ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ 1940

15 Αυγούστου 1940
Το ελληνικό πολεμικό πλοίο «Έλλη», που συμμετέχει στη γιορτή της Παναγίας στην Τήνο, βυθίζεται από τορπίλες που εξαπέλυσε «άγνωστο» υποβρύχιο. Από τα κομμάτια που αποτελούσαν τις τορπίλες αναγνωρίζεται ότι το υποβρύχιο είναι ιταλικό, αλλά τότε δεν ανακοινώνεται.

28 Οκτωβρίου 1940 (ξημερώματα)
Ο Ιταλός πρέσβης στην Αθήνα φτάνει στο σπίτι του Έλληνα πρωθυπουργού Ιωάννη Μεταξά. Με τελεσίγραφο του ζητά να επιτραπεί η είσοδος σε ιταλικές δυνάμεις ώστε να καταλάβουν στρατηγικά σημεία της Ελλάδας. Το τελεσίγραφο ήταν τόσο χοντροκομμένα επιθετικό, που ο Μεταξάς αναγκάζεται, για να αποφύγει την εθνική κατακραυγή, να απαντήσει (επίσημα τουλάχιστον) ΟΧΙ.
Όταν το πρωί στις 28/10/1940 μαθεύτηκε από τις εφημερίδες και το ραδιόφωνο η ιταλική επίθεση, η ψυχραιμία, το θάρρος και η αποφασιστικότητα κυριαρχούσε στο λαό. Όχι μόνο οι έφεδροι αλλά και χιλιάδες εθελοντές όλων των ηλικιών έτρεχαν να παρουσιαστούν στα κέντρα επιστράτευσης που ορίστηκαν σε όλη τη χώρα, στα οποία σχηματίστηκαν τεράστιες ουρές.
Στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη και σε άλλες πόλεις συγκροτήθηκαν αυθόρμητα μεγάλες διαδηλώσεις αποδοκιμασίας της φασιστικής Ιταλίας και του διδάκτορα Μουσολίνι.

Ελληνοϊταλικός πόλεμος:
28 Οκτωβρίου 1940 – 23 Απριλίου 1941
Στις 28 Οκτωβρίου 1940 στις 5.30 το πρωί πολυάριθμες ιταλικές φασιστικές δυνάμεις επιτίθενται σε όλο το μήκος των ελληνοαλβανικών συνόρων.
Ο λαός μας ξεκίνησε τον αγώνα με ηρωισμό και αυταπάρνηση λέγοντας το πραγματικό ΟΧΙ στη φασιστική εισβολή, γράφοντας με το αίμα του νέες σελίδες ηρωισμού και θυσιών κάτω από δύσκολες συνθήκες, λάσπη, χιόνια, βροχές, πείνα, κρυοπαγήματα και μύριες άλλες κακουχίες στα αλβανικά βουνά.
Ο αγώνας συνεχίζεται σκληρός μέσα στα χιόνια, στα άγρια βουνά της Πίνδου. Οι απώλειες από τις μάχες και τα κρυοπαγήματα και για τα δύο στρατόπεδα είναι πολύ μεγάλες. Το τέλος των επιχειρήσεων βρίσκει τους Ιταλούς να έχουν υποχωρήσει σε πολλά σημεία περίπου 70 χιλιόμετρα στο αλβανικό έδαφος.
Oι Ιταλοί διέθεταν πολύ μεγαλύτερο στρατό από τους Έλληνες. Όμως ο αδούλωτος και αλύγιστος λαός μας ξεκίνησε τον αγώνα με ηρωισμό και αυταπάρνηση λέγοντας το πραγματικό ΟΧΙ στη φασιστική εισβολή, γράφοντας με το αίμα του νέες σελίδες ηρωισμού και θυσιών κάτω από δύσκολες συνθήκες, λάσπη, χιόνια, βροχές, πείνα, κρυοπαγήματα και μύριες άλλες κακουχίες στα αλβανικά βουνά.
Ο ελληνικός λαός νίκησε επειδή ήταν ενωμένος και πολεμούσε με ενθουσιασμό και αυτοθυσία. Επειδή πίστευε στη νίκη και είχε προετοιμαστεί άριστα. Το "ελληνικό θαύμα" στην Πίνδο προξένησε τον παγκόσμιο θαυμασμό, καθώς σχεδόν όλη η Ευρώπη, εκτός από την Αγγλία, είχε καταληφθεί. Ήταν η πρώτη νίκη των Συμμάχων εναντίον του φασισμού και του ναζισμού.

Ελληνογερμανικός πόλεμος:
6 Απριλίου 1941 – 30 Μαΐου 1941
Ο Χίτλερ (με βάση τα σχέδιά του, αλλά και για να περισώσει το γόητρο του συμμάχου του Μουσολίνι) επιτίθεται στην Ελλάδα τα ξημερώματα της Κυριακής 6 Απριλίου. Αποστέλλει κατά της Ελλάδας την «αφρό-κρεμα» του γερμανικού στρατού. Το πάθημα του Μουσολίνι τον τρομάζει.

Η μάχη των Οχυρών:
6 – 9 Απριλίου 1941
Κατά μήκος των ελληνοβουλγαρικών συνόρων είχαν κατασκευασθεί ελληνικά οχυρά. Οι γερμανικές δυνάμεις τα περικυκλώνουν και επιτίθενται. Οι Έλληνες φρουροί τους πολεμούν με απίστευτο ηρωισμό. Πολλοί Γερμανοί στρατηγοί εκφράζουν την περηφάνια τους που πολέμησαν εναντίον ενός τόσο γενναίου αντιπάλου.
Χαρακτηριστικό είναι πως, όταν παραδόθηκε το οχυρό Παληουριώνες, η γερμανική φρουρά απέδωσε τιμές στο διοικητή του, καθώς έβγαινε από το οχυρό, ενώ η ελληνική σημαία κατέβηκε για να υψωθεί η γερμανική αφότου όλοι οι Έλληνες στρατιώτες είχαν απομακρυνθεί.

Η κατάληψη της Αθήνας:
27 Απριλίου 1941
Στις 27 Απριλίου οι γερμανικές δυνάμεις φτάνουν σε μια έρημη Αθήνα, με τους κατοίκους της κλεισμένους στα σπίτια τους, και υψώνουν τη σημαία τους στην Ακρόπολη.

Η Μάχη της Κρήτης:
20 - 30 Μαΐου 1941
Η γερμανική επίθεση στην Κρήτη αρχίζει στις 20 Μαΐου, το πρωί. Στις σκληρές μάχες που ακολουθούν συμμετέχουν με ενθουσιασμό και ηρωισμό οι Κρητικοί, με παλιά όπλα, μαχαίρια, αξίνες... Η Κρήτη θα θρηνήσει περίπου 3.000 νεκρούς.
Στις 31 Μαΐου 1941, με την κατάληψη της Κρήτης, κλείνει μια από τις πιο ένδοξες περιόδους της ελληνικής ιστορίας: Μάχη της Ηπείρου, Μάχη των Οχυρών, Μάχη της Κρήτης. Ένας πόλεμος που διαρκεί 7 μήνες περίπου, όταν άλλα ευρωπαϊκά κράτη αντι-στάθηκαν από λίγες μέρες μέχρι μερικές εβδομάδες. Ο ίδιος ο Χίτλερ, αλλά και πολλοί στρατηγοί του, θα παραδεχτούν ότι αν η Ελλάδα δεν τον είχε καθυστερήσει τόσο πολύ, θα είχε προλάβει το βαρύ χειμώνα κατά την εκ-στρατεία του στη Ρωσία.

Κατοχή :
Απρίλιος 1941 –Οκτώβριος 1944
Η Ελλάδα δοκιμάζει τη σκληρή κατοχή των Βουλγάρων (στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη), των Ιταλών και των Γερμανών.
Οι κατασχέσεις (κυρίως των τροφίμων) από τις δυνάμεις κατοχής και άλλες δυσκολίες έχουν ως αποτέλεσμα το φοβερό χειμώνα 1940 - 1941 να πεθάνουν πολλοί από την πείνα (κυρίως στις μεγάλες πόλεις).
Στην κατοχή οι νεκροί από την πείνα φτάνουν τους 100.000 με 300.000, είναι δηλαδή περισσότεροι απ’ αυτούς που έπεσαν στις μάχες. Τα ορφανά παιδιά υπολογίζονται σε 340.000.

Αντίσταση
Την ίδια μέρα που τελειώνει η Μάχη της Κρήτης αρχίζει και η αντίσταση στον κατακτητή. Οι νεαροί τότε φοιτητές, Μ. Γλέζος και Α. Σάντας κατεβάζουν από την Ακρόπολη τη γερμανική σημαία.
Από το καλοκαίρι του 1941 εμφανίζονται και οι πρώτες μικρές αντιστασιακές ομάδες. Είναι απίστευτο πώς οι Έλληνες μελλοθάνατοι αντιμετωπίζουν τους φοβερούς ανακριτές τους, τα βασανιστήρια και το εκτελεστικό απόσπασμα.
Η Ηρώ Κωνσταντοπούλου εκτελείται λίγες μέρες πριν από την απελευθέρωση. Ήταν μόλις 17 ετών...
Στις αρχές του 1941 εμφανίζονται και οι πρώτες αντάρτικες ομάδες εθνικής αντίστασης στα βουνά, με αρχηγούς τον Σαράφη, τον Βελουχιώτη, τον Ζέρβα και τον Ψαρρό, που πολεμούν με επιτυχία τον κατακτητή. Χαρακτηριστική επιτυχία τους είναι η ανατίναξη, τον Νοέμβριο του 1942, της Γέφυρας του Γοργοπόταμου. Το μεγαλύτερο μέχρι τότε σαμποτάζ σε όλη την Ευρώπη!

Απελευθέρωση
Στις 12 Οκτωβρίου 1944 ο τελευταίος Γερμανός κατεβάζει τη χιτλερική σημαία από την Ακρόπολη και φεύγει από την Αθήνα. Στις 18 Οκτωβρίου 1944 ο τότε πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου υψώνει την ελληνική σημαία στην Ακρόπολη. Με συγκίνηση, χαρά και ενθουσιασμό οι Αθηναίοι πλημμυρίζουν την Πλατεία Συντάγματος.

(Πηγές: Εφημερίδα «Ερευνητές» της Καθημερινής, internet, κλπ.).

Η προκήρυξη που ακολουθεί κυκλοφόρησε στην Αθήνα, κρυφά, γύρω στις 25 Οκτωβρίου 1941, ένα χρόνο μετά την έναρξη του ελληνοϊταλικού πολέμου.

ΕΛΛΗΝΙΔΕΣ !
Την ερχόμενη Τρίτη, 28 Οκτωβρίου, κλείνει χρόνος αφότου, ξεπληρώνοντας το χρέος μας προς τα ιστορικά περασμένα μας, αρχίσαμε ενωμένοι τον αγώνα για την ελευθερία, για την ύπαρξη του Ελληνισμού.
Η πρώτη επέτειος, μας βρίσκει σκλαβωμένους, πεινασμένους. Όμως ,ούτε η πείνα, ούτε ο φόβος θα μας κάνουν να ξεχαστούμε. Σκλάβοι για την ώρα, ναι! Ταπεινωμένοι, ποτέ!
Ο αγώνας που αρχίσαμε είναι τεράστιος. Το ξέρουμε πώς όλα τα μεγάλα πληρώνουνται με θυσίες βαριές. Με βαρύτατες θυσίες εξαγόρασαν την ελευθερία τους οι Έλληνες του Εικοσιένα. Με θυσίες σκληρότερες ακόμα, αν χρειαστεί, θα φυλάξουμε την άγια κληρονομιά τους.
Η πείνα κι η σκλαβιά είναι πρόσκαιρες. Νικηταί από την πρώτη στιγμή, θα μείνουμε νικηταί ως την τελευταία. Το ξέρουμε, κι αυτό είναι που μας δίνει το δικαίωμα να περπατούμε στο δρόμο με το κεφάλι ψηλά και να κοιτάζουμε κατάματα τους κατακτητές, και να τους αναγκάζουμε να χαμηλώνουν εκείνοι τα μάτια. Κι ας λυγούν τα γόνατά μας από την πείνα.
Ελληνίδες! Την ερχόμενη Τρίτη κλείνει χρόνος αφότου το πρώτο Ελληνόπουλο έπεσε στην Ήπειρο, γράφοντας με το αίμα του την πρώτη λέξη του ακατάλυτου έπους που ζούμε. Έχετε χρέος να τιμήσετε τη μέρα εκείνη όλους μας τους νεκρούς, όλους εκείνους που πολέμησαν για την Πατρίδα. Δεν σας ζητούμε ηρωισμούς, ούτε θυσίες, ούτε επικίνδυνες πράξεις. Την ημέρα εκείνη, Τρίτη 28 Οκτωβρίου, ό,τι καιρό κι αν κάνει, όποια άλλη ασχολία κι αν έχετε , πάρετε πρωίπρωί λίγα λουλούδια, ένα λουλούδι, λίγη πρασινάδα, ένα κλωνάρι, και περνώντας αφήστε το στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη. Στην ανάγκη, ρίξετέ τα, περνώντας στο μαρμαρένιο προαύλιο του Μνημείου. Αν το Μνημείο βρεθεί απρόσιτο τη μέρα εκείνη, τότε πηγαίνετέ τα στον Εθνικό Κήπο, στην προτομή του Σολωμού μας .
Όσες έχετε παιδάκια, πάρετέ τα μαζί σας. Ας χάσουν μια μέρα τη σοφία του σχολείου τους. Πάρετέ τα μαζί σας, εξηγήστε τα, και δώστε τα να βάλουν εκείνα τα λουλούδια. Θα το θυμούνται αργότερα και θα είναι περήφανα για σας.
Ελληνίδες! Δεν σας στέλνουμε το χαρτί αυτό για να δώσουμε θέμα κουβέντας. Δεν είναι ανάγκη να το συζητήσετε με ανθρώπους που δεν τους εμπιστεύεστε ή που δεν θα το καταλάβουν.
Προπάντων, μην πείτε απλώς «ωραία ιδέα», αφήνοντας να την εφαρμόσουν άλλες. Η καθεμιά σας ας κάνει το χρέος της, χωρίς να περιμένει τις άλλες .
Του χρόνου τέτοια μέρα η ΕΛΛΑΔΑ μας θα είναι ΕΛΕΥΘΕΡΗ !
Ελληνίδες, θάρρος και υπομονή !