήτα. Ο Κατραμάδος από 14.000 ζητάει πια 30.000 δρχ. τον μήνα. Λίγο μετά, όταν βλέπει πως όλα γύρω του γίνονται πολυκατοικίες, αλλάζει γνώμη: Θέλει το οικόπεδο για πολυκατοικία.

Το υπουργείο, μη έχοντας άλλο διαθέσιμο κτήριο, του προτείνει μιαν ακόμη ανανέωση της σύμβασης.
Ο Κατραμάδος δεν δέχεται. Μάλιστα, σύμφωνα με μαρτυρίες, χρησιμοποιεί το επιχείρημα των ημιυπόγειων αιθουσών, για να τονίσει την ακαταλληλότητα του κτηρίου για σχολική χρήση (Ναι! το ίδιο επιχείρημα που προσπαθούσε να υποβαθμίσει δεκατρία χρόνια νωρίτερα, προκειμένου να κατορθώσει να νοικιάσει το κτήριο στο σχολείο!). Ο διευθυντής ζητά από τον Οικονομικό Έφορο να τον πείσει να δεχθεί, διότι αλλιώς υπάρχει για άλλη μια φορά ο κίνδυνος το σχολείο να βρεθεί στον δρόμο...

Μπαίνουμε στο 1974 και η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο άσχημη για την χούντα.
Οι καιροί είναι δύσκολοι, είναι κι αυτή η "παρουσιασθείσα διεθνής μεγάλη έλλειψις χάρτου", έτσι η χούντα ζητά να επιστραφούν από τους μαθητές όσα βιβλία βρίσκονται σε καλή κατάσταση, για να χρησιμοποιηθούν εκ νέου από τους επόμενους μαθητές.

11-5-1974: Εγκύκλιος επιστροφής των βιβλίων

 

 

Ε. ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗ

Ιούλιος 1974. Η χούντα πέφτει, αφού έχει προλάβει να καταστρέψει και την Κύπρο, και η Ελλάδα βγαίνει από τον γύψο.

Μέσα στην γενική ευφορία, και μια που δεν βρίσκονται διαθέσιμα οικόπεδα για σχολικό κτήριο, πείθεται ο Κατραμάδος να ανανεώσει την σύμβαση, κάτι που γίνεται τον Νοέμβριο του 1974.
Όλοι είναι ευχαριστημένοι και πιο πολύ ο Κατραμάδος που θα εισπράττει ενοίκιο 50.000 δρχ. τον μήνα.
Το σχολείο βέβαια, παρ' όλο που πληρώνει τόσο μεγάλο ενοίκιο, δεν έχει κεντρική θέρμανση και είναι πολύ ενεργοβόρο: όλες οι αίθουσές του θερμαίνονται με ηλεκτρικές σόμπες.
Αυτό όμως εκείνη την εποχή, και με την πετρελαϊκή κρίση του 1973 να είναι παρελθόν, δεν δείχνει να απασχολεί ιδιαίτερα κανέναν, τουλάχιστον στην Ελλάδα...

Προσφορά ανανέωσης
μίσθωσης της Νικήτα

 

Από το 1974 και μετά καταργήθηκαν οι γιορτές της χούντας, ήρθαν όμως καινούριες (με τις απαραίτητες ομιλίες πάντα: σε κάθε γιορτή ήταν δεδομένο πως κάποιος θα βγάλει λόγο!): Εορτή για τον Κοσμά τον Αιτωλό, εορτή των εξετάσεων...

Η Ελλάδα προχωράει μπροστά και η τεχνολογία ανάμεσα στους δασκάλους γενικεύεται! Η τεχνολογική πρόοδος της εποχής απαιτεί "Άπαντες οι διδάσκαλοι να γνωρίζουν τον χειρισμόν του ραδιομαγνητοφώνου" (από Πρακτικό του 1975). Και, εννοείται πως εξακολουθεί να υπάρχει υπεύθυνος δάσκαλος για την επιμελητεία του.

Κάπου μέσα στο σχ. έτος 1975-'76 εμφανίζεται η καινούρια σφραγίδα της Ελληνικής  Δημοκρατίας, με το εθνόσημο.
(Μέχρι τότε διατηρούσαν την χουντική σφραγίδα, από την οποίαν είχαν απλώς "ξύσει" το πουλί. Τα υπόλοιπα ήταν τα ίδια: Ελληνική Δημοκρατία έγραφαν και στην χούντα...)

Όσο για το καινούριο οικόπεδο της οδού Κοργιαλενίου 2, στις 10 Σεπτεμβρίου 1975 παίρνει άδεια ανοικοδόμησης.


Το 1976 αρχίζει να κατασκευάζεται το καινούριο μας διδακτήριο. Το κτήριο, απ' ό,τι μας είπαν, παρουσιάζει αυθαιρεσίες (η πρόσοψη της Κοργιαλενίου "έχει βγει" πιο έξω απ' όσο δικαιούνταν), αλλά οι γείτονες δεν αντιδρούν (ίσως τα οφέλη τού να κτιστεί σχολείο μεγάλο και δίπλα στα σπίτια τους τα βρίσκουν περισσότερα).
Επιφάνεια οικοπέδου: 4700 τ.μ. (αν και σε έγγραφα από 1992-'93 και μετά αναφέρονται 3520 τ.μ.). Συνολική επιφάνεια κτηρίου: 2250 τ.μ. Αύλειος χώρος (πριν μπουν τα προκάτ σπιτάκια του Νηπιαγωγείου που υπάρχουν σήμερα στην αυλή): 2450 τ.μ.

Στις 10 Σεπτεμβρίου 1976 ξεκινά την λειτουργία του το 115ο Δημ. Σχολείο που θα συστεγάζεται από 'δώ και μπρος μ' εμάς. Πρώτη διευθύντριά του η Σωσσίκλεια Αγγελοπούλου.

Στις 2 Απριλίου 1977 ο υπουργός Βιομηχανίας και Ενέργειας Μιλτιάδης Έβερτ εγκρίνει 4.000.000 δρχ,. για την αποπεράτωση του καινούριου διδακτηρίου. Το σχολείο συγκινείται βαθύτατα και του το εκφράζει με επιστολή.

Στις 26 Μαΐου 1977 το 12ο παραλαμβάνει επίσημα το καινούριο του διδακτήριο.
(Κάποιες κατασκευές όμως δευτερεύουσας σημασίας [τα "τελειώματα" που λέμε] δεν σταματούν. Συνεχίζονται και μετά την στέγαση του σχολείου, όπως συμπεραίνουμε  από τηλεγραφική ειδοποίηση του Δεκεμβρίου 1977 που αναφέρει είσπραξη χρημάτων από το υπουργείο, για συνέχιση έργων κατασκευής.)

 

Βρισκόμαστε μόλις στο 1977! Μην μας κάνει εντύπωση, επομένως, που μία ανακοίνωση μάς έρχεται με τηλεγράφημα!

Τοπογραφικό της περιοχής του σχολείου
(Έγχρωμο - χρωματισμένο στο χέρι,
με ξυλομπογιές! Έχετε ξαναδεί;)

Πρωτόκολλο παράδοσης - παραλαβής
του καινούριου διδακτηρίου
της Κοργιαλενίου 2
 

1977:
Τηλεγραφική ειδοποίηση είσπραξης χρημάτων

Λίγες μέρες μετά, στις 30 Μαΐου, αρχίζει η μετακόμιση, που βαστά όλο το καλοκαίρι.

Όσον αφορά στο κτήριο της οδού Νικήτα, επειδή η διάρκεια  μίσθωσης λήγει στις 31/8/1978, στέλνουν εκεί το (νεοϊδρυθέν; ίσως) Γυμνάσιο Ερυθρού (το μετονομασθέν αργότερα σε 57ο Γυμνάσιο Αθηνών) για έναν χρόνο, μέχρι να βρεθεί άλλο κτήριο.
(Τελικά, το οίκημα Κατραμάδου στεγάζει το Γυμνάσιο μέχρι και το 1980 - δύο ακόμη χρόνια μετά την λήξη του συμβολαίου, οπότε και μεταστεγάζεται εξ ολοκλήρου σ' εμάς για αρκετά χρόνια.)
Στις 22/12/1977 υπογράφεται το πρωτόκολλο παράδοσης του κτηρίου της Νικήτα από το 12ο Δημοτικό στο Γυμνάσιο.
(Οι αίθουσες της μονοκατοικίας δεν φτάνουν για το Γυμνάσιο, γι' αυτό από τον Οκτώβριο τού 1977 τού παραχωρούμε οκτώ δικές μας αίθουσες από το καινούριο μας διδακτήριο.)

 

(Η δεύτερη τηλεπικοινωνιακή πληροφορία της ιστορίας: Από τις 6/6/1977 αποκτούμε τον καινούριο μας αριθμό τηλεφώνου [6924505] που, με την προθήκη "010" τον Ιανουάριο του 2002 και την αλλαγή σε "210" τον Νοέμβριο του 2002, μας συνοδεύει μέχρι σήμερα).

 

Έτσι λοιπόν, από τον Σεπτέμβρη του 1977 αρχίζουμε τα μαθήματα στο καινούριο μας διδακτήριο.



1977: Εγκαίνια του καινούριου διδακτηρίου της Κοργιαλενίου 2.
Αριστερά, στην πρώτη σειρά καθισμάτων, η κ. Αμαρυλλίς.
Δίπλα της, ο Σπύρος Μιχόπουλος, παλιός διευθυντής (1967) του σχολείου.


Δεν προλαβαίνουμε, όμως, να το χαρούμε... Με την έναρξη του σχολικού έτους βρισκόμαστε να μοιραζόμαστε τον χώρο με άλλα πέντε σχολεία: Δύο δημοτικά (115ο και 124ο), δύο νηπιαγωγεία (42ο και 57ο) και, λίγο μετά, κάποια τμήματα του Γυμνασίου! Και όλοι θέλουν τις αίθουσές τους! (18)

15 αίθουσες εμείς, 7 αίθουσες το 115ο, 6 αίθουσες το 124ο, από 1 αίθουσα τα δύο Νηπιαγωγεία, 8 αίθουσες το Γυμνάσιο:
Σύνολον: 38 αίθουσες.
19 αίθουσες έχει όλες κι όλες το σχολείο... Να πώς συνεχίζονται οι βάρδιες... (19)

Τις δύο πρώτες χρονιές επικρατεί ένα πανδαιμόνιο ανοργανωσιάς. Σε κάθε βάρδια βρίσκονται τμήματα και από τα πέντε σχολεία μαζί, με αποτέλεσμα την συνολική δυσλειτουργία του συγκροτήματος.
Από το 1979-'80 οργανώνονται καλύτερα και αποφασίζουν να μην "σπάνε" τα σχολεία στις δύο βάρδιες. Το κάθε ένα λειτουργεί όλο μαζί στην βάρδια που του αναλογεί. Έτσι τουλάχιστον εξομαλύνεται η κατάσταση!

Εκείνη την περίοδο αγοράζουμε και το πρώτο μας φωτοτυπικό!

Το πουλί της χούντας μπορεί να μας έχει αφήσει χρόνους, όμως η συνήθεια των ομιλιών στις γιορτές καλά κρατεί. Έχουμε, λοιπόν, ομιλίες για τον Αγιασμό, την 28η Οκτωβρίου, τα Χριστούγεννα, τους 3 Ιεράρχες, την 25η Μαρτίου, την γιορτή της μητέρας, την γιορτή του Κοσμά του Αιτωλού, την γιορτή των εξετάσεων...
(Και οι μαθητικές ομάδες του Ερυθρού Σταυρού επίσης συνεχίζουν την δράση τους, όχι όμως τόσο έντονα όπως την περίοδο της χούντας.)

Το σχολείο εκείνη την εποχή καταγράφει πολλές πληροφορίες που αφορούν τα παιδιά και τις οικογένειές τους, από αυτές που σήμερα θα ονομάζαμε προσωπικά δεδομένα. Έτσι λοιπόν εκτός από την βαθμολογία στα μαθήματα παρακολουθούνται η σχολική συμπεριφορά του παιδιού, η σωματική του ανάπτυξη, η ψυχοκινητική του κατάσταση, στοιχεία του χαρακτήρα του, οι εξωσχολικές του δραστηριότητες, μέχρι και πιο προσωπικές πληροφορίες (όπως η αρμονική ή όχι διαβίωση των γονέων, η οικονομική κατάσταση και οι συνθήκες διαβίωσης της οικογένειας, κλπ.)!
Πλήρες φακέλωμα, όπως θα λέγαμε σήμερα!
Τότε όμως δεν το βλέπουν ακριβώς έτσι. Απλώς θεωρείται δεδομένο και φυσιολογικό το σχολείο να "μπαίνει" αρκετά στην προσωπική ζωή του μαθητή, ώστε να γνωρίζει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το παιδί που θα φιλοξενήσει στους κόλπους του για έξι χρόνια.

Δελτίο Ατομικότητας Μαθητή,  Φύλλο 1 Δελτίο Ατομικότητας Μαθητή,  Φύλλο 2


 


Έγγραφο του  ιδρύματος "Απόστολος Βαρνάβας" για δωρεά εικόνων στους μαθητές

Δεδομένη θεωρείται όμως και η στενή σχέση του σχολείου με την εκκλησία.
Ο εκκλησιασμός ήταν από πολύ παλιά αναπόσπαστο μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Μετά τον Πόλεμο και μέχρι την χούντα ο εκκλησιασμός, όπως δείχνουν τα σχετικά στοιχεία από τα αρχεία μας, γινόταν μία ή δύο φορές τον μήνα και σε κάποιες περιόδους κάθε εβδομάδα. Στην περίοδο της χούντας γινόταν υποχρεωτικά κάθε εβδομάδα.
Κατά την μεταπολιτευτική περίοδο οι επισκέψεις στην εκκλησία αρχίζουν να αραιώνουν: Τα πρώτα χρόνια το σχολείο εκκλησιάζεται δύο φορές τον μήνα, μετά από μερικά χρόνια μία φορά κάθε μήνα, αργότερα σύμφωνα με το πρόγραμμα που έδινε ο ναός της ενορίας, για να φτάσουμε σήμερα να εκκλησιαζόμαστε περιστασιακά.
Η κάθε ενορία λοιπόν, όπως είπαμε, στέλνει το πρόγραμμα εκκλησιασμού των μαθητών καθώς και το Κυριακοδρόμιο (τον κατάλογο με τις ευαγγελικές περικοπές, για χρήση από τους δασκάλους στο μάθημα).
Εκτός από το πρόγραμμα εκκλησιασμού στέλνει επίσης στα σχολεία και θρησκευτικό υλικό.
Τα σχολεία το μόνο που έχουν να κάνουν είναι να δηλώνουν στον αρμόδιο ναό τον αριθμό των μαθητών για τα περαιτέρω...


9-1-1981: Πρόγραμμα εκκλησιασμού του σχολείου, από τον ναό της Αγ. Τριάδας
     


Γενικά η κατάσταση στην εκπαίδευση πριν από 30-35 χρόνια είναι αρκετά διαφορετική από την σημερινή.
Αυτό φαίνεται και στο λεξιλόγιο που χρησιμοποιούν.
Και όταν λέμε λεξιλόγιο, δεν εννοούμε την "άπταιστον" καθαρεύουσα που χρησιμοποιούν, όπως βλέπουμε στο έγγραφο αριστερά (το οποίο μπορεί να είναι από τα χρόνια της χούντας, αλλά και στην δεκαετία του 1970 δεν γράφουν και πολύ διαφορετικά),
αλλά πιο σοβαρά πράγματα, όπως τον τρόπο έκφρασης των αρμόδιων φορέων της εποχής για διάφορα εκπαιδευτικά θέματα (ο οποίος ακολουθεί βέβαια την γενικότερη νοοτροπία και το γενικότερο επίπεδο της κοινωνίας  εκείνα τα χρόνια).

26-6-1972: Δελτίον Λειτουργικής Καταστάσεως

Το στατιστικό δελτίο παρακάτω είναι χαρακτηριστικό (κλικ για μεγέθυνση):

 

Αν δεν προσέξατε καλά, μία εστίαση στο συγκεκριμένο σημείο ίσως βοηθήσει:

Ακριβώς! "Ανώμαλοι μαθητές: 1 καθυστερημένος"!
Σύμφωνα με το στατιστικό έγγραφο από το Υπουργείο, δηλαδή, στα σχολεία υπάρχουν οι ομαλοί και οι ανώμαλοι μαθητές...
Και είμαστε ήδη στο 1980! Και διαβάζουμε επίσημο έγγραφο της Πολιτείας...

 

Για να πούμε και κάποια συνδικαλιστικά, μέχρι τον Δεκέμβριο του 1980, όταν γινόταν κάποια απεργία, έπρεπε βάσει του νόμου να παραμένουν κάποιοι δάσκαλοι στα σχολεία ως προσωπικό ασφαλείας. Εκείνον τον μήνα, το μέτρο καταργείται ως άσκοπο για την σχολική πραγματικότητα. Από τότε και μετά, εάν σε κάποια απεργία υπάρχει καθολική συμμετοχή, το σχολείο έχει το δικαίωμα να "βάλει λουκέτο".

Και για να γυρίσουμε στα κτηριακά μας, τον Ιούλιο του 1980 το Γυμνάσιο φεύγει εντελώς από την οδό Νικήτα και μετακομίζει σ' εμάς.

Από το επόμενο σχ. έτος (1980-'81) αρχίζουν τα δύσκολα: το διδακτήριο της Κοργιαλενίου φιλοξενεί 6 ολόκληρα σχολεία (τρία δημοτικά: 12ο, 115ο και 124ο, δύο νηπιαγωγεία: 42ο και 57ο, και ένα γυμνάσιο, το 57ο) με συνολικά πάνω από 1000 μαθητές. Αποφασίζεται η διαίρεση αιθουσών του ισογείου (αυτού που εμείς τώρα, λόγω της υψομετρικής διαφοράς των πλευρών του οικοπέδου, αποκαλούμε υπόγειο) οι οποίες, από δύο που ήταν, από τώρα και στο εξής γίνονται τρεις για τις ανάγκες του Γυμνασίου.

Ας κάνουμε ένα μικρό διάλειμμα για ένα σύντομο ελληνικό ανέκδοτο: Στις 25 Απριλίου 1980 (με την υγειονομική διάταξη Α2γ/οικ. 3051) απαγορεύτηκε το κάπνισμα σε όλους τους κλειστούς δημόσιους χώρους.


Το 1980, όμως, οι μαθητές της εποχής το θυμούνται, όχι για το κάπνισμα που -λόγω ηλικίας- δεν τους αφορά, αλλά για έναν άλλον λόγο: Από εκείνο το σχολικό έτος (1980-'81) καθιερώνεται το πενθήμερο στα σχολεία. Όχι πια μάθημα το Σάββατο! Πέντε ημέρες είναι αρκετές!

Εκτός από το πενθήμερο, μια καινούρια αλλαγή ετοιμάζεται: Τα σχολικά βιβλία βρίσκονται σε χρήση εδώ και πολλά χρόνια και έχουν ήδη παλιώσει. Τον Μάιο του 1980 το υπουργείο στέλνει εγκύκλιο προς τους δασκάλους να καταθέσουν την κριτική τους και τις προτάσεις τους, προκειμένου να ξεκινήσει η διαδικασία συγγραφής νέων.

 

Μέχρι τότε τα μαθήματα τα κάνουν όλα οι δάσκαλοι. Και την Γυμναστική. Οι γυμναστές είναι ακόμη άγνωστη ειδικότητα στα δημοτικά.
Από τους γονείς του σχολείου γίνονται κάποιες ενέργειες για να μπει γυμναστής τις απογευματινές ώρες να κάνει γυμναστική (επί πληρωμή) σε όσα παιδιά θέλουν, αλλά η αντίθεση των δασκάλων είναι σθεναρή: δεν δέχονται να υπάρχουν παιδιά "δύο ταχυτήτων" στο ίδιο σχολείο: κάποια να πληρώνουν για γυμναστική και κάποια, που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα, απλώς να ζηλεύουν...
Προτείνουν στον Σύλλογο, αν θέλει, να πληρώσει για να μπει γυμναστής στο πρωινό πρόγραμμα, προκειμένου να κάνει γυμναστική σε όλα τα παιδιά του σχολείου (με την επίβλεψη ασφαλώς των δασκάλων των τάξεων) και το θέμα μένει στον αέρα.

Το επόμενο σχολικό έτος (1981-'82) το σχολείο μας εκτινάσσεται τεχνολογικά: Αποκτάμε την πρώτη μας κινηματογραφική μηχανή προβολής!

Τον Φεβρουάριο εκείνης της χρονιάς αποφασίζεται η πεζοδρόμηση της οδού Κοργιαλενίου, αρχικά του τμήματος που περνά μπροστά από το σχολείο. Μέτρο απαραίτητο, αφού κάθε μέρα μπαινοβγαίνουν 1800 παιδιά!
("Αποφασίζεται", είπαμε! Όχι "έγινε"! Μέχρι να γίνει θα περάσουν μερικά χρόνια!)

Τον ίδιο Φεβρουάριο (στις 24) έχουμε και τον φονικό σεισμό των Αλκυονίδων που ταρακουνά την Αθήνα. Σύμφωνα με γνωμάτευση των μηχανικών το κτήριο συμπεριφέρθηκε αρκετά καλά και δεν έχει πάθει κάτι σοβαρό, εκτός από μικροζημιές σε δύο αίθουσες του 2ου ορόφου.

 

Δείτε και έναν πίνακα εφημεριών, από τις 12 Σεπτεμβρίου 1983. Δεν έχει ιδιαίτερη σημασία, αλλά μια που το βρήκαμε, ας το βάλουμε...

Μην ξεγελιέστε από το φύλο των παραπάνω ονομάτων. Έτυχε!
Διότι ως γνωστόν, όσον αφορά στο διδακτικό προσωπικό, οι γυναίκες δασκάλες πάντα είναι περισσότερες από τους άντρες. Μερικές φορές, όμως, παραείναι! Στις αρχές του 1981-'82, για παράδειγμα, η διευθύντρια δείχνει την ενόχλησή της για το γεγονός, στέλνοντας αίτημα στο γραφείο, από την επόμενη χρονιά "η κατανομή διδακτικού προσωπικού να είναι σύμμετρη κατά φύλο"!
Εκτός απ' αυτό, στέλνει και άλλο αίτημα, να δημιουργηθεί σκηνή (με τα παρασκήνια και όλα τα σχετικά) στην μεγάλη αίθουσα για να την μετατρέψουμε σε αίθουσα εκδηλώσεων. (20)
(Την οποίαν αίθουσα για κάποιον πολύ περίεργο λόγο, πολύς κόσμος -γονείς, δάσκαλοι, παιδιά- την ονομάζει "αμφιθέατρο" (και μερικά μικρά μας "ανθιθέατρο"...) χωρίς να έχει καμία ομοιότητα ή σχέση με τα αμφιθέατρα!)

Με τόσο πολλά παιδιά και τόσα συστεγαζόμενα σχολεία, αναγκαζόμαστε να κάνουμε διάφορες επεμβάσεις και πατέντες για να αυξήσουμε τον αριθμό των διαθέσιμων αιθουσών. Μεγάλες αίθουσες χωρίζονται, αίθουσες προορισμένες για αποθήκες μετατρέπονται -με έναν πίνακα και μερικά θρανία- σε αίθουσες διδασκαλίας κι έτσι, με όλα αυτά, οι αίθουσες διδασκαλίας από 19 που ήταν στην αρχή, το 1982 έχουν ήδη αυξηθεί σε 25.

 

Η συγκατοίκηση φέρνει και προβλήματα... Τον Ιανουάριο του 1984 άγνωστοι (παιδιά του Γυμνασίου, είπαν) μπαίνουν μέσα, καταστρέφουν διάφορους χώρους και βγάζουν τα απωθημένα τους για το σχολείο (τους δασκάλους, το σύστημα...). Μέχρι και τα λουλούδια της αυλής ξεριζώνουν!


Η αλήθεια είναι πως με 1700-1800 (!) παιδιά και 48 τμήματα (συνολικά και για τα έξι σχολεία) σε ένα οίκημα που είναι κατασκευασμένο το πολύ για πεντακόσια παιδιά, δεν υπάρχουν και οι καλύτερες συνθήκες για ήρεμο σχολικό περιβάλλον.
Λόγω υπερπληθώρας παιδιών, εκείνον τον Μάρτιο απαγορεύονται για πρώτη φορά οι μπάλες στα διαλείμματα. Μία απαγόρευση που θα κρατήσει 20 χρόνια... (21)

Εκτός από τον χώρο, πρόβλημα υπάρχει και με τα ηλεκτρικά.
(Το οποίο κράτησε επίσης 20 χρόνια...)


Φώτα που σβήνουν και ηλεκτρικοί εξαεριστήρες που παίρνουν φωτιά αναγκάζουν τον διευθυντή να ζητήσει άμεση επισκευή της ηλεκτρικής εγκατάστασης.

3-12-1984: Αίτημα προς τον Ο.Σ.Κ. για την επιδιόρθωση των ηλεκτρικών


Γύρω στο 1985 ξεκινά η εισαγωγή γυμναστών στα σχολεία. Για την ακρίβεια, όσοι γυμναστές εργάζονται στα σχολεία, έχουν προσληφθεί ως υπάλληλοι του Δήμου, πράγμα που σημαίνει πως κάνουν μεν Γυμναστική στα παιδιά, όμως την τελική ευθύνη για οτιδήποτε την έχει ο δάσκαλος.
(Γυμναστές όπως τους ξέρουμε σήμερα -διορισμένοι από το Υπουργείο Παιδείας, "κανονικοί" δάσκαλοι ειδικότητας- θα αρχίσουν να εμφανίζονται στα σχολεία μετά το 1988.)
 

Εκείνη την εποχή τις εγκυκλίους δεν τις στέλνουν στα σχολεία με mail ή με fax (πού να τα βρουν άλλωστε...). Τις γράφουν σε μια γραφομηχανή, βγάζουν φωτοαντίγραφα και πηγαίνει κάποιος δάσκαλος στο Γραφείο Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης να τις πάρει για να ενημερωθεί το σχολείο. (Αυτό συνεχίστηκε και μέχρι την δεκαετία του 2000, σε μικρότερο βαθμό όμως.)

Κάποιες φορές όμως (είτε επειδή έχουν μία επείγουσα ανακοίνωση, είτε για άλλους λόγους) στέλνουν τηλεφωνική ή τηλεγραφική εγκύκλιο. Δηλαδή: Παίρνει τηλέφωνο ο Προϊστάμενος, που θέλει να ανακοινώσει κάτι και διαβάζει την εγκύκλιο σ' έναν υπάλληλο του Γραφείου, ο οποίος την γράφει σε κάποιο χαρτί. Κατόπιν ο υπάλληλος παίρνει τηλέφωνο τους διευθυντές των σχολείων έναν-έναν, τους την διαβάζει και αυτοί την αντιγράφουν! Χέρι με χέρι που λέμε! Για την ακρίβεια, αυτί με στόμα!
(Εναλλακτικά, η εγκύκλιος στο Γραφείο μπορεί να φτάσει με τηλεγράφημα, όπως είδαμε πριν.)

19-12-1985:
τηλεγραφική εγκύκλιος
12-3-1986:
τηλεγραφική εγκύκλιος

 


13 Σεπτεμβρίου 1986 γίνεται ο φονικός σεισμός που καταστρέφει την Καλαμάτα. Λίγες μέρες μετά, το σχολείο συγκεντρώνει 59.000 δρχ. (ποσόν μεγάλο εκείνη την εποχή) ως βοήθεια για τους σεισμοπαθείς.

Εκείνες τις μέρες του Σεπτεμβρίου το 57ο Γυμνάσιο-Λύκειο μετακομίζει στο καινούριο του κτήριο (της οδού Αστραπόγιαννου). Τα Δημοτικά του συγκροτήματός μας παίρνουν μια βαθειά ανάσα χώρου. Τα γυμνασιάκια βέβαια δεν φεύγουν τελείως. Κάποια τμήματα θα μείνουν (ως το 1998-'99), αφού το καινούριο κτήριο δεν τους χωράει όλους! Όπως επίσης μένουν και οι βάρδιες, αφού και μόνα τους τα παιδιά των Δημοτικών και των Νηπιαγωγείων του Συγκροτήματος είναι πάλι αρκετά ώστε να μην χωρούν όλα σε μόνο πρωινό ωράριο...

Από το 1988-'89 και μετά η Κοργιαλενίου γίνεται πεζόδρομος (Θυμάστε πότε διαβάσατε ότι πάρθηκε η απόφαση πεζοδρόμησης;...). Βέβαια από πιο πριν (αλλά πάντως μετά το 1987), ως ενδιάμεσο στάδιο, είχαν τοποθετηθεί ζαρντινιέρες δεξιά και αριστερά του δρόμου για να μην παρκάρουν τα αυτοκίνητα και να έχουν καλύτερη ορατότητα τα παιδιά καθώς περνούσαν προς και από το σχολείο.

Εκείνα τα χρόνια σταματά επιτέλους και η (βαρετή) συνήθεια των πολλών ομιλιών. Οι ομιλίες περιορίζονται σε τρεις γιορτές: 28η Οκτωβρίου, 17η Νοεμβρίου και 25η Μαρτίου.

Τότε ξεκινούν και οι πρώτοι αγώνες των εκπαιδευτικών για την καθιέρωση διδακτικού ωραρίου 25 ωρών την εβδομάδα.

(Όσοι μόλις τώρα έκαναν έναν περιφρονητικό μορφασμό και σχολίασαν "Πφ!.. 25 ώρες μόνο! Και δεν ντρέπονται να το λένε..." ή κάτι παρόμοιο, και έχουν την γνώμη πως δάσκαλος σημαίνει εννέα μήνες χαζοδουλειά και τρεις μήνες διακοπές τον χρόνο, μπορούν να ψάξουν την έκθεση της UNESCO [του 2012] για την δυσκολία του εκπαιδευτικού έργου! Περισσότερα για το θέμα εδώ!
Και τώρα ας πάρουν πίσω τον αρχικό μορφασμό τους, για να συνεχίσουμε...)


Η δεκαετία του 1980 είναι τα χρόνια που ο κόσμος αρχίζει να βλέπει χρήματα στην τσέπη του (και νομίζει πως δεν θα του τα πάρουν πίσω ποτέ...). Έτσι αρχίζει να εγκαταλείπει το κέντρο για να αγοράσει σπίτια στα προάστια. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο αριθμός των παιδιών να ακολουθεί πτωτική πορεία: από 460 παιδιά που φοιτούν το 1985 στο 12ο, θα πέσουμε στα 200 μετά από δέκα χρόνια.
(Την ίδια πτωτική πορεία ακολουθούν φυσικά και τα υπόλοιπα σχολεία του Συγκροτήματος.)

Το σχ. έτος 1988-'89 ιδρύεται και τρίτο Νηπιαγωγείο: το 136ο. Τον ίδιο καιρό το 115ο δημοτικό κάνει ενέργειες  για να φύγει σε δικό του κτήριο (έχει βρεθεί κατάλληλο οικόπεδο 1300 τ.μ. στην Παπαδά). Τελικά δεν γίνεται τίποτα και παραμένει συστεγαζόμενο μ' εμάς.

Τον επόμενο χρόνο (1989-'90) ξεκινούν δοκιμαστικά τα Π.Δ.Α.Μ.Ε.Γ. (Προγράμματα Δημιουργικής Απασχόλησης Μαθητών Εργαζόμενων Γονέων), ο πρόδρομος του Ολοήμερου σχολείου. Αναγκαστικά, εμείς με 900 μαθητές συνολικά στο Συγκρότημα, με δύο βάρδιες και με μετατροπή οποιουδήποτε -κατάλληλου ή ακατάλληλου χώρου- σε αίθουσα διδασκαλίας δεν μπορούμε να συμμετέχουμε και τα απορρίπτουμε.

Από το σχ. έτος 1990-'91 το σχολείο μας αποκτά τμήμα ένταξης (όπως φαίνεται και από την σχετική αναφορά στο στατιστικό έγγραφο του 1990, σε αντίθεση με το αντίστοιχο έγγραφο του 1989 όπου αναφέρονται μόνο τα τμήματα των τάξεων).

22-11-1989: Στατιστικό Δελτίο του Σχολείου

3-12-1990: Στατιστικό Δελτίο, έναν χρόνο μετά,
στο οποίο φαίνεται η λειτουργία της Ειδικής Τάξης.


Το 1991 ήταν γρουσούζικος χρόνος για το κυλικείο μας. Είχε τρεις διαρρήξεις: μία στην αρχή, μία στα μέσα και μία στο τέλος της χρονιάς!

Από το 1992 έως το 1994 περάσαμε δύο από τα πιο δύσκολα χρόνια της νεότερης ιστορίας του σχολείου μας: άσχημη σχέση τού διευθυντή με δασκάλους και γονείς, αναφορές στον Προϊστάμενο, κόντρες, κλίκες και αλληλοκατηγορίες... Τελικά, το 1994 ο διευθυντής φεύγει και επανέρχεται η ηρεμία στο σχολείο...

Το  1994 (3 Ιουνίου) αποφασίζεται από το κράτος η μεταβίβαση της περιουσίας των σχολείων στους Ο.Τ.Α. (Η διαδικασία ολοκληρώνεται στις αρχές του 1997). Από τότε και μετά την ευθύνη και τον τελευταίο λόγο για οτιδήποτε αφορά την λειτουργία των σχολικών διδακτηρίων την έχουν οι δήμοι.

Από τα μέσα της δεκαετίας του '90 αρκετοί από τους κατοίκους των Αμπελοκήπων, με την αγάπη των τραπεζιτών που τους δίνουν -σχεδόν με το ζόρι- δάνεια, συνεχίζουν να αγοράζουν σπίτια στα προάστια και να φεύγουν από την γειτονιά. Οι Έλληνες μαθητές συνεχίζουν να μειώνονται.
Αντίθετα, από τις αρχές της δεκαετίας του '90 οι αλλοδαποί μαθητές (πρώτα από την Αλβανία και αρκετά χρόνια αργότερα και από άλλες χώρες) αυξάνονται με σταθερούς ρυθμούς. Το 1994-'95 μαζί με τους 195 Έλληνες φοιτούσαν δέκα αλλοδαποί μαθητές. Τότε αρχίζει και η εφαρμογή των Φροντιστηριακών Τμημάτων.

Με την βοήθεια που μας δίνουν -άθελά τους- οι αλλοδαποί μαθητές καταφέρνουμε να διατηρήσουμε μια σχετική σταθερότητα στον αριθμό των μαθητών του σχολείου. Το 1996 κάνουμε αίτηση να μας φέρουν λυόμενες αίθουσες  για την αυλή, προσπαθώντας να καταφέρουμε να εργαστούμε μόνο πρωί (θα μας τις φέρουν τελικά το 2000).

Τα σκηνικά στην αίθουσα εκδηλώσεων έχουν ήδη τοποθετηθεί και ξανακάνουμε αίτηση, για μικροφωνική εγκατάσταση αυτή την φορά (μπήκε γύρω στο 2000).

Την άνοιξη του ίδιου χρόνου κάνουμε μια μικρή ανακαίνιση - συντήρηση στο κτήριο. Έχουν περάσει ήδη είκοσι χρόνια από την κατασκευή του και την χρειάζεται...
Τοποθετούμε κάγκελα στην είσοδο μπροστά, στερεώνουμε με μπουλόνια τα μάρμαρα των μπαλκονιών (μην πέσουν σε κανένα κεφάλι...) και βάζουμε μόνωση στην ταράτσα, επειδή η ζέστη στις αίθουσες του 2ου ορόφου το καλοκαίρι είναι αφόρητη!

Κάτι ενδιαφέρον που ανακαλύψαμε στα αρχεία μας είναι πως την δεκαετία του '90 προμηθευόμαστε κατά καιρούς διάφορα υλικά (από υφάσματα για κουρτίνες μέχρι βίντεο) από τα αζήτητα ή κατασχεθέντα των Τελωνείων!

Όσον αφορά το κυλικείο, το 1997 ακόμα λειτουργεί σε αυθαίρετη κατασκευή, για διάφορους λόγους. Μετά από πρόστιμο της Υγειονομικής Υπηρεσίας, κάνουμε αίτημα για μόνιμη και νόμιμη κατασκευή.

Την ίδια χρονιά έχουμε και ένα κρούσμα μηνιγγίτιδας (στο 124ο), αλλά ευτυχώς χωρίς συνέπειες.

Από το σχ. έτος 1997-'98 μπαίνει σε λειτουργία και ο θεσμός του σχολικού τροχονόμου.
Κατά τα άλλα, οι βάρδιες σιγά-σιγά εξαφανίζονται από την ζωή μας: από τα εννέα τμήματα του 12ου τα τέσσερα μόνο κάνουν ένα απογευματινό μάθημα την εβδομάδα. Βαδίζουμε σε καλό δρόμο...
 


Με το ξεκίνημα του σχ. έτους 1998-'99 έρχεται μια απόφαση (που ισχύει μέχρι σήμερα) για κατάργηση των ψυχαγωγικών εκδρομών.
Η Μαρία Λαντζανάκη-Σύρπου, μαθήτριά μας, και κόρη της δασκάλας των Αγγλικών, στέλνει επιστολή διαμαρτυρίας στον Αρσένη (υπουργό Παιδείας):
"Μας αρέσουν και οι εκπαιδευτικές επισκέψεις, αλλά οι περίπατοι έχουν άλλη χάρη."
"Τα μαθήματα μας δίνουν γνώση και το παιχνίδι χαρά. Και τα παιδιά τα χρειάζονται και τα δυο"
γράφει η Μαρία.

Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η απάντηση του υπουργού Παιδείας: Έχοντας επίγνωση προφανώς του κράτους στο οποίο ζει και ζούμε, και της σοβαρότητας με την οποίαν παίρνονται οι περισσότερες αποφάσεις, της απαντά, μέσες-άκρες:
"Ε, δώστε κι εσείς βρε παιδάκι μου κανέναν παιδαγωγικό χαρακτηρισμό στο μέρος που θέλετε να πάτε και πηγαίνετε όπου θέλετε"
!!!

Επιστολή της Μαρίας Λαντζανάκη-Σύρπου προς τον Υπουργό Παιδείας

 


Το 1998 η τεχνολογία δείχνει να μας έχει ξεπεράσει... Μπορεί στις αρχές του χρόνου να μας βάζουν καρτοτηλέφωνο στην αυλή, όμως από τα υπόλοιπα τίποτα! Τα μοναδικά τεχνολογικά εποπτικά μέσα που διαθέτουμε είναι ένα βίντεο και μερικά ραδιοκασετόφωνα (η κινηματογραφική μηχανή που είχαμε δεν εμφανίζεται πια στα στατιστικά δελτία. Να χάλασε; Τι να 'γινε; Ποιος ξέρει...). Κι από υπολογιστές, τίποτα... Ούτε ένας για δείγμα στο συγκρότημα! Να ξέρουμε πώς είναι, με τι μοιάζουν βρε παιδί μου!

Τουλάχιστον αποκτήσαμε κυλικείο σε μόνιμη (και νόμιμη) θέση) και, εκτός από αυτό, είμαστε στην τελική ευθεία για αποκλειστικά πρωινό ωράριο!

Το σχολικό έτος 1999-'00 φεύγει το Γυμνάσιο από την Κοργιαλενίου. Μαζί με αυτό φεύγουν και οι βάρδιες που μας ταλαιπωρούσαν (περιστασιακά από το 1962 και μόνιμα από το 1973). Το "πρωί-απόγευμα" ανήκει στο παρελθόν!
Επιτέλους, να χαρούμε το καινούριο μας κτήριο σε πρωινό ωράριο (που εδώ που τα λέμε μετά από 22 χρόνια δεν είναι πια και τόσο καινούριο...)!
Για να το καταφέρουμε αυτό, βέβαια, έχουμε μετατρέψει σε αίθουσα οτιδήποτε υπήρχε με ταβάνι και πόρτα! Τι εργαστήρια χημείας, τι αποθήκες! Μέχρι και στο γραφείο των δασκάλων βάλαμε μάθημα ενισχυτικής διδασκαλίας! Τα πάντα για το πρωινό ωράριο!

Το 2000 μάς τοποθετούν τα τρία προκατασκευασμένα σπιτάκια στην αυλή και γινόμαστε ακόμη πιο άνετοι από πλευράς χώρου.

Το 2000-'01 τσιμεντοστρώνουν το κεντρικό γηπεδάκι στην αυλή και όλοι ικανοποιούνται για την εξαφάνιση της σκόνης το καλοκαίρι και της λάσπης τον χειμώνα.

Την ίδια χρονιά (όταν ακόμη ο θεσμός του ολοημέρου λειτουργούσε σε πιλοτική - εθελοντική βάση) αποφασίζουμε να μην δημιουργηθεί τέτοιο τμήμα στο σχολείο μας, παρά μόνον όταν δημιουργηθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις.

Οι προϋποθέσεις φαίνεται πως δημιουργούνται το 2002-'03, αφού από εκείνη την χρονιά (πιλοτικά στην αρχή, μόνιμα στην συνέχεια) λειτουργεί πρόγραμμα Ολοημέρου σχολείου, με έξι δασκάλους και έξι εκπαιδευτικούς ειδικοτήτων (Στα πρώτα χρόνια. Αργότερα, όταν σιγά-σιγά στερεύει η κάνουλα των ευρωπαϊκών επιδοτήσεων, ο αριθμός των εκπαιδευτικών μειώνεται...).

Το 2004-'05 γίνεται μία συνταρακτική αλλαγή στο σχολείο μας: πραγματοποιείται η πρώτη εθνική εορτή χωρίς να εκφωνηθεί πανηγυρική ομιλία!
(Επιτέλους! Έστω και το 2004, αποφασίζουμε να εξελιχθούμε κάπως...)
 

Λόγω της μείωσης των παιδιών (είπαμε πως ακόμα είναι η εποχή όπου οι Αθηναίοι ανέμελοι και ανυποψίαστοι αγοράζουν μαζικά σπίτια και οικόπεδα, πάντα με την βοήθεια των τραπεζών, και φεύγουν στα προάστια...) το 2001 καταργείται το 136ο Νηπιαγωγείο.

Το 2007 το σχολείο αποκτά τον δικό του ιστότοπο (αυτόν στον οποίον βρίσκεστε τώρα...) και τον αφήνει να διαχυθεί στον διαδικτυακό ωκεανό!
Συναντά πάλι την τεχνολογία και προσπαθεί να κερδίσει το χαμένο έδαφος! Έχουμε ήδη εφοδιαστεί με υπολογιστές στα γραφεία και καμιά δεκαριά υπολογιστές (ο Θεός να τους κάνει τέτοιους! της συμφοράς είναι... από φιλανθρωπίες...) στην αίθουσα υπολογιστών.

Το 2008 (19 Μαρτίου) μάς έρχεται εγκύκλιος του υπουργού που ζητά να υιοθετήσουν τα σχολεία υποχρεωτικά από ένα προσωνύμιο (ποιος το σκέφτηκε; γιατί το σκέφτηκε; τι χρησιμότητα θα είχε; Τρέχα γύρευε...).
Μετά, αλλάζει η ατζέντα των προτεραιοτήτων τού υπουργείου και ξεχνιέται το θέμα. Έτσι συνεχίζουμε να είμαστε απλώς 12ο (και για τους φίλους: "Κοργιαλένιο)".

Από το σχολικό έτος 2009-'10 μπαίνουμε δυναμικά στην hi-tech εποχή μας!
Αποκτούμε 7 ηλεκτρονικούς διαδραστικούς πίνακες με υπολογιστή και ADSL σύνδεση στο διαδίκτυο (τους 3 τους παίρνουμε εμείς και τους άλλους 4 τούς μοιράζονται το 115ο και το 124ο). Το μάθημα σε ορισμένα τμήματα μεγάλων τάξεων αποκτά ψηφιακό νόημα και διαδραστική μορφή!

Όσον αφορά τον αριθμό των παιδιών, από το 2007 και μετά υπάρχει μία σταθεροποίηση στα 130-135 παιδιά. Οι καλές εποχές των 650 παιδιών (μόνο για το 12ο) φαίνεται να έχουν περάσει ανεπιστρεπτί...

 

ΣΤ. ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΩΝ ΜΝΗΜΟΝΙΩΝ...

Το 124ο είναι το πρώτο θύμα της κρίσης (αλλά και της μείωσης των παιδιών σε σχέση με παλαιότερα). Το 2010 καταργείται και ενσωματώνεται στο 115ο.

Τον Ιούνιο του 2014 έρχεται και η σειρά του 115ου Δημοτικού. Με απόφαση του υπουργείου (ΦΕΚ 1329/26-5-2014), μετά από 37 χρόνια βάζει τίτλους τέλους και συγχωνεύεται κι αυτό με την σειρά του με το 12ο...
Πάντα για το καλό των παιδιών...
Πάντα για το καλό της εκπαίδευσης...

Το σχολικό έτος 2014-'15 στο Συγκρότημα, εκτός από τα δύο Νηπιαγωγεία (42ο και 57ο), λειτουργεί πλέον ένα μόνο (υπερτροφικό, υπερμέγεθες...) δημοτικό σχολείο με 376 παιδιά και 21 τμήματα...

Το 2017-'18 λειτουργούμε οργανικά ως 12/θέσιο, λειτουργικά όμως ως 20/θέσιο, με πάνω από 370 παιδιά.

 

Ζ. ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΜΝΗΜΟΝΙΩΝ...

Το 2020 μάς βρίσκει με πάνω από 350 παιδιά, καθώς και συλλειτουργούντες με τα δύο νηπιαγωγεία (42ο και 57ο).

 

 

ΕΠΙΜΕΤΡΟ

Η ΚΑΛΛΙΓΡΑΦΙΑ
Πριν την εποχή των ηλεκτρονικών υπολογιστών με τις πάμπολλες γραμματοσειρές και τις άπειρες δυνατότητες, οι άνθρωποι ήταν αναγκασμένοι να προσέχουν περισσότερο τα γραπτά τους, αφού όπως τα έγραφαν με το χέρι, δεν είχαν πολλά περιθώρια για λάθη, και βέβαια είχαν μάθει να τα γράφουν περιποιημένα! Χώρια που μάθαιναν και καλλιγραφία στο σχολείο! Έτσι, βλέπεις παλιά γραπτά και τα ζηλεύεις... Στοιχισμένα, καλλιγραφικά, όμορφα γράμματα...


Το μακράν καλύτερο από πλευράς εμφάνισης έγγραφο που βρήκαμε στα αρχεία μας είναι το παρακάτω!
Είναι από τον Σύλλογο Γονέων και αποτελεί υπόδειγμα καλλιγραφίας!
Θαυμάστε το!


Και τα μακράν ομορφότερα καλλιγραφικά γράμματα (ζωγραφιές θα λέγαμε!) είναι αυτά με τα οποία φιλοτέχνησε η κ. Αμαρυλλίς, η πρώτη μας δασκάλα, το εξώφυλλο του τετραδίου της Μουσικής το 1928.
Αυτά κι αν αξίζουν θαυμασμό!

 

 

ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Για να ξέρετε τι μαθήματα μάθαιναν, όχι μόνον ο παππούς και η γιαγιά, αλλά και οι γονείς σας!

(Παρακάτω αναφέρονται μόνο τα έτη στα οποία έχουν γίνει αλλαγές.)
 

1936
Από αυτή την χρονιά ιδρύεται ο Ο.Ε.Σ.Β. (Οργανισμός Εκδόσεως Σχολικών Βιβλίων - ο "πρόγονος" του Ο.Ε.Δ.Β.). Τα σχολικά βιβλία από τότε και στο εξής περνούν κάτω από τον απόλυτο έλεγχο του κράτους.

Τα σταθερά μαθήματα, από το 1938 έως το 1976:
Θρησκευτικά
Ελληνικά
Μαθηματικά
Γεωγραφία
Ιστορία (Γ΄, Δ΄, Ε΄, ΣΤ΄)
Φυσική Ιστορία (Γ΄, Δ΄, Ε΄, ΣΤ΄)
Φυσική-Χημεία (Ε΄, ΣΤ΄)
Καλλιγραφία
Ιχνογραφία
Χειροτεχνία
Ωδική
Γυμναστική.  

1947-'48
Δυο μικρές αλλαγές για μία χρονιά: Τα Μαθηματικά σπάνε σε Γεωμετρία (που κάνουν οι Ε΄ και ΣΤ΄ μόνο) και Αριθμητική. Η Γεωγραφία ονομάζεται Γεωγραφία - Πατριδογνωσία. 

1957-'58
Η Γεωγραφία καταργείται στην Α΄ και την Β΄. 

1968
Έρχονται τα "βιβλία της χούντας", που δίνουν έμφαση σε εθνοκεντρικά και θρησκευτικά θέματα. Η γλώσσα τους, βέβαια, είναι η καθαρεύουσα.

1970-'71
Η Καλλιγραφία περιορίζεται σε Ε΄ και ΣΤ΄. 

1972-'73
Εισάγεται η Εθνική Αγωγή στην ΣΤ΄. 

1976-'77
Η Εθνική Αγωγή μετονομάζεται σε Αγωγή του Πολίτου. 

1977-'78
Γίνεται μια μικρή "μεταρρύθμιση", κατά την οποίαν αλλάζουν ή μετονομάζονται διάφορα μαθήματα:
Τα Ελληνικά λέγονται Ελληνική Γλώσσα.
Η Αριθμητική και η Γεωμετρία ενώνονται πάλι σε ενιαίο μάθημα, την Αριθμητική-Γεωμετρία.
Η Φυσική Ιστορία αλλάζει και μετονομάζεται σε Σπουδή Περιβάλλοντος, που διδάσκεται στην Α΄ και την  Β΄.
Η Φυσική-Χημεία παραμένει. Το μάθημα διδάσκεται από την Γ΄ έως την ΣΤ΄.
Η Καλλιγραφία αποχωρεί τελείως από το Αναλυτικό Πρόγραμμα...
Η Ιχνογραφία και η Χειροτεχνία ενώνονται σε ένα μάθημα, τα Τεχνικά.
Η Ωδική μετονομάζεται σε Μουσική.

Τα καινούρια  (ή με καινούρια ονομασία) μαθήματα:
Θρησκευτικά
Ελληνική Γλώσσα
Αριθμητική-Γεωμετρία
Ιστορία (Γ΄, Δ΄, Ε΄, ΣΤ΄)
Σπουδή Περιβάλλοντος (Α΄, Β΄, Γ΄, Δ΄)
Φυσική-Χημεία (Ε΄, ΣΤ΄)
Γεωγραφία (Ε΄, ΣΤ΄)
Αγωγή του Πολίτη (Ε΄, ΣΤ΄)
Τεχνικά
Μουσική
Γυμναστική
 

1983-'84
Από αυτό το σχολικό έτος αλλάζουν όλα τα σχολικά βιβλία. (Θα παραμείνουν τα ίδια μέχρι το 2006.)
Η Γ΄ χάνει την Γεωγραφία, αλλά κατά την διάρκεια της χρονιάς παίρνει την Σπουδή Περιβάλλοντος (γι' αυτό και βαθμός εκείνη την χρονιά μπαίνει μόνο στα δύο τελευταία τρίμηνα). Επίσης χάνει και την Φυσική-Χημεία (που μένει μόνο για Δ΄, Ε΄, ΣΤ΄). 

1984-'85
Φεύγουν τα Θρησκευτικά από την Α΄ και την Β΄. 

1985-'86
Κ
αι η Δ΄ χάνει την Γεωγραφία και την Φυσική-Χημεία, αλλά παίρνει και αυτή την Σπουδή Περιβάλλοντος. 

1992-'93
Εισάγονται τα Αγγλικά για πρώτη φορά, σε Δ΄, Ε΄, ΣΤ΄. 

1996-'97
Γίνεται μία ακόμη μικρή "μεταρρύθμιση". Αλλάζουν ή μετονομάζονται διάφορα μαθήματα:
Τα Θρησκευτικά μετονομάζονται σε Ορθόδοξη Θρησκευτική Αγωγή.
Η Ελληνική Γλώσσα μετονομάζεται σε Νεοελληνική Γλώσσα.
Η Αριθμητική-Γεωμετρία παίρνει ξανά το παλιό της όνομα: Μαθηματικά.
Η Σπουδή Περιβάλλοντος μετονομάζεται σε Μελέτη Περιβάλλοντος, η Φυσική-Χημεία σε Φυσικά, τα Τεχνικά σε Αισθητική Αγωγή, η Γυμναστική σε Φυσική Αγωγή και η Αγωγή του Πολίτη σε Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή. 

Τα καινούρια  (ή με καινούρια ορολογία) μαθήματα:
Θρησκευτικά (Γ΄, Δ΄, Ε΄, ΣΤ΄)
Νεοελληνική Γλώσσα
Μαθηματικά
Ιστορία (Γ΄, Δ΄, Ε΄, ΣΤ΄)
Μελέτη Περιβάλλοντος (Α΄, Β΄, Γ΄, Δ΄)
Φυσικά (Ε΄, ΣΤ΄)
Γεωγραφία (Ε΄, ΣΤ΄)
Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή (Ε΄, ΣΤ΄)
Αγγλικά
Αισθητική Αγωγή
Μουσική
Φυσική Αγωγή
 

1997-'98
Προστίθεται μια ώρα Σχολική Ζωή σε όλες τις τάξεις (ο πρόδρομος της Ευέλικτης Ζώνης).  

2003-'04
Τα Αγγλικά επεκτείνονται στην Γ΄ τάξη. 

2005-'06
Εισάγεται για πρώτη φορά (και προαιρετικά στην αρχή) το "μάθημα" της Ευέλικτης Ζώνης. Επειδή υπάρχει μία ασάφεια γύρω από την εφαρμογή της, και επειδή υπάρχει ο φόβος η εφαρμογή της να οδηγήσει σε μία ψυχαναγκαστική εφαρμογή προγραμμάτων άσχετη με τις συνθήκες και τις ανάγκες της κάθε τάξης αλλά σχετική με την συγκέντρωση "bonus" πόντων από τα σχολεία (φόβος που ενισχύεται από την ελλιπή επίσημη ενημέρωση), πολλά σχολεία την απορρίπτουν στο προαιρετικό στάδιο. 
Το υπουργείο κατηγορεί τους δασκάλους ότι αρνούνται να εκσυγχρονιστούν και να συμβαδίσουν με τις σύγχρονες προκλήσεις (κλπ.), ότι φοβούνται να  μπουν στην νέα εποχή και να διδάξουν καινοτόμα μαθήματα με τεράστια σπουδαιότητα, κλπ.

2006-'07
Εισάγεται η δεύτερη ξένη γλώσσα στο Δημοτικό (Γαλλικά, Γερμανικά) στις δύο μεγαλύτερες τάξεις. Αυτό σημαίνει πως για να "χωρέσουν" στο σχολικό πρόγραμμα, η Ε΄ και η ΣΤ΄ τις δύο μέρες της εδομάδας έχουν 7ώρο, δηλαδή σχολάνε στις 14:00.
Η Ευέλικτη Ζώνη μπαίνει πλέον στα υποχρεωτικά μαθήματα.
Αυτό που βασικά χαρακτηρίζει αυτό το σχολικό έτος όμως είναι η δεύτερη μετά την μεταπολίτευση καθολική αλλαγή των βιβλίων. Αλλάζουν όλα τα βιβλία, για όλες τις τάξεις και εισάγονται νέα (Μουσικής, Εικαστικών, Φυσικής Αγωγής).
Το θλιβερό (για τα χρόνια που περιμέναμε και για τα χρήματα που ξοδεύτηκαν) είναι πως τα περισσότερα καινούρια βιβλία είναι χειρότερα από τα παλιά, και πολύ πιο δύσκολα. Σχεδόν έχει μετακινηθεί η ύλη κάθε τάξης στην αμέσως μικρότερη.
Τα παιδιά που φοιτούν στα ελληνικά σχολεία, με την βοήθεια και αυτών των βιβλίων, συνεχίζουν να φοιτούν σε ένα από τα πιο κουραστικά εκπαιδευτικά συστήματα...

2010-'11
Η Ορθόδοξη Θρησκευτική Αγωγή μετονομάζεται πάλι σε Θρησκευτικά.

2011-'12
Εισάγεται ο θεσμός των αναμορφωμένων Ολοήμερων Σχολείων, των ΕΑΕΠ, σε πιλοτική βάση. Σε αυτά τα σχολεία, όλα τα παιδιά φεύγουν στις 2 το μεσημέρι (εκτός από όσα συνεχίζουν στο Ολοήμερο μέχρι τις 16:15). Τα Αγγλικά διδάσκονται από την Α΄ τάξη. Το πρόγραμμα εμπλουτίζεται (αναλόγως της διαθεσιμότητας...) από εκπαιδευτικούς ειδικοτήτων (καλλιτεχνικών, θεατρικής αγωγής. υπολογιστών, κλπ.).
Στα υπόλοιπα σχολεία το πρόγραμμα και το ωράριο συνεχίζονται ίδια με αυτά των προηγούμενων χρόνων.

2015-'16
Ξεκινά η λειτουργία του σχολείου από τις 7 το πρωί, για να διευκολύνει τους γονείς που ξεκινούν νωρίς για τις δουλειές τους να φέρνουν τα παιδιά τους μια ώρα νωρίτερα στο σχολείο.
Η "Πρωινή Ζώνη" (όπως ονομάζεται) λειτουργεί σε προαιρετική βάση, από τις 7:00 εως τις 8:00, και στην διάρκειά της γίνεται απλώς φύλαξη των παιδιών.

2016-'17
Από το σχ. έτος 2016-'17 καταργούνται τα ΕΑΕΠ και γίνεται μια μικρή εκπαιδευτική μεταρρύθμιση: Όλες οι τάξεις σε όλα τα δημοτικά σχολεία της χώρας λειτουργούν με 6ωρα (8.10-13.15).
Αυτό σημαίνει πως στην Ε΄ και η ΣΤ΄ καταργούνται τα 7ωρα.
Για να γίνει όμως αυτό, καταργείται η Ευέλικτη Ζώνη στις τάξεις Ε΄ και ΣΤ΄ (ναι! η ίδια Ευέλικτη Ζώνη την οποίαν το υπουργείο λίγα χρόνια νωρίτερα χαρακτήριζε ως "καινοτόμα, σημαντική", κλπ.).
Ταυτόχρονα, τα Θρησκευτικά μειώνονται σε 1 ώρα προκειμένου να χωρέσει το καινούριο μάθημα της Πληροφορικής (το οποίο εισάγεται σε όλες τις τάξεις).
Εισάγονται επίσης τα Αγγλικά και η Θεατρική Αγωγή σε Α΄ και Β΄.
Έτσι, από αυτή την χρονιά, τα Αγγλικά διδάσκονται σε όλες τις τάξεις του σχολείου, ενώ επιπροσθέτως η Ε΄ και η ΣΤ΄ κάνουν και Γαλλικά ή Γερμανικά (ανάλογα με το τι επιλέγει το κάθε παιδί).

2021-'22
Εισάγεται ένα καινούριο διδακτικό αντικείμενο, τα "Εργαστήρια Δεξιοτήτων", για να αντικαταστήσουν την Ευέλικτη Ζώνη. Στην ουσία πρόκειται για το ίδιο "μάθημα", με την διαφορά ότι στην Ευέλικτη ζώνη επέλεγε ο δάσκαλος μαζί με τα παιδιά τα θέματα με τα οποία θα ασχολούνταν, ενώ τα θέματα στα Εργαστήρια Δεξιοτήτων επιβάλλονται (και αυστηρά μάλιστα) από το υπουργείο.
Έλα όμως που η Ε΄ και η ΣΤ΄ δεν κάνουν πια Ευέλικτη Ζώνη!
Αναγκαστικά, το υπουργείο βγάζει μια ώρα από τις δύο της Γεωγραφίας και στην θέση της βάζει το καινούριο μάθημα.
Με αυτόν τον τρόπο υποβαθμίζεται ένα πολύ σημαντικό και ενδιαφέρον μάθημα, όπως είναι η Γεωγραφία.

Στις προσθαφαιρέσεις μαθημάτων που γίνονται κατά καιρούς μπορούμε να διακρίνουμε την "σοβαρότητα" με την οποίαν αντιμετωπίζεται η Εκπαίδευση στην Ελλάδα όλα τα χρόνια: Ανάλογα με το σχολικό ωράριο που αποφασίζει το υπουργείο να ισχύει κάθε χρονιά, ή ανάλογα με τις όποιες αλλαγές στα μαθήματα θέλει να κάνει ο εκάστοτε υπουργός, έχουμε το φαινόμενο (τραγικό, θα μπορούσαμε χωρίς υπερβολή να πούμε), τα ίδια μαθήματα άλλοτε να αναβαθμίζονται σε απολύτως απαραίτητα και πολύτιμα και άλλοτε να υποβαθμίζονται χωρίς την παραμικρή εξήγηση.

Παράδειγμα 1: Ευέλικτη Ζώνη
Όταν πρωτοαποφασίστηκε, από το Υπουργείο τής έπλεκαν διθυράμβους. Όταν αποφάσισαν (και πολύ σωστά βέβαια) να κόψουν τα κουραστικά για τα παιδιά 7ωρα, ξαφνικά για τις δύο μεγαλύτερες τάξεις έπαψε να είναι το "καινοτόμο και σημαντικό" μάθημα και εξαφανίστηκε με συνοπτικές διαδικασίες.
Παράδειγμα 2: Εργαστήρια Δεξιοτήτων
Η "καινοτόμα, σπουδαία" κλπ. Ευέλικτη Ζώνη (που συνέχιζε στις υπόλοιπες τάξεις) ξαφνικά έγινε ένα παραδοσιακό μάθημα γεμάτο ελαττώματα, ώστε ευτυχώς που έφυγε προκειμένου να έρθουν τα "καινοτόμα και σπουδαία" Εργαστήρια Δεξιοτήτων.
Παράδειγμα 3: Γεωγραφία
Από τις δύο ώρες που είχαν οι μεγάλες τάξεις για την διδασκαλία της, εξαφανίστηκε "εν μία νυκτί" η μία, με μοναδικό κριτήριο να χωρέσει ένα καινούριο μάθημα που αποφάσισαν να βάλουν στο δημοτικό.

 

 

Η ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ

Δεκαετία του 1940
Οι μαθητές παίρνουν αριθμητική βαθμολογία, από το 0 ως το 10.
Για να λύσουμε τυχόν απορίες, στα δελτία προόδου υπήρχαν και οι 10 βαθμοί...
0 = κακώς  /  1 = μετριώτατα  /  2 = μετριώτατα  /  3 = μετρίως  /  4 = μετρίως  /  5 = σχεδόν καλώς  / 
6 = καλώς  /  7 = καλώς  /  8 = λίαν καλώς  /  9 = λίαν καλώς  /  10 = άριστα 

Μέχρι και 1979-'80
Όλες οι τάξεις (από την Α΄ μέχρι την ΣΤ΄) έχουν αριθμητική βαθμολογία. Οι βαθμοί έχουν ήδη αποκτήσει "πληθωριστική" συμπεριφορά και έχουν αρχίσει να "συμπιέζονται" προς τα ανώτατα όρια (8, 9, 10).

1980-'81
Καταργείται η αριθμητική βαθμολογία. Και στις 6 τάξεις εφαρμόζεται γραμματική βαθμολογία (Α, Β, Γ, Δ). 

1991-'92
Οι Α΄, Β΄ συνεχίζουν με την γραμματική βαθμολογία.
Στις Γ΄, Δ΄, Ε΄, ΣΤ΄ επανέρχεται η αριθμητική βαθμολογία. 

1992-'93
Καταργείται η βαθμολογία  για το α΄ τρίμηνο, στην Α΄ τάξη.
Για τις άλλες τάξεις δεν υπάρχει κάποια διαφορά. 

1993-'94 μέχρι σήμερα (2020)
Καταργείται γενικώς η βαθμολογία σε Α΄ και Β΄ τάξεις.
Εισάγεται η γραμματική βαθμολογία σε Γ΄ και Δ΄.  
Η Ε΄ και η ΣΤ΄ συνεχίζουν με αριθμητική βαθμολογία.

 

 

ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΔΑΣΚΑΛΟΙ ΤΟΥ 12ου

Ας τους αναφέρουμε, τιμής ένεκεν! Οι πρώτοι 40 δάσκαλοι του σχολείου...

 

 

ΟΙ ΔΙΕΥΘΥΝΤΕΣ (μέχρι το 2020)
(Για να μην κουράζουμε με λεπτομέρειες, αναφέρουμε στρογγυλοποιημένα τα σχολικά έτη της θητείας του κάθε διευθυντή.)

       ΣΧΟΛΙΚΑ ΕΤΗ

ΔΙΕΥΘΥΝΤΕΣ

ΤΑΧ. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ

1938

-

1939

Παπασταυρίδου Αμαρυλλίς

α΄ περίοδος, Μπουσίου 26

1939

-

1940

Παπασταυρίδου Αμαρυλλίς

α΄ περίοδος, Μπουσίου 26

1940

-

1941

Παπασταυρίδου Αμαρυλλίς

α΄ περίοδος, Μπουσίου 26

1941

-

1942

Παπασταυρίδου Αμαρυλλίς

α΄ περίοδος, Μπουσίου 26

1942

-

1943

Παπασταυρίδου Αμαρυλλίς

α΄ περίοδος, Μπουσίου 26

1943

-

1944

Παπασταυρίδου Αμαρυλλίς

α΄ περίοδος, Μπουσίου 26

1944

-

1945

Παπασταυρίδου Αμαρυλλίς

α΄ περίοδος, Μπουσίου 26

1945

-

1946

Παπασταυρίδου Αμαρυλλίς

α΄ περίοδος, Μπουσίου 26

1946

-

1947

Παπασταυρίδου Αμαρυλλίς

α΄ περίοδος, Μπουσίου 26

1947

-

1948

Παπασταυρίδου Αμαρυλλίς

α΄ περίοδος, Μπουσίου 26

1948

-

1949

Παπασταυρίδου Αμαρυλλίς

α΄ περίοδος, Μπουσίου 26

1949

-

1950

Παπασταυρίδου Αμαρυλλίς

α΄ περίοδος, Μπουσίου 26

1950

-

1951

Παπασταυρίδου Αμαρυλλίς

α΄ περίοδος, Μπουσίου 26

1951

-

1952

Παπασταυρίδου Αμαρυλλίς

α΄ περίοδος, Μπουσίου 26

1952

-

1953

Παπασταυρίδου Αμαρυλλίς

α΄ περίοδος, Μπουσίου 26

1953

-

1954

Παπασταυρίδου Αμαρυλλίς

α΄ περίοδος, Μπουσίου 26

1954

-

1955

Παπασταυρίδου Αμαρυλλίς

α΄ περίοδος, Μπουσίου 26

1955

-

1956

Παπασταυρίδου Αμαρυλλίς

α΄ περίοδος, Μπουσίου 26

1956

-

1957

Παπασταυρίδου Αμαρυλλίς

α΄ περίοδος, Μπουσίου 26

1957

-

1958

Παπασταυρίδου Αμαρυλλίς

α΄ περίοδος, Μπουσίου 26

1958

-

1959

Παπασταυρίδου Αμαρυλλίς

α΄ περίοδος, Μπουσίου 26

1959

-

1960

Παπασταυρίδου Αμαρυλλίς

α΄ περίοδος, Μπουσίου 26

1960

-

1961

Γκαράνης Απόστολος

β΄ περίοδος, Θωμά Νικήτα 5-7 

1961

-

1962

Γκαράνης Απόστολος

β΄ περίοδος, Θωμά Νικήτα 5-7

1962

-

1963

Γκαράνης Απόστολος

β΄ περίοδος, Θωμά Νικήτα 5-7

1963

-

1964

Γκαράνης Απόστολος

β΄ περίοδος, Θωμά Νικήτα 5-7

1964

-

1965

Γκαράνης Απόστολος

β΄ περίοδος, Θωμά Νικήτα 5-7

1965

-

1966

Γκαράνης Απόστολος

β΄ περίοδος, Θωμά Νικήτα 5-7

1966

-

1967

 Μιχόπουλος Σπύρος

β΄ περίοδος, Θωμά Νικήτα 5-7

1967

-

1968

 Μιχόπουλος Σπύρος

β΄ περίοδος, Θωμά Νικήτα 5-7

1968

-

1969

Κουτσουβάλας Δημήτριος

β΄ περίοδος, Θωμά Νικήτα 5-7

1969

-

1970

Ψάρρης Κωνσταντίνος

β΄ περίοδος, Θωμά Νικήτα 5-7

1970

-

1971

Ψάρρης Κωνσταντίνος

β΄ περίοδος, Θωμά Νικήτα 5-7

1971

-

1972

Ψάρρης Κωνσταντίνος

β΄ περίοδος, Θωμά Νικήτα 5-7

1972

-

1973

Ψάρρης Κωνσταντίνος

β΄ περίοδος, Θωμά Νικήτα 5-7

1973

-

1974

Ψάρρης Κωνσταντίνος

β΄ περίοδος, Θωμά Νικήτα 5-7

1974

-

1975

Ψάρρης Κωνσταντίνος

β΄ περίοδος, Θωμά Νικήτα 5-7

1975

-

1976

Ψάρρης Κωνσταντίνος

β΄ περίοδος, Θωμά Νικήτα 5-7

1976

-

1977

Βασιλάκης Αντώνιος

β΄ περίοδος, Θωμά Νικήτα 5-7

1977

-

1978

Μακράκη Ελευθερία

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

1978

-

1979

Μακράκη Ελευθερία

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

1979

-

1980

Δρακοπούλου Καλλιόπη

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

1980

-

1981

Δρακοπούλου Καλλιόπη

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

1981

-

1982

Δρακοπούλου Καλλιόπη

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

1982

-

1983

Μπουντέρα Ασπασία

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

1983

-

1984

Μπουντέρα Ασπασία

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

1984

-

1985

Μουλιανιτάκης Φειδίας

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

1985

-

1986

Αικατερίνη Αικατερίνη

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

1986

-

1987

Βαζούρας Νικόλαος

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

1987

-

1988

Βαζούρας Νικόλαος

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

1988

-

1989

Βαζούρας Νικόλαος

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

1989

-

1990

Βαζούρας Νικόλαος

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

1990

-

1991

Βαζούρας Νικόλαος

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

1991

-

1992

Βαζούρας Νικόλαος

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

1992

-

1993

Τσιπλάκος Μιχαήλ

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

1993

-

1994

Τσιπλάκος Μιχαήλ

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

1994

-

1995

Τσιπλάκος Μιχαήλ

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

1995

-

1996

Τσαντηράκη Καλλιόπη

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

1996

-

1997

Τσαντηράκη Καλλιόπη

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

1997

-

1998

Βαλαβάνη Παναγιώτα

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

1998

-

1999

Βαλαβάνη Παναγιώτα

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

1999

-

2000

Βαλαβάνη Παναγιώτα

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

2000

-

2001

Βαλαβάνη Παναγιώτα

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

2001

-

2002

Βαλαβάνη Παναγιώτα

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

2002

-

2003

Παπαδόπουλος Κωνσταντίνος

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

2003

-

2004

Παπαδόπουλος Κωνσταντίνος

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

2004

-

2005

Παπαδόπουλος Κωνσταντίνος

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

2005

-

2006

Βαβλαδέλης Δημήτρης

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

2006

-

2007

Βαβλαδέλης Δημήτρης

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

2007

-

2008

Τιτοπούλου Ευμορφία

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

2008

-

2009

Τιτοπούλου Ευμορφία

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

2009

-

2010

Τιτοπούλου Ευμορφία

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

2010

-

2011

Τιτοπούλου Ευμορφία

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

2011

-

2012

Μάνη Ελένη

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

2012

-

2013

Μάνη Ελένη

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

2013

-

2014

Μάνη Ελένη

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

2014

-

2015

Μάνη Ελένη

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

2015

-

2016

Ζαχούλου Δέσποινα

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

2016

-

2017

Ζαχούλου Δέσποινα

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

2017

-

2018

Μάνη Ελένη

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

2018

-

2019

Μάνη Ελένη

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

2019

-

2020

Μάνη Ελένη

γ΄ περίοδος, Κοργιαλενίου 2

 

 

Τα λογότυπα

Μια που τα βρήκαμε, είπαμε να τα βάλουμε, έτσι για την ιστορία...

 


Φεβρουάριος 1960

Σεπτέμβριος 1960

Μάρτιος 1967
     
 



 

 

(Συμπληρώνεται...)

 

 

 

 

 


Ιούλιος 1973

Μάρτιος 1980
 

 

 

 ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ "ΠΑΡΑΤΣΟΥΚΛΙ" ΜΑΣ...

Το επίσημο όνομά μας είναι: 12ο Δημ. Σχολείο Αθηνών. Για τους φίλους είμαστε επίσης το "Συγκρότημα του Κοργιαλενίου", ή απλά το "Κοργιαλένιο".
Το προσωνύμιο "Κοργιαλένιο" το πήραμε από την ονομασία του δρόμου μας, που ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του ευεργέτη Μαρίνου Κοργιαλενίου, ο οποίος έδωσε χρήματα για να χτιστεί νοσοκομείο στην περιοχή μας (η μία πτέρυγα του νοσοκομείου "Ερυθρός Σταυρός" - για την άλλη προσέφερε χρήματα ο Εμμανουήλ Μπενάκης).

Ο Κοργιαλένιος γεννήθηκε στο Αργοστόλι της Κεφαλονιάς το 1829, ασχολήθηκε με  τα χρηματοοικονομικά και πέθανε στο Λονδίνο το 1911.
Είχε διαθέσει μεγάλα ποσά για κοινωφελείς σκοπούς στην ιδιαίτερη πατρίδα του αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα, όπως για νοσοκομεία (Παίδων, Ευαγγελισμός, κ.ά.), για βιβλιοθήκες, κ.λπ.
                                                      

 

 

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

(*) Επειδή υποθέτουμε πως δεν έχουν όλοι οι αναγνώστες μας εγκατεστημένες στον υπολογιστή τους ελληνικές πολυτονικές γραμματοσειρές, αναγκαστικά (και χωρίς να το θέλουμε, αφού αλλάζει η εμφάνιση των λέξεων) τις αποσπασματικές φράσεις παλαιών κειμένων που αναφέρουμε, τις γράφουμε σε μονοτονικό. (Επιστροφή στο κείμενο)

(1)

   
31-7-1940: Αλλαγή από 40ο σε 12ο

Προπολεμικά υπήρχε η Α΄ Περιφέρεια Αθηνών, στην περιοχή του κέντρου και η Β΄ Περιφέρεια Αθηνών, λίγο πιο μακριά απ' αυτό. Στην δική μας περιφέρεια, την Β΄, ιδρύθηκε το σχολείο μας, το 40ο Δημοτικό και διατήρησε αυτό το όνομα μέχρι τον Ιούλιο του 1940.
Στις 26/7/1940 με Βασιλικό Διάταγμα (Φ.Ε.Κ.234/26-7-1940), που δημοσιεύεται στις 31/7/1940, το 40ο Δ. Σχ. Β΄ Περιφέρειας υπάγεται στην Α΄ Περιφέρεια και μετονομάζεται σε 12ο Δ. Σχ. Α΄ Περιφέρειας Αθηνών (Δείτε και τα έγγραφα αριστερά.)
Μέχρι τότε υπήρχε άλλο 12ο Δ. Σχ. στην Α΄ Περιφέρεια Αθηνών (4/θέσιο), αλλά με το ίδιο Βασιλικό Διάταγμα εκείνο μετονομάστηκε σε 4ο Δ. Σχ. Α΄ Περιφέρειας και άφησε ελεύθερο το όνομα για να το κατοχυρώσουμε εμείς!
  (Επιστροφή στο κείμενο)

   

(2) Νο 24 έγραφαν κάποια έγγραφα στην αρχή, Νο 26, έγραφε στο πρωτόκολλο παράδοσης του κτηρίου το 1960, οπότε θα κρατήσουμε ως πιθανώς σωστότερο τον μεταγενέστερο αριθμό, το 26.  (Επιστροφή στο κείμενο)

(3) Τα παλιά χρόνια αρκετά παιδιά έμεναν στην ίδια τάξη, ακόμα και στο Δημοτικό, ή εγκατέλειπαν το σχολείο για διάφορους λόγους. Γι' αυτόν τον λόγο  κάθε χρόνο βλέπουμε μεγάλες αποκλίσεις από τον αριθμό των εγγραφέντων προς τον αριθμό των προαχθέντων.  (Επιστροφή στο κείμενο)

(4) Ελληνορώσων λέγεται η περιοχή του σχολείου μας (από τον Ερυθρό Σταυρό μέχρι το ύψωμα της Κατεχάκη). Ονομάστηκε έτσι, διότι προπολεμικά είχαν εγκατασταθεί εδώ Έλληνες από την Σοβιετική Ένωση (Ρωσσία, όπως την έλεγαν αρκετοί τότε). Η πρώτη ονομασία ήταν, μάλιστα, "Συνοικισμός Ελλήνων εκ Ρωσσίας". Αργότερα γραφόταν "Συνοικισμός Ελλην. Ρώσσων". Γύρω στην δεκαετία του 1980 ονομαζόταν "Περιοχή Ελληνορώσσων", μετά "Ελληνορώσων" σκέτο και τώρα τείνει να εξαφανιστεί από το λεξιλόγιό μας. Ήταν πολύ φτωχική περιοχή προπολεμικά, κάτι που φαίνεται και από τα επαγγέλματα των πατεράδων των τότε μαθητών. Μέχρι και την δεκαετία του '80 η ρώσικη γλώσσα ακουγόταν αρκετά στην γειτονιά. Ακόμη και σήμερα σώζονται κάποια παλιά προσφυγικά, όπως αυτά στην οδό Πραντούνα.
(Κάποιες πληροφορίες πήραμε από την "athensvoice")   (Επιστροφή στο κείμενο)

(5) Μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα (όχι και πάρα πολλά χρόνια, δηλαδή, πριν την ίδρυση του σχολείου) από την γειτονιά μας περνούσε ένα ρέμα, που ξεκινούσε από το ρέμα του Χαλανδρίου και κατέληγε στον Ιλισσό ποταμό (σημερινή Μιχαλακοπούλου...). Ήταν ένα ειδυλλιακό μέρος, με πλούσια βλάστηση, πουλάκια και βατραχάκια, αλλά και νεράιδες και ξωτικά (όπως υπήρχαν σε κάθε ρέμα και ποτάμι - τουλάχιστον έτσι πίστευαν οι παππούδες μας!). Μαζί με όλα αυτά, όμως, εκεί σύχναζαν και λήσταρχοι, που είχαν γίνει ο φόβος και ο τρόμος των περαστικών, οι οποίοι απέφευγαν να περνούν από εκείνο το μέρος, ιδίως τις βραδινές ώρες. Αρκετές ληστείες, με φόνο ή χωρίς, είχαν διαπραχθεί σ' εκείνο το ρέμα. Από τους γνωστούς Αθηναίους, μάλιστα, που είχαν σκοτώσει οι ληστές για να τους ληστέψουν ήταν και ο Αλέξης Παυλής (πιθανόν να έχει σχέση με τον ιδρυτή της σοκολατοβιομηχανίας Παυλίδου, αλλά δεν είναι σίγουρο). Κάτι τα ξωτικά λοιπόν, κάτι οι ληστές, να γιατί το ρέμα ονομάστηκε Διαβολόρεμα!
Αν αναρωτιέστε, τώρα, πού βρισκόταν το Διαβολόρεμα, δεν έχετε παρά να δείτε τα πολλά πλατάνια, αλλά και το αρκετό πράσινο με τα μεγάλα δέντρα που υπάρχουν στην Σεβαστουπόλεως, στο ύψος του Ιατρικού Ψυχικού (πρώην Απολλώνειου Θεραπευτηρίου).
Εκεί λοιπόν βρισκόταν το ονομαστό Διαβολόρεμα, που από τα μέσα του 20ου αιώνα πνίγηκε (ή μάλλον θάφτηκε) κάτω από το τσιμέντο της οδού Σεβαστουπόλεως... 
(Επιστροφή στο κείμενο)

(6) Κάποιοι από τους δρόμους που υπήρχαν χαραγμένοι από τότε και στους οποίους έμεναν μαθητές μας, όπως φαίνονται μέσα από τα μαθητολόγια, είναι και οι παρακάτω:
Μπουσίου, Θωμά Νικήτα, Μεσογείων, Κατεχάκη, Σεβαστουπόλεως, Μυλοποτάμου, Βολανάκη, Κοργιαλενίου, Παπαδά, Μονής Κύκκου, Πραντούνα, Μανουσογιαννάκη, Κούπα, Χρίστου Παντούκα, Φραγκοπούλου, Σκαλίδου, Κριμαίας, Ροστοβίου, Κατσίγαρη, Αστραπόγιαννου (Αστραπογιάννη και Αστραπόγιαννη την έλεγαν τότε.) 
(Επιστροφή στο κείμενο)

(7) Μερικά από τα επαγγέλματα της εποχής (και των "μπαμπάδων" του σχολείου μας):
* καρραγωγεύς (< κάρρο + αγώγι: Αυτός που έκανε μεταφορές με το κάρο του. Σήμερα οι καρραγωγείς έχουν αντικατασταθεί από τις εταιρείες μεταφορών.)
* ανθρακοπώλης (<άνθρακας [=κάρβουνο] + πωλώ: Αυτός που πουλούσε κάρβουνο για διάφορες χρήσεις.)
κασσιτερωτής ή γανωματής (Τεχνίτης, συνήθως πλανόδιος, που αναλάμβανε να γυαλίσει [να "γανώσει"] τα παλιά χάλκινα σκεύη των σπιτιών, ή να τα επαλείψει με ένα στρώμα από κασσίτερο, ώστε να προστατεύονται από την σκουριά.)
* αργυρωτής (Τεχνίτης που συντηρούσε τα ασημένια [αργυρά] σκεύη.)
* σιδηρουργός (Περίπου σαν τον σημερινό σιδερά, μόνο που ο σιδηρουργός έδινε ο ίδιος τα διάφορα σχήματα στο σίδερο, με την φωτιά και το αμόνι. Δύσκολη δουλειά...)
* αμμοκονιαστής (Σοβατζής, όπως λέμε σήμερα. Αμμοκονίαμα έλεγαν τα υλικά του σοβά, αυτά δηλαδή με τα οποία σοβατίζουμε τα σπίτια.)
* εμβαλωματής (Ή στην δημοτική: μπαλωματής. Εκείνα τα χρόνια το επάγγελμα αυτό είχε πολλή πέραση, αφού οι άνθρωποι, λόγω φτώχειας, αλλά και διαφορετικής νοοτροπίας από την σημερινή, δεν πετούσαν εύκολα τα πράγματά τους, άρα και τα ρούχα τους, τα οποία συντηρούσαν με οποιονδήποτε τρόπο και για όσο μεγαλύτερο διάστημα μπορούσαν. Ακόμα και όταν αυτά γίνονταν για πέταμα, πάλι δεν τα πετούσαν. Τα χρησιμοποιούσαν για πιο δεύτερες χρήσεις: πατσαβούρια για καθάρισμα, γέμιση για τα στρώματα, κλπ.)
* οδηγός αυτοκινήτουσωφέρ] (Σε μια εποχή κατά την οποίαν ελάχιστοι άνθρωποι είχαν αυτοκίνητο, το να έχεις δίπλωμα και να οδηγείς αυτοκίνητο ήταν αρκετό προσόν από μόνο του, ώστε να θεωρείται επάγγελμα.)
* εφαρμοστής (Αυτός που επισκεύαζε ή κατασκεύαζε εξαρτήματα διαφόρων μηχανών.)
* λιθοξόος (Αυτός που λάξευε την πέτρα [τον λίθο] ή το μάρμαρο.)
* δερματέμπορος (Αυτός που ασχολούνταν με το εμπόριο δερμάτων, όπως λέει και το όνομά του.)
* γεωργός και κτηματίας (Τώρα μας φαίνεται λιγάκι παράξενο κάποιος μπαμπάς στους Αμπελοκήπους [που είναι "πνιγμένοι" στις πολυκατοικίες και το τσιμέντο] να δηλώνει γεωργός ή κτηματίας, αλλά τις δεκαετίες του 1930 και 1940 ακουγόταν τελείως φυσιολογικό. Αρκεί  να σκεφτούμε από πού βγαίνει η λέξη "Αμπελόκηποι"...)
* ομβρελοποιός (Όχι! Δεν υπήρχαν πάντα οι κινέζικες φτηνιάρικες ομπρέλες που αγοράζουμε από πλανόδιους ή από σουπερμάρκετ και βαστάνε μισό χειμώνα μόνο... Παλιά τις κατασκεύαζαν ειδικοί τεχνίτες, οι ομβρελοποιοί,  με καλά υλικά, και κρατούσαν για πολλά χρόνια!)
* εισπράκτωρ (Εισπράκτορας, στην δημοτική. Τώρα τους ξέρουμε από τα λεωφορεία του ΚΤΕΛ Αττικής, ή από τις παλιές ελληνικές ταινίες. Παλιά όμως, κάθε λεωφορείο είχε οπωσδήποτε και έναν εισπράκτορα, από τον οποίον αγόραζες το εισιτήριό σου.)
* θυρωρός (Ο άνθρωπος που ήταν υπεύθυνος για την πολυκατοικία. Μοίραζε τα γράμματα, μάζευε τα σκουπίδια των διαμερισμάτων που άφηναν οι ένοικοι έξω από τις εξώπορτές τους, είχε τον νου του για βλάβες, ενημέρωνε ...την αστυνομία για ό,τι παράξενο αντιλαμβανόταν στην πολυκατοικία, κλπ. [Στην εποχή της Χούντας το αγαπημένο επάγγελμα του χαφιέ - καταδότη της αστυνομίας ήταν ο θυρωρός, χωρίς να σημαίνει βέβαια πως όλοι οι θυρωροί ήταν καταδότες της Χούντας! Υπήρχαν και αρκετοί "κρυπτοαριστεροί" ή απλώς φιλήσυχοι άνθρωποι.] Σήμερα θυρωροί υπάρχουν μόνο σε λίγα κτήρια του κέντρου που φιλοξενούν γραφεία, σε όσα δεν έχουν υπαλλήλους από εταιρείες security.)
* γαλακτοπώλης (Σήμερα έχουμε τα mini market, παλιά είχαμε τα γαλακτοπωλεία, που πουλούσαν κυρίως γαλακτοκομικά είδη αλλά και κάποια τρόφιμα.)
* δικαστικός κλητήρας (Ο άνθρωπος του οποίου η δουλειά ήταν να πηγαίνει από γραφείο σε γραφείο και από υπηρεσία σε υπηρεσία για να παραδίδει ή να παραλαμβάνει έγγραφα, χρήματα, κλπ.)* Στην περιοχή μας, επίσης, ήταν σχετικά συχνό και το επάγγελμα του εφοριακού, αφού γύρω και δίπλα από το κτήριο της οδού Νικήτα υπήρχαν τα "εφοριακά" (οικόπεδα και σπίτια που ανήκαν στον συνεταιρισμό των εφοριακών). Το σχολείο μας, εξάλλου, στεγαζόταν για κάποια χρόνια στο σπίτι ενός εφοριακού.* Στην διάρκεια της Κατοχής εμφανίστηκε στα μητρώα του σχολείου το επάγγελμα του διερμηνέα (με τόσον στρατό κατοχής ήταν επακόλουθο να υπάρχουν και αυτοί που ζούσαν με την μετάφραση... ).
Τα σκοτεινά εκείνα χρόνια εμφανίζονταν πάρα πολύ συχνά στην θέση του επαγγέλματος, στα μαθητολόγια, οι χαρακτηρισμοί: άεργος, ανάπηρος, ή ορφανός (για μαθητή).
* Τα ίδια χρόνια, γραφόταν επίσης πολύ συχνά στην θέση του επαγγέλματος ο χαρακτηρισμός εργατικός. Δεν στάθηκε δυνατόν μέχρι στιγμής να εξηγήσουμε την ιδιαίτερη σημασία του. Οπότε, για να μην κάνουμε υποθέσεις και διασπείρουμε ψευδείς ειδήσεις, το αφήνουμε ανερμήνευτο.
* Κατά τις δεκαετίες του '50 και του '60 άρχισε να εμφανίζεται το επάγγελμα του ναυτικού, ή του "μετανάστη" γενικότερα. Ήταν η εποχή που οι Έλληνες έπαιρναν, για δεύτερη φορά μέσα στον 20ο αιώνα, τον δρόμο της ξενιτιάς, είτε κυνηγημένοι από την φτώχεια είτε κυνηγημένοι από τις πολιτικές αντιθέσεις, και γίνονταν μετανάστες στην Γερμανία, την "Αμερική" (Η.Π.Α.), την Αυστραλία...
* Καθώς περνούσαν τα χρόνια, άρχισαν να εμφανίζονται και τα γνωστά μας "σύγχρονα" επαγγέλματα, όπως δημόσιοι και ιδιωτικοί υπάλληλοι, έμποροι, ελεύθεροι επαγγελματίες, κλπ. 
(Επιστροφή στο κείμενο)

(8) Λίγο πιο πάνω από το σημερινό σχολείο υπήρχαν αρκετά οικόπεδα που ανήκαν σε εφοριακούς οι οποίοι τα είχαν προμηθευτεί από τον οικοδομικό συνεταιρισμό τους. Πολλοί από αυτούς είχαν κτίσει σπίτια στα οποία και έμεναν. Ένα από αυτά ήταν και η μονοκατοικία του Κατραμάδου.
Παρ' όλο που η είσοδός της (και η κύρια είσοδος του Δημοτικού) βρισκόταν στην Κοργιαλενίου, η διεύθυνση του σχολείου ήταν Θωμά Νικήτα 5 (και αργότερα 5-7), αφού η Κοργιαλενίου δεν είχε οριοθετηθεί πλήρως. (Στις 2-10-1973, που τακτοποιήθηκε η αρίθμηση της Κοργιαλενίου, το σχολείο απέκτησε και την διεύθυνση "Κοργιαλενίου 8". 
(Επιστροφή στο κείμενο)

(9) Προκειμένου να έχουν και αίθουσα εκδηλώσεων, κάνουν τότε την εξής πατέντα (που την εφαρμόζουν και άλλα σχολεία της εποχής: Γκρεμίζουν την μεσοτοιχία από δύο διπλανές αίθουσες και στην θέση της κατασκευάζουν ένα ξύλινο χώρισμα, το οποίο στην ουσία είναι μία τεράστια πόρτα -ψηλή ως το ταβάνι- με πολλά φύλλα που ανοιγοκλείνουν σαν "φυσαρμόνικα". Έτσι, όταν χρειάζονται μεγάλη αίθουσα για μια εκδήλωση, δεν έχουν παρά να ανοίξουν διάπλατα την ενδιάμεση πόρτα (η οποία, με τα πολλά πορτόφυλλα που έχει, ανοίγει διάπλατα από τοίχο σε τοίχο) και να τραβήξουν τα θρανία στις άκρες. Τόσο απλά!  (Επιστροφή στο κείμενο)

(10) Το 1962 η κόρη του βασιλιά, η πριγκίπισσα Σοφία, παντρεύτηκε τον Χουάν Κάρλος, πρίγκιπα της Ισπανίας. Τα 9.000.000 δραχμές που της έδωσε η ελληνική κυβέρνηση ως προίκα (αν και πολλοί μιλούσαν για περισσότερα χρήματα), ήταν ασύλληπτα μεγάλο ποσόν για εκείνη την εποχή. Για να πάρουμε μια ιδέα πόση αξία είχαν τα 9.000.000 δρχ., ας δούμε πόσο κόστιζαν μερικά προϊόντα. Το ψωμί, λοιπόν, το αγόραζες με 5 δρχ/κιλό, το κρέας 30 δρχ/κιλό, το λάδι 20 δρχ/λίτρο, το πετρέλαιο 3,5 δρχ/λίτρο και ένα ζευγάρι παπούτσια 300 δρχ. (Πηγή: Ιστορικό Λεύκωμα της Καθημερινής)

Το 1964 παντρεύτηκε κι ο άλλος αδελφός (ο Κωνσταντίνος, που αργότερα μάς έγινε και βασιλιάς).
Συνολικά και οι δύο γάμοι μάς στοίχισαν 150.000.000 δραχμές!
Και σαν να μην έφτανε αυτή η ασέβεια προς τον πάμφτωχο ελληνικό λαό,  η κυβέρνηση, με νόμο που ψήφισε, αύξησε τον μισθό της βασιλικής οικογένειας (χορηγία τον έλεγαν...) από 384.000 σε 567.000 δολάρια! 
(Επιστροφή στο κείμενο)

(11) Ακρίβαντας ή ακρίβας είναι το καβαλέτο - τρίποδο - του ζωγράφου και λέγεται και γενικότερα το τρίποδο, όπως αυτό πάνω στο οποίο στηρίζεται ένας φορητός πίνακας.)  (Επιστροφή στο κείμενο)

(12) Τα καυσαέρια, βέβαια, ήταν άγνωστη έννοια για την οδό Μεσογείων των αρχών της δεκαετίας του 1960. Εκείνα τα χρόνια δεν ήταν η λεωφόρος που ξέρουμε, αλλά ένας στενός επαρχιακός δρόμος με ελάχιστη κίνηση, που οδηγούσε στα χωριά των Μεσογείων (Σπάτα, Χαρβάτι, Λιόπεσι...).  (Επιστροφή στο κείμενο)

(13)
Από την Απελευθέρωση (1830) και μετά καθιερώθηκε η λήξη των μαθημάτων να παίρνει πανηγυρικό χαρακτήρα και να γιορτάζεται με μεγαλοπρέπεια. Επειδή είχε ήδη οριστεί η Επανάσταση του 1821 να εορτάζεται στις 25 Μαρτίου, γι' αυτό διάλεξαν να τελειώνουν τα μαθήματα την ίδια ημερομηνία (25) του Ιουνίου, δίνοντας στην λήξη του σχολικού έτους πανηγυρικό χαρακτήρα.Αυτό είχε θεσπιστεί νομοθετικά με προεδρικό διάταγμα από το 1929 και η χούντα το συνέχισε. 
(Επιστροφή στο κείμενο)

(14) Το 10ο στεγαζόταν στην μονοκατοικία του Καρανίκα (κτηματία της εποχής και της περιοχής) στην οδό Σεβαστουπόλεως 9, μέχρι που του έκανε έξωση ο ιδιοκτήτης.
(Ήταν η "χρυσή" εποχή της ανοικοδόμησης και του "Κτίσε κι εσύ μια πολυκατοικία. Μπορείς!" και το οικόπεδο του Καρανίκα ήταν φιλέτο για τους μηχανικούς...)
Μετά την έξωση, ήρθε σ' εμάς για κάποιο διάστημα. Αργότερα, νοίκιασε ένα μικρό στενόχωρο κτήριο (Φωκίδος 26) για λίγα χρόνια μέχρι που, τελικά, μεταφέρθηκε και αυτό στο δικό του ιδιόκτητο κτήριο στην οδό Ζαγοράς, δίπλα στην λεωφόρο Μεσογείων. 
(Επιστροφή στο κείμενο)

(15) Το πουλί της χούντας ήταν η σχεδιαστική αναπαράσταση του Φοίνικα", ενός πουλιού που σύμφωνα με την μυθολογία ήταν αθάνατο, γι' αυτό και όταν γερνούσε, αντί να πεθάνει έπεφτε σε μια φωτιά, καιγόταν και ξαναγεννιόταν μέσα από τις στάχτες του. Οι χουντικοί προσπαθούσαν να πείσουν τον κόσμο πως η Ελλάδα ήταν έτοιμη να "πεθάνει" μέχρι που ήρθαν αυτοί και την έσωσαν, κάνοντάς την κατά κάποιον τρόπο να ξαναγεννηθεί μέσα από τις στάχτες της. Η μυθολογία στην υπηρεσία της χούντας, δηλαδή! Και μη χειρότερα...

Αυτό ήταν το πουλί της χούντας
(που το σχεδίαζαν με έναν φαντάρο μπροστά,
αφού
είχε πάρει ο στρατός την εξουσία):

Ο λαός, όμως το έβλεπε
και το ένιωθε κάπως διαφορετικά...

(ΚΛΙΚ για μεγέθυνση)                                                 (Επιστροφή στο κείμενο) 

(16) Γενικά οι χουντικοί, άνθρωποι ήταν κι αυτοί και πολύ το χαίρονταν να απολαμβάνουν τα προνόμια της εξουσίας. Μια άλλη αστεία (γελοία, θα μπορούσε να πει κάποιος) περίπτωση είναι αυτή της παιδικής κατασκήνωσης του Αγίου Ανδρέα Αττικής: Η κατασκήνωση είχε δύο μεγάλες πισίνες. Στην μία έκαναν μπάνιο τα παιδάκια. Η δεύτερη ήταν πάντα γεμάτη με νερό αλλά άδεια από ανθρώπους. Ήταν η "ιδιωτική" πισίνα του γιου του δημάρχου της Αθήνας στην περίοδο εκείνη (κάποιου Ρίτσου - καμία σχέση με τον μεγάλο μας ποιητή)! Την άνοιγαν μόνο γι' αυτόν τις ημέρες που ερχόταν για ξεκούραση στον Άγιο Ανδρέα! Γεγονός τόσο γελοίο, όσο και αδιαμφισβήτητο (ως προσωπική μαρτυρία). (Επιστροφή στο κείμενο)

(17) Στο έγγραφο ανακοίνωσης της ίδρυσής του (και μόνον τότε) το Νηπιαγωγείο αναφέρεται ως 12ο. (Προφανώς θα είναι αυτό που αργότερα -έως σήμερα- το γνωρίζουμε ως 42ο Νηπιαγωγείο.)  (Επιστροφή στο κείμενο)

(18) Μαζί λειτουργούν οι δάσκαλοι και οι μαθητές των έξι σχολείων, μαζί λειτουργούν και οι γονείς:  ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων, τα πρώτα χρόνια λειτουργεί ως ενιαίος και για τα έξι σχολεία.  (Επιστροφή στο κείμενο)

(19) Το πρωινό πρόγραμμα ήταν από τις 08.30 ως τις 13.35 και το απογευματινό χωρισμένο σε δύο ωράρια: 15.00 έως 19.10 (από την αρχή της χρονιάς έως 30/9 και από 1/5 έως το τέλος της χρονιάς) και 14.00 ως 18.10 (από 1/10 έως 30/4).
(Πολλά χρόνια αργότερα -μετά το 1996- το "15.00 - 19.10" καταργήθηκε λόγω αντιδράσεων κυρίως των γονιών αλλά και των δασκάλων και επικράτησε το "14.00 - 18.10".) 
(Επιστροφή στο κείμενο)

(20) Η μεγάλη αίθουσα που χρησιμοποιούμε σήμερα για εκδηλώσεις, αρχικά προοριζόταν για κλειστό γυμναστήριο, έτσι δεν διέθετε ούτε σκηνή ούτε παρασκήνια ούτε τίποτε άλλο. Ήταν απλώς μία άδεια αίθουσα, με κάποιες μπάρες γυμναστικής στην άκρη και αποδυτήρια με ντουζιέρες στον πάνω όροφο.  (Επιστροφή στο κείμενο)

(21) Από το 2005 που άρχισαν να κυκλοφορούν κάποιες φτηνές σφουγγαρένιες μπάλες ποδοσφαίρου, άρχισε να άρεται δειλά-δειλά η απαγόρευση του ποδοσφαίρου στα διαλείμματα, μέχρι που τα επόμενα χρόνια όχι μόνο καταργήσαμε τελείως αυτό το μέτρο (αφού δεν υπήρχε πλέον κίνδυνος τραυματισμών) αλλά βγάζουμε και πρόγραμμα ποδοσφαίρου για τις μεγάλες τάξεις!  (Επιστροφή στο κείμενο)

 

 

ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ

Ευχαριστούμε πολύ (κατά χρονική σειρά της προσφοράς του καθενός):

  • Την κ. Δούκα Ιωάννα (γυμνάστρια του σχολείου μας) που "ανακάλυψε" αρκετό από το αρχειακό υλικό του σχολείου σε μια παλιά αποθήκη.

  • Την κ. Βελέντζα Πόππη, για τις φωτογραφίες που μας παραχώρησε.

  • Τις κυρίες Δρακοτού Ιωάννα και Λάγιου Μαρία, κόρες της πρώτης δασκάλας του σχολείου μας, της Αμαρυλλίδος Παπασταυρίδου, για το πολύτιμο φωτογραφικό και αρχειακό υλικό που μας παραχώρησαν, χωρίς το οποίο το αφιέρωμα αυτό θα ήταν πολύ φτωχότερο.

  • Την Άννα Σιούλα, παλαιά μαθήτρια του σχολείου (του 115ου, αλλά δεν έχει σημασία, συστεγαζόμενο ήταν, μια οικογένεια ήμασταν) για τις φωτογραφίες που μας παραχώρησε από το προσωπικό της αρχείο.

 

 

 

αρχική  |  η πόλη μας  |  η γειτονιά μας  |  το σχολείο μας
οι μικροί μας δημιουργοί  |  ενδιαφέρουσες συνδέσεις  | 
ελεύθερος χρόνος

 



 

Τελευταία ενημέρωση της σελίδας:  13/09/2023

12ο Δημοτικό Σχολείο Αθήνας - Κοργιαλενίου 2 - Τ.Κ.115 26
τηλ. 210692
4505 - 2106914595  |  e-mail: 12dimat[at]sch.com

Επιμέλεια ιστοσελίδας: Νίκος I. Σπυρόπουλος
© copyright - 12
ο Δημοτικό Σχολείο Αθήνας
 

 

Επιστροφή στην αρχή
της σελίδας